Börn og menning - 2016, Blaðsíða 24

Börn og menning24
tengsl systranna ýkja árekstrana sem verða milli þeirra,
og erfið ar tilfinningar aukast jafnvel enn frekar með
tilkomu búktalarabrúðanna en þær veita þeim þó líka
ákveðna útrás.
Hryllingsþemu
Skrímsli Hrollsbókanna eru af ýmsum toga eins og sést
á fjölbreyttu skrímslaúrvali Kvikmyndarinnar. Sum eru
skelfileg frá fyrstu sýn meðan önnur afhjúpa myrkar
hliðar þegar líður á söguna. Bæði garðdvergarnir og
búktalarabrúðurnar Skellur og Viðar kallast á við þá
fantasíu barna að dauðir hlutir séu lifandi eða lifni við.
Í heimi R. L. Stine er sá draumur hreinasta martröð.
Þegar Skellur birtist í upphafi Sá hlær best - sem síðast
hlær er ekki laust við að hann virki strax óhugnanlega
á lesendur. Krista heldur fyrst að dökkhært höfuðið og
líflausir útlimir tilheyri barni og skelfingu lostin spyr
hún í framhaldinu hvort það sé lifandi. (SHB:13) Linda
stríðir systur sinni fyrir að hafa haldið að brúðan væri
barn, bæði sjálf og í orðastað Skells. Þrátt fyrir að Linda
taki miklu ástfóstri við Skell eru snemma blikur á lofti í
því sambandi því Linda starir „í skærblá augu brúðunn-
ar. Henni brá svolítið við að brúðan virtist stara á móti,
sólarljósið blikaði í augum hennar og brosið var breitt
og íbyggið“. (SHB:18) Það leikur því ákveðinn vafi á
því hvort Skellur og Viðar séu dauðir hlutir eða lifandi
og að vissu leyti sveiflast þeir þarna á milli. Það er öðru
fremur þetta sem vekur óhug lesenda.
Við fyrstu sýn virðast garðdvergarnir í Hefnd garð-
dverganna ekki hættulegir en annað kemur í ljós þegar
þeir byrja að hrella nágrannafjölskyldurnar tvær.
Dvergarnir líkjast „litlum gömlum mönnum. Þeir voru
tæpur metri á hæð og mjög þybbnir. Með stingandi
rauð augu og há uppmjó eyru. Munnurinn sveigðist
í breitt kjánalegt glott. Groddalegt brúnt hárið stóð
beint upp af höfðinu“. (HG:34) Mindý mótmælir því
harðlega frá upphafi að faðirinn fjárfesti í dvergunum,
finnst þeir ógeðslegir og virka illir. (HG:35) Dvergarnir
sem koma með fjölskyldunni heim, þeir Skari og Kátur,
eru vissulega hvimleiðir vegna uslans sem þeir valda en
það er mergðin sem gerir garðdvergana virkilega hrylli-
lega. Skari og Kátur plata börnin með sér í garðskrauts-
verslunina þar sem 600 dvergar til viðbótar bíða þeirra
(HG:109) og öll sund virðast börnunum lokuð.
Bækurnar veita ákveðna lausn á þeim hryllingi sem
þær varpa fram en þrátt fyrir lausnina verður viss um-
snúningur í lokin. Þegar lesandinn heldur að öll kurl
séu komin til grafar kemur í ljós að persónurnar eru
í raun ekki hólpnar og hafa jafnvel farið úr öskunni í
eldinn. Það er þessi formúla sem tengist einna helst
Hrollsnafninu því lesandinn er skilinn eftir með hroll-
inn í stað þess að upplifa létti yfir farsælum endalokum.
Í Hefnd garðdverganna tekst börnunum að losa sig
við garðdvergana en í staðinn fær faðirinn sér górillu
til að standa vaktina við hlið dádýrsins. Krakkarnir eru
ánægðir með þessa þróun, „[þ]að er allt skárra en þess-
ir garðdvergar“ hugsar Jói (HG:127) en í sama mund
og hann snýr sér við veifar górillan til hans. (HG:127)
Það kemur ekki í ljós fyrr en á síðustu blaðsíðu Sá hlær
best – sem síðast hlær að Skellur er í raun aðal skrímsli
bókarinnar. Þá fyrst átta systurnar – og lesendur – sig
á að það er ekki bara Viðar, búktalarabrúða Kristu,
sem er með lífsmarki heldur Skellur líka: „„Hey, þræll,
eruð þið búnar að losa mig við hinn gaurinn?“ spurði
brúðan djúpri röddu. „Ég hélt að hann ætlaði aldrei að
fara!“ (SHB:134) Í lok Kvikmyndarinnar stendur Stine
fyrir utan sýningarskápinn sem geymir ritvélina sem
hann skrifaði allar bækur sínar á og sem á þátt í því að
ófreskjurnar hans eru gæddar töfrum og geta sloppið úr
bókunum. Stine gælir við tilhusunina um að setjast aft-
ur við ritvélina og skrifa nýja sögu en þá taka lyklarnir á
henni að hreyfast. Það sem ritvélin stafar hlýtur lesandi
Kvikmyndarinnar að túlka sem titil næstu Hrollsbókar:
„Hefnd ósýnilega drengsins“. (K:147)