Vinnan - 01.09.1945, Blaðsíða 16

GUÐMUNDUR VIGFÚSSON:
NÝ VERKEFNI
íslenzka verkalýðshreyfingin er í örum vexti
að fjölmenni og áhrifum. Á örfáum árum hefur
sókn hennar verið það hröð, bæði á stéttarlegum
og stjórnmálalegum vettvangi, að taka nrætti ára-
tugi til samanburðar, ef gera ætti samanburð á
starfsemi hennar fyrr á árum og í dag.
Fram á síðustu ár hefur höfuðstarfsemi verka-
lýðsfélaganna beinzt að því, að fá sig viðurkennd
sem samningsaðila og að semja um kaup og kjör
verkalýðsins við atvinnurekendur. Þetta starf hef-
ur verið aðalverkefni félaganna. Og það hefur
víða kostað harða baráttu að inna það af hendi. í
þeirri baráttu hefur verkalýðurinn öðlazt dýr-
Gísli Brynj ólfsson segir hina dapurlegu sögu af úr-
slitum bardaganna, þegar Parísarkommúnan var kæfð
í blóði sínu. Hann veit að nú dregur í svip fyrir sólu
frelsisins í ólfunni og að nú sé gengið giftu Frakklands.
Þú ert, Frakka borg hin bjarta,
Babýlon hin nýja sú,
er þú lætr skraut þitt skarta,
en skelfing vekr heims um bú —
íegurð ein, en ekkert hjarta,
engin rækt og lítil trú.
Vinnulýff þinn léztu falla,
er lífgaff skyldi fallinn hug:
hver mun nú um ógrund alla
endr vekja móð og dug?
Farffu, París, vel, hin væna,
vakti forffum eldr þinn
víða fjör um foldu græna,
farið hygg eg það um sinn:
nú til einskis er aff mæna
augum þangað, vel eg finn.
Þitt mun frelsi falla bráffum,
fölskvaffr þá gneistinn skal,
og af illum eymdar ráffum
ernir gjalla yfir blóffgum vál.
En vér þögnum þökk skal inna
þeirri, er forðum kynti glóff,
oss fyrir tíðum inna þinna
eldheitt flóffi hiff rauða blóff.
Píslarvottr þjóða þú,
þér bið ég drottinn hjálpi nú.
mæta reynslu, sem er honiirn ómetanlegt vega-
nesti í sókninni til fullkomnari lífsskilyrða.
Frá 1942 hefur kaupgjald verkalýðsins, vinnu-
tími og kjör öll tekið svo stórfelldum breytingum
til batnaðar, að mörgum hefði fundizt það hugar-
órar einir að spá slíku nokkrum árum áður. Það
tvennt, sem hefur gert þessa þróun í kjaramál-
um mögulega, er án alls efa: hagstæð atvinnuskil-
yrði og sú einingarstefna, sem ríkt hefur innan
samtaka verkalýðsins á þessu tímabili.
Skilyrðin fyrir því, að verkalýðurinn geti ekki
einungis haldið í horfinu, heldur einnig náð nýj-
um áföngum í hagsmuna- og menningarbaráttu
sinni, verða því aðeins fyrir hendi á næstu árum,
að atvinnan minnki ekki, heldur vaxi, og að hin
stéttarlega samheldni breytist ekki, heldur verði
hún treyst og aukin á allan hátt.
Við búum við ríkisstjórn í dag, sem er studd
af verkalýðssamtökunum. Hún hefur stuðning
þeirra vegna þess, að hún hefur hafið baráttu fyrir
nýsköpun atvinnulífsins og gegn því að hér þurfi
aftur að skapast vandræðaástand fyrirstríðsáranna.
Takist ríkisstjórninni, með stuðningi allra fram-
faraafla þjóðfélagsins, að framkvæma stefnuskrá
sína, ætti öðru skilyrðinu, sem nefnt var hér að
ofan, að vera fullnægt. Hinu, eflingu einingarinn-
ar í samtökunum sjálfum, getur verkalýðurinn
séð fyrir sjálfur. Þar reynir á þroska hans, menn-
ingu og framsýni í félagslegum efnum. Og þar á
hann allt í húfi ef illa fer.
Takist verkalýðsstéttinni að treysta svo aðstöðu
sína, að næg atvinna verði sköpuð í landinu og
reynist hún því verkefni vaxin að vernda og
tryggjaörugga einingarforustuí samtökum sínum,
skapast ekki aðeins möguleikar til þess að geyma
vel þann arf, sem undangengin ár hafa fært henni
í hendur. Verkalýðsstéttin fær einnig stórum bætt-
ari aðstöðu til þess, að láta til sín taka á nýjum
sviðum og skilyrði verða fyrir hendi til þess að
sinna nýjum verkefnum, sem því miður hafa
mestmegnis orðið að sitja á hakanum til þessa.
Sumarleyfi verkalýðsins hafa hrundið einu þess-
190
VINNAN