Nýtt land-frjáls þjóð - 16.05.1974, Side 4
4
NYTT LAND
I
Húsbyggingar hafa verið
miklar á þessari öld. Þrjár á-
stæður hafa legið til þess. I
fyrsta lagi bjó þorri landsmanna
í torfbæjum um síðustu alda-
mót eða með öðrum orðum í
húsum, sem svöruðu ekki leng-
ur til krafna samtíðarinnar. I
öðru lagi hafa frá aldamótum
verið miklir tilflutningar fólks
úr sveitum í bæi. Húsbyggingar
hafa þannig öðrum þræði verið
bygging nýrra bæja. í þriðja
lagi hefur verið þörf aukins hús-
rýmis sakir örrar fólksfjölgunar,
úr 78.470 landsbúum árið 1901
upp í 210.775 árið 1972.
Á árabilinu 1954—1972
voru byggðar um 41.000 íbúðir
á öllu landinu eða með öðrum
orðum nær ein íbúð á hverja
fjölskyldu. Þáttaskil eru þannig
að verða í byggingarmálum. Á
komandi árum þarf að byggja
íbúðir vegna fjölgunar fólks og
tilflutninga, en ekki til að bæta
úr vanrækslu liðinna ára. Frá
því er samt ein undantekning:
Gamli miðbærinn í Reykjavík.
ætluðum notum, nema hver
gata eða jafnvel nokkrar gömr
saman, yrðu skipulagðar í einu
lagi, að nokkru marki. Opin-
berum byggingum, — ríkis og
borgar, — þarf að finna stað,
all-nokkrum þeirra í gamla
miðbænum. Eðlilegt virðist, að
ráðhús standi í gamla miðbæn-
um eða í grennd við hann
Oðru máli gegnir um alþingis-
hús. Það gæti risið á öðrum
sögulegum stað, í Viðey, sem
án efa verður tengd Gufunesi
með granda, áður en gerð
sundahafnar lýkur.
Að flutningi Reykjavíkur-
flugvallar þarf að huga.
III
Ur vexti útborga Reykjavík-
ur dregur ósennilega í bráð. Ef
að líkum lætur, verða lands-
menn um 290.000 um næstu
aldamót, og um 179-000 þeirra
á höfuðborgarsvæðinu eða með
öðrum orðum um 55.000 fleiri
en nú (eða nær 50%). Yfir
þessa nýju íbúa, barnfæddra og
aðfluttra, þarf jafnóðum að
byggja. Vanræksla þess skaþar
fljótlega önnur vandamál, sem
fljótlega verða því verri. Það
tekst þá aðeins, ef lánveitingum
til íbúðarhúsa verður komið í
varanlegar og fastar skorður.
Lán til búðarhúsa þurfa að
nema 90 % af kostnaðarverði
þeirra, og öll hjón þurfa að eiga
rétt til slíkra lána einu sinni.
Leið til að leysa þann vanda er
að mynda verðtryggðan lífeyr-
issjóð allra landsmanna, sem að
hluta stæði undir þeim lánveit-
ingum. Fólk þarf að eiga að-
gang að byggingarfélögum,
hvort sem er á vegum verka-
lýðsfélaga, annarra aðila eða
borgarinnar. Grundvöll þarf að
leggja að nýjum hverfum og út-
hluta þarf lóðum eftir þörfum.
Árvissar byggingar nýta vel
starfsgetu byggingariðnaðarins,
sveiflukenndar byggingar sóa
henni. Segja má líka, að þak
yfir höfuðið heyri nær til til-
vistarréttar manna.
Reykjavík, 28. mars 1974.
Haraldur Jóhannsson.
Staða einkarítara
hafnarstjóra er laus til umsóknar.
umsóknir sendist hafnarskrifstofunni fyrir
24. maí n.k.
Laun samkvæmt launakerfi starfsmanna
Reykjavíkurborgar.
Hafnarstjórinn í Reykjavík.
Auglýsing
RÍKISSPÍTALARNIR
lausar stöður
LANDSPlTALINN
STARFSMAÐUR, karl eða kona,
óskast til að gegna starfi HEILA-
RITARA. ...Stúdentspróf eða sam-
bærileg menntun æskileg. Nánari
upplýsingar veitir Jóhann Guð-
mundsson, sími 24160 milli kl. 13.30
— 14.30 næstu daga. Umsóknir, er
greini aldur, menntun og fyrri störf,
sendist skrifstofu ríkisspítalanna hið
fyrsta. Umsóknareyðublöð fyrir-
liggjandi á sama stað.
Reykjavík, 13. maí 1974.
SKRIFSTOFA
RlKISSPlTALANNA
EIRIKSGÖTU 5,SÍM111765
Læknar óskast
til afleysingar á barnadeild Heilsuverndar-
stöðvar Reykjavíkur í sumar.
Upplýsingar gefur yfirlæknir barnadeildar.
Heilsuverndarstöð Reykjavíkur.
II
Gamli miðbærinn hefur
gegnt einstæðu hlutverki. Hann
hefur verið eina atvinnulega,
félagslega og menningarlega
miðstöðin, sem myndast hefur
í landinu. Því hlutverki veldur
hann ekki, nema hann endur-
nýjist í rás tímans. Borgin hefur
vaxið og ný hverfi hafa risið
upp, en gamli miðbærinn hefur
gengið saman. Gömul timbur-
hús hafa horfið. í þeirra stað
sér víða bílastæði eða auð
svæði. Samgönguæðar borgar-
innar hafa samt sem áður ekki
víkkað. Að loknu dagsverki á
fólk sjalndar en áður erindi aft-
ur í gamla miðbæinn. Reykja-
vík er að verða borg án mið-
bæjar, borg án sameiginlegs
hjarta. Nýr miðbær er góðra
gjalda verður, en beztu lóðir
þess nýja miðbæjar, sem nú er
talað um, hafa verið nýttar og
um hann hefur ekki komið fram
samfelld hugmynd.
Endurbygging gamla mið-
bæjarins getur aðeins gengið
greiðlega, ef borgin, félög,
stofnanir, fyrirtæki og einstakl-
ingar taka höndum saman.
Kaupa þarf upp nokkur gömul
hús og lóðir í senn og mynda
félög um byggingu nýrra húsa,
sem aðilar að þeim ættu að
hluta. Þá kæmi endurbygging
gamla miðbæjarins varla að til-
um framlagningu kjörskráa við alþingiskosn-
ingar 30. júní 1974.
Samkvæmt heimild í 2. málsgr. 19. gr. laga nr. 52 14. ágúst
1959 um kosningar til Alþingis er hér með ákveðið að niður
skuli falla frestur sá, sem þar er settur, til að auglýsa,
hvar kjörskrár við alþingiskosningar þær, sem fram eiga
að fara 30. júní 1974, verði lagðar fram.
Samkvæmt heimild í 1. málsgr. 23. gr. laganna er ákveðið,
að frestur sá, sem getur í 1. málsgr. 19. gr., styttist þannig
að kjörskrár skyldu lagðar fram 16. maí 1974. Jafnframt er
ákveðið, að tími sá, sem kjörskrár skulu liggja frammi,
sbr. 3. málsgrein. 19 gr., styttist þannig, að hann verði 3
vikur og 3 dagar.
Þetta birtist hér með til eftirbreytni öllum þeim, sem hlut
eiga að máli.
Dóms- og kirkjumálaráðuneytið,
9. maí 1974.
ÚTB0D
tilboð óskast í að fullgera húsnæði mötu-
neytis og skrifstofa í aðalverkstæði SVR á
Kirkjusandi.
Innifalið í tilboðinu er m.a.:
Allt gólfefni, málun húsnæðis innanhúss, inn-
réttingar, smíði og uppsetning, stigahandrið,
hreinlætislagnir og tæki og loftræstingarlagnir.
Útboðsgögn verða afhent á skrifstofu vorri gegn 5000
króna skiltryggingu
Tilboð verða opnuð á sama stað, fimmtudaginn 6. júní
1974, kl. 11.00 f.h.
INNKAUPASTOFNUN REYKJAVíKURBORGAR
Fríkirhjuvegi 3 — Sími 25800