Bæjarins besta - 03.11.2004, Blaðsíða 9

MIÐVIKUDAGUR 3. NÓVEMBER 2004 9
vera kominn niður á botninn
til þess að hægt sé að spyrna í
hann. Annað hvort beið dauð-
inn mín eða ég gat spyrnt í
botninn. Dauðinn var aldrei
valkostur, kom aldrei til
greina. Ég spyrnti eins fast í
botninn og ég mögulega gat.
Ég fór í tíu daga inn á Vog og
hreinsaði lyfin úr líkamanum.
Það var hreint helvíti. Svo sjúk
og ógeðfelld var neyslan orðin
að ég lifði fyrir að fara ekki í
fráhvörf. Ég var alltaf að reyna
að „ná núllinu“ og var aldrei í
vímu í mínum huga. Fólk sem
ekki þekkti mig sá ekki að ég
var undir áhrifum lyfja.
Vendipunkturinn verður sá
að ég fer í hreinsun inni á
Vogi og var síðan á Vík á
Kjalarnesi í fjórar vikur. Það
er nefnt eftirmeðferð sem er
rangnefni því að þar fer hin
eiginlega meðferð fram, á Vík
eða Staðarfelli. Á Vík öðlaðist
ég von um að lífinu sé hægt að
lifa án lyfja. Áttaði mig á því
að ég var að lifa lífinu í rétt-
lætingum og blekkingum auk
algerrar afneitunar á ástandi
mínu. Ég var alveg búinn að
missa heilbrigða sýn á lífið
löngu áður og staðnaði í þroska
um nokkur ár.
Ég kem út í samfélagið í
nóvemberlok 2001 og þremur
dögum seinna er ég byrjaður
að starfa sem leiðbeinandi í
Ölduselsskóla í Reykjavík. Ég
fór hræddur og ódeyfður út í
samfélagið og fannst ég eiga
óuppgerð mál við alla. Fannst
ég vera dæmdur og sekur mað-
ur, bara rétt ókrossfestur. En
ég lagði spilin á borðið fyrir
Daníel Gunnarssyni, skóla-
stjóra Ölduselsskóla, og sagði
honum sögu mína. Hann er
öðlingsmaður sem ég á mjög
mikið að þakka. Hann ákvað
að gefa mér tækifæri og réð
mig til starfa.
Þarna starfaði ég í þrjá vetur
sem leiðbeinandi, fyrst sem
umsjónarkennari, svo stuðn-
ingsfulltrúi og loks sérkennari.
Ég kynntist kennarastarfinu á
ótrúlega marga vegu. Ég fékk
að þroskast og dafna, gera mis-
tök og læra af þeim. Samfara
því að ég fer að vinna byrja ég
að taka til mínu lífi og gera
upp við fortíðina. Ekki ein-
ungis eftir bílslysið og afleið-
ingar þess heldur frá A til Ö.“
Steig 12 spor
„Ég fór í gegnum tólf spora
kerfið. Ég gerði mér grein fyrir
því að ég hafði ekki stjórn á
lífi mínu og bæði var og er
vanmáttugur. Ég var til að
byrja með alveg vanmáttugur
gagnvart læknadópinu. Það
var númer eitt. Ég get ekki
stjórnað því hvernig öðrum
líður og hvað þeir hugsa. Ég
get haft áhrif á það en get ekki
stjórnað því. Að átta sig á
þessu tvennu var mjög mikil-
vægt: Vanmætti mínum og
stjórnleysi.
Þá fann ég minn æðri mátt.
Áður taldi ég mig trúa á Guð
þó ég væri bara ekki trúrækinn.
Til að ná heilsu þurfti ég að
finna minn æðri mátt á ný. Ég
þurfti að trúa og treysta þess-
um mætti fyrir sjálfum mér.
Trúa að hann geti gert mig
heilbrigðan að nýju. Því þó
lyfin væru farin og líkaminn
hreinn af þeim var ég enn
óheilbrigður. Það átti eftir að
vinda ofan af öllu ruglinu og
geðveikinni sem ríkti þessi sex
ár sem ég var í ruglinu. Margir
halda að ef viðkomandi fer í
meðferð og hætti að drekka sé
vandamálið leyst. En þá fyrst
þarf að taka á því. Þetta er eins
og lambalæri. Það er ekki til-
búið til neyslu þó úr plastinu
sé komið. Þá fyrst hefst vinnan
við eldamennskuna. Ótal lík-
ingar má finna þessu til saman-
burðar.
Ég þurfti að vinna í mörgu,
átti eftir að bæta fyrir margt
og á enn eftir. Ég trúi því að
Guð geti gert mig heilbrigðan
að nýju án þess að það sé ein-
hver ofsatrú. Það er minn eig-
inn æðri máttur. Það skiptir
ekki máli hvaða guð, bara trúa
að eitthvað sé manni æðra. Ég
gerði lista yfir þá sem ég hafði
brotið gegn ævinni. Ég gerði
lista yfir gremju, ótta, skaða.
Fólk, hluti, stofnanir og fleira.
Hvað sem er sem gerði mig
graman, óttasleginn eða ég
hafði skaðað með einum eða
öðrum hætti. Ég taldi mig í
fyrstu svo rólegan og gremju-
lausan. En sjálfsskoðun í ein-
rúmi gagnast engum og þess
vegna gerir enginn þessa vinnu
einn. Ég fór í gegnum þetta
með trúnaðarmanni sem hafði
sjálfur stigið þessi spor.
Þegar við skoðuðum málin
nánar kom í ljós að vissulega
var ég gramur, óttasleginn og
hafði skaðað marga. Mörg
hundruð atriði voru á listunum.
Ég hafði valdið mörgum skaða
meðan ég var í neyslu. Beint
eða óbeint. Ég skrifaði það
niður eins heiðarlega og ég
gat og uppfæri reglulega. Svo
fór ég yfir það með trúnaðar-
manninum. Ég áttaði mig á
því að ástæða þess sem miður
fór í mínu lífi var ekki að fólk
væri fífl eða einhver leiðin-
legur, heldur mínir eigin brest-
ir. Eigingirni mín, ótti, gremja,
tilætlunarsemi, sjálfselska og
tillitsleysi. Brestirnir í sjálfum
mér. Þeir eru orsök alls sem
úrskeiðis fer í mínu lífi. Ef
einhver gerir manni rangt til,
þá getur maður spurt sig hvort
eitthvað í manns eigin hegðun
eða framkomu gæti hafa leitt
til þessara viðbragða viðkom-
andi. Yfirleitt er hægt að finna
einhvern brest sem olli því að
þessi gerði þetta eða hitt slæmt
gagnvart mér eða hreytti ein-
hverju í mig og svo framvegis.
Þegar ég hafði áttað mig á
því að brestir mínir og hömlur
eru mitt vandamál þarf ég að
fylgjast með þeim. Ég bið al-
mættið að taka þá frá mér og
geri það á hverjum degi. Reyni
að taka eftir því þegar þeir
koma upp í hversdagsleikan-
um, sem þeir vissulega gera.
Þeir hverfa aldrei alveg og ég
verð aldrei búinn með þetta
verkefni. Ég þarf sífellt að
vinna í því, vinna í sjálfum
mér. Svo þarf ég að bæta fyrir
brot mín og mæta hverjum og
einum sem ég hef séð að þörf
er á að gera yfirbót gagnvart.
Ég fer þá til viðkomandi og
segi þeim að ég geri mér í dag
grein fyrir því hvernig ég var
á þessum tíma og bið þá af-
sökunar á því sem ég gerði
þeim. Ef eitthvað er sem ég
get gert til að bæta fyrir það sé
ég fús til þess. Allir sem þekkja
til þessa kerfis eiga sitt eina
stóra mál, erfiðara og verra en
öll önnur, sem því miður verð-
ur oft ástæða þess að viðkom-
andi hrökklast frá í ótta við að
horfast í augu við það.
Mitt stærsta mál var að ég
setti foreldra besta vinar míns
nánast á hausinn. Þau voru í
góðmennsku sinni að reyna
að hjálpa mér. Gengu í ábyrgð-
ir fyrir mig. Lánið flæktist í
mörg ár og hlóð utan á sig
vöxtunum og varð að stórri
upphæð sem féll á þau. Þau
þurftu að ganga í gegnum hel-
víti út af þessu. Það var mitt
stærsta yfirbótarverkefni og er
enn í dag. Ég get aldrei bætt
fyrir gremju, tíma, orku eða
ótta en ég get reynt að bæta
þeim fjárhagsskaðann og er
að því í dag. Einnig gengur
bati minn út á það að hjálpa
öðrum sem hafa gengið í gegn-
um það sama og ég. Þeir eru
mjög margir og ég hafði enga
hugmynd um það. Það fer eng-
inn einn í gegnum svona lagað.
Ég var leiddur í gegnum ferlið
af manneskju sem hafði farið í
gegnum það áður og það sama
gæti ég gert fyrir einhvern ann-
an. Til dæmis ef svo færi að
þetta viðtal yrði til þess að
einhver fái von eða sjái leið út
sínum erfiðleikum, þá er það
frábært. Þó að það væri bara
einn.“
Fór ekki út á
galeiðuna aftur
„Það voru margar stórar
upplifanir og margt sem kom
mér spánskt fyrir sjónir í gegn-
um ferlið. Meðal annars var
það að trú og trúarbrögð eru
algjörlega sitt hvor hluturinn.
Við trúum á peninga, karlar
trúa á konur og við trúum á
völd. Það er trú, en trúarbrögð
eru allt annað. Kristin trú,
Búddatrú eða Íslam eða hvað
sem er. Það er það sem ég á
við með því að trúa á æðri
mátt en ekki innan ákveðinna
trúarbragða. Æðri máttur hefur
fengið svo neikvæða merkingu
í samfélaginu en er bara trú á
mátt sem er æðri þér. Það getur
verið hvað sem er. Hjá mörg-
um er það Guð í kristinni trú.
Þegar ég tala um guð er ég að
meina minn eigin æðri mátt.
Mikilvægt er að velja sér
sinn eiginn mátt og í raun og
veru nauðsynlegt í tilfellum
eins og mínu. Ég fer í gegnum
ferlið við að gera hreint í mínu
lífi og gengur vel. Mér er hjálp-
að. Mér eru gefin tækifæri og
ég læri af mistökum mínum
þegar ég geri þau. Starfsfólk
Ölduselsskóla, nemendur og
foreldrar og yfirmenn mínir
ásamt sporakerfinu komu mér
á legg. Komu mér inn í samfé-
lagið á ný. Að vera innan
skólakerfisins og á meðal
barna eru mikil forréttindi.
Þakklæti mitt í garð þessa
fólks er svo mikið að það er
með ólíkindum. Ég á Öldusels-
skóla og öllum sem tengjast
honum svo mikið að þakka.
Ég fór frá skólanum óvænt
þegar ég varð fyrir áfalli í lífi
mínu. Þau stóðu hundrað pró-
sent við bakið á mér og það
varð meðal annars til þess að
ég fór ekki út á galeiðuna aftur.
Leitaði ekki á náðir lyfja eða
fór á fyllirí. Ég hélt enn fastar
í trúna sem ég hafði öðlast. Ég
hafði fólk í kringum mig sem
var ávallt reiðubúið að hjálpa
mér. Þannig fór ég gegnum
áfallið eins og fólk fer í gegn-
um áföll. Það tók tíma og var
erfitt en það tók líka enda.
Endaði eins vel og það mögu-
lega gat endað.“
Hljóp af sér
35 kg á einu ári
Þrátt fyrir að hann væri laus
við fíknina og kominn í gott
starf beið Hallgríms önnur bar-
átta sem átti eftir að betrum-
bæta líf hans.
„Þegar ár án lyfja var liðið
leið mér mjög illa með holda-
far mitt. Ég var akfeitur og
það var farið að hafa áhrif á
allt í lífi mínu. Ég var orðinn
114 kíló. Ég fór á endurmennt-
unarnámskeið í skólanum þar
sem Jóhann Ingi Gunnarsson
íþróttasálfræðingur hélt fyrir-
lestur um það meðal annars
hversu mikilvægt það sé að
setja sér skrifleg markmið. Ég
var kominn í uppgjöf og í þeim
hugleiðingum að gera eitthvað
í mínum málum. Þarna var
komin sama uppgjöf og varð
til þess að ég hætti lyfjaneysl-
unni. Ég þurfti að gefast upp
fyrir áti og offitu. Áður en ég
lenti í bílslysinu var ég að spila
handbolta, var í fínu formi að
vinna á leikskóla og á bílaverk-
stæði föður míns. Ég hafði
mikla orku og þráði hana aftur.
Orð Jóhanns Inga um skrif-
leg markmið, þess mæta
manns sem ég á enn eftir að
þakka og geri hér með opinber-
lega, þau límdust í hausinn á
mér. Ég fór beint heim og
skrifaði hvernig ég skyldi fara
hægt og rólega út að hlaupa.
16. ágúst 2002 fer ég út að
hlaupa í fyrsta sinn. Með brot-
inn hryggjarlið fer ég og silast
um götur Seljahverfisins í
Breiðholti. Fer löturhægt af
stað, er bara korter og kem
móður og másandi heim. En
ég held áfram og næsta dag
fer ég aðeins lengra. Í annarri
viku er ég farinn að hlaupa
svolítið lengra og ögn hraðar.
Hallgrímur Sveinn ásamt dóttur sinni Hrefnu Maríu.
Skokkið þróast í að vera hlaup
á næstu vikum sem urðu mán-
uðir og kílóin fuku af. Ég fór
bara rólega af stað, hafði skrif-
lega áætlun og stóðst hana. Ég
ætlaði að ná mér niður í kjör-
þyngd.
Að auki sneri ég mataræð-
inu við. Öðruvísi er þetta ekki
hægt. Borða minna, hreyfa sig
meira, er það sem þetta snýst
um. Ég klippti í fyrstu út hvítan
sykur og minnkaði til muna
brauðmeti. Hætti að borða feit-
an mat og að drekka sætt gos.
Lét allt vera sem flokkaðist
undir nammi. Ég léttist hratt.
Þegar ég byrjaði að hlaupa
höfðu flestir önnur og betri
ráð handa mér. Þeir töldu að
fara út að hlaupa væri dæmt til
að mistakast. Ekki höfðu
margir trú á því að ég myndi
ná þeim árangri sem raunin
varð.
Ég hélt ótrauður áfram með
hvatningu góðra vina. Að
komast af erfiða vetur kenn-
andi í Ölduselsskóla var oft
erfitt því ég dró langan skulda-
hala sem enn er verið að vinna
á og mun taka næstu áratugina.
Ef ekki hefði verið fyrir séra
mig ekki á því að þetta væri
spegilmynd mín. Ég stoppaði
og gáði betur og þetta var ég.
Breytingin var það mikil.“
Bónorð og maraþon
„Frá því að ég hleyp fyrsta
maraþon mitt kenni ég fram
að áramótum í Ölduselsskóla.
Úr Reykjavík flyt ég í fyrsta
skipti á ævinni um áramótin
og segi upp í Ölduseli, sem
var afskaplega erfið og sár
ákvörðun, en tímabilið þarna
var eins og áður segir mjög
erfitt og viðkvæmt. Frá Reyk-
javík flyt ég á Ljósafoss í
Grímsnes- og Grafningshreppi
til kærustu minnar, Maríu
Hrannar Kristjánsdóttur, sem
er besta kona í heimi auk
mömmu og var að kenna í
Ljósafossskóla.
Við Maja kynntumst gegn-
um fjarnámið í Kennó og ég
elska hana Maju mína óendan-
lega mikið. Hún er ólýsanlega
frábær. Við trúlofuðum okkur
á aðfangadagskvöld 2003. Ég
fór á hnén fyrir framan móður
hennar og pabba eftir að allir
höfðu opnað pakkana sína og
þá fannst alveg óvart einn lítill
pakki inn í jólatrénu og í hon-
um var trúlofunarhringurinn.
Ég lenti á skeljunum og bað
hana auðmjúklega að giftast
mér með leyfi foreldra hennar.
Hún fór alveg hjá sér greyið
en sagði sem betur fer já.
Ég fékk þann heiður að
kenna aðeins í Ljósafossskóla
síðasta fulla starfsár skólans.
Þar fengum við hjónaleysin
að vinna með frábæru fólki á
borð við skólastjórahjónin sem
þar voru, Daða Ingimundarson
og Olgu Jóhannsdóttur, ásamt
dóttur þeirra Árnýju, sem eru
frábært vinafólk okkar og kært
í dag. Dásamlegt og gott fólk
þar á ferð!
Á Selfossi kynnist ég svo
hlaupahópnum Frískum Flóa-
mönnum. Með þeim fékk ég
að þroskast og þróast sem
hlaupari. Þeir kenndu mér
mikið um hlaup. Til þessa
hafði ég hlaupið einn. Gildi
þess að hlaupa með öðrum er
mjög mikilvægt og gagnlegt.
Hlaupin með Frískum Flóa-
mönnum urðu til þess að þegar
kom að næsta Reykjavíkur-
maraþoni setti ég mér það
markmið að hlaupa undir fjór-
um klukkutímum, sem er
býsna stíft og kallar á stöðugt
Bjarna Karlsson og fjölskyldu
hans og Laugarneskirkju auk
framkvæmdastjórans Sigur-
björns Þorkelssonar hefði ég
ekki lifað af harða vetur. Selja-
kirkju á ég líka mikið að
þakka. Óttar Guðmundsson
hlaupari og vinur gaf mér góð
ráð. Ég á Árna Tómasi Ragn-
arssyni lækni í Reykjavík
óendanlega mikið að þakka
og fjölda fólks sem studdi mig.
Ég hljóp af mér 35 kíló á
einu ári. 17. ágúst 2003 eða
réttu ári eftir að ég byrjaði að
hlaupa var ég kominn úr 114
kílóum niður í 79 kíló. Ég hljóp
heilt Reykjavíkurmaraþon á 4
klukkustundum og 17 mínút-
um án þess að stoppa. Ég grét
af gleði, þetta var kraftaverk.
Annað kraftaverk í mínu lífi. Í
raun og veru var það miklu
meira en það. Ég þurfti sífellt
að skerpa á markmiðunum. Ég
var búinn að ná þeirri þyngd
sem ég ætlaði mér og þurfti
því að setja mér hærri skrifleg
markmið. Fólk sem ég hafði
ekki hitt í nokkurn tíma þekkti
mig ekki þegar ég mætti því á
götu. Vinir mínir og kunningj-
ar hváðu þegar ég heilsaði
þeim og trúðu því varla að
þetta væri ég. Sjálfur gekk ég
tvisvar framhjá spegli og áttaði
44.PM5 12.4.2017, 10:469