Börn og menning - 01.09.2000, Side 39

BÖRN oc /v\ENN|N6
Það gekk illa að læra að lesa. Ég hafði litla trú á
því að sögur í bókum væru eins skemmtilegar og
þær sem afí sagði. Ég lét mig því einu gilda um
námið og hafði löngum verið á flótta undan því. Afi
tók mig stundum á hné sér og lét mig stafa. Það var
mér verst við. Hann bað guð að hjálpa sér og var úr-
kula vonar um að ég yrði annað en tossi. Mér var
ekki vel ljóst hvað það þýddi, en þóttist skilja að
ekki.væri það neitt sómaheiti. Amma fór hjá sér.
Ég held hún hafí óttast að hann teldi gáfur mínar úr
sinni ætt.
Já, þetta var orðið áhyggjuefni. Ég var orðinn
fullra sjö ára og varla stautandi og virtist engan
áhuga hafa á bók til lestrar. En um vorið, þegar ég
var á áttunda ári, var ég einn heima með afa og
ömmu. Magnaðist þá með mér brennandi þrá að
lesa Njálu. Ég þorði auðvitað ekki að biðja afa um
bókina, vissi að hann mundi gera gys að mér og
spyrja: „Hvað skal blindum bók?“
Ég hnuplaði Njálu, þó með vitund ömmu.
Henni mátti treysta til að standa á verði um að þetta
kæmist ekki upp - og ég fengi frið til að glíma við
ofureflið. Glíman reyndist löng og ströng og var
lengi ósýnt hvemig henni lyki. Ég hafði bókina
undir höndum allt sumarið, en kom henni oftast á
sinn stað á hillunni milli þess sem ég las. Fyrir vetur-
nætur hafði ég lesið hana alla og suma kafla hennar
mörgum sinnum.
Um haustið kom Stefanía frænka mín úr kaupa-
vinnu norðan úr landi. Ekki hafði hún lengi verið
heima þegar hún einn daginn hafði orð á því að ekki
mundi veita af að fara að láta mig lesa. Undir það
var tekið af öllum... Þá gerðist undrið. Ég reyndist
læs, reiprennandi læs, svo að ég mun litlu hafa bætt
þar við síðan. Þetta vakti mikla furðu. Hvað hafði
komið fyrir bamið? Amma þagði, en horfði á mig af
stolti og sigurgleði. Afi kom ekki upp orði frekar en
hann hefði séð dauðan upp rísa... Effir þetta lá ég öll-
um frjálsum og stolnum stundum í bókum... Og nú
gat það gerst að afi stæði allt í einu yfir mér, hristi
höfuðið og segði: „Það held ég að þú lesir þig
dauðan.“
Ég fór að gmfla út í hvemig sá dauðdagi mundi
vera og komst að þeirri niðurstöðu að honum myndi
fylgja hægt andlát. Það yrði mikil sorg og hlut-
tekning á næstu bæjum. Þegar gestir langt að
komnir spyrðu úr hveiju ég hefði dáið, mundi verða
sogið upp í nefið, horft tárvotum augum út í bláinn
og svarað: „Hann dó úr sinni veiki“.
Lestrarbókin okkar. Greinasafn um lestur og
læsi. Slitrur úr kaflanum Lœrt að lesa eftir Þórleif
Bjarnason. Hjá afa og ömmu. Reykjavík, Almenna
bókafélagið, 1960.
37