Börn og menning - 2016, Qupperneq 26

Koparborgin
Ragnhildur Hólmgeirsdóttir
Björt útgáfa, 2015
Ég veit fátt eins spennandi og leynigöng! Á yngri árum
fannst mér sérstakur kostur á bókum að þar væru leyni-
göng eða leyniklefar og harmaði hversu óspennandi
íslensk hús væru að þessu leyti. Helst gátu súðarskáp-
ar nýst sem einhvers konar staðgengill. Núorðið verða
leynigöng því miður sjaldan á vegi mínum í bókum
en þau eru ennþá fagnaðarefni. Því fékk ég sérstakan
fiðring við að lesa Koparborgina eftir Ragnhildi Hólm-
geirsdóttur þar sem finna má fjölmörg leynigöng sem
leiða bæði persónur og lesendur á óvæntar slóðir. Það
er stórskemmtilegt.
Í byrjun sögunnar er tólf ára drengurinn Pietro
í hættu og neyðist til að yfirgefa húsbátinn sem hef-
ur verið heimili hans í „staurahverfinu“ svokallaða en
hans nánustu eru ekki lengur til staðar. Eftir allnokkurn
þvæling og dvöl í dularfullum vita heldur Pietro inn í
„borgina“ og öðlast samastað um stund í barnahópi sem
býr á eigin vegum í Víxlarahúsinu. Húsið er dularfullt
og ruglingslegt í fyrstu en Pietro áttar sig smám saman
á því, ekki síst með vandlegri könnun á leynihólfum og
leynigöngum sem hann finnur með því að renna á lykt,
lesa í tákn eða sjá út hlutföll í herbergjunum og húsinu
sem ganga ekki upp.
Úr Víxlarahúsinu heldur Pietro ásamt nokkrum fé-
lögum sínum á nýjar slóðir í „háborginni“ og galdrar
verða sívaxandi þáttur í sögunni. Hafi börnunum fund-
ist heimurinn ruglingslegur fyrir tekur steininn úr þegar
komið er inn fyrir múra háborgarinnar því þar er ým-
iss konar misræmi milli sýndar og reyndar. Í sögulok
hrynur loks blekkingarheimur háborgarinnar og börnin
halda enn á ný út í óvissuna.
Hvað býr í nafni?
Eftir því sem sögunni vindur fram skýrist að sögu-
heimurinn lýtur ekki fullkomlega raunsæjum lögmál-
um en hann á sér þó kunnuglegar rætur. Nöfn ýmissa
persóna skapa hugrenningatengsl við Ítalíu. Til við-
bótar við fyrrnefndan Pietro má nefna foringja barn-
anna í Víxlarahúsinu sem heitir Amadeo. Nöfn eru að
einhverju leyti látin gefa til kynna mismunandi rætur
persónanna, ekki síst á það við um hinn „eylenska“
Ian. Ein af helstu persónunum kallast síðan Soffía. Um
tíma hélt ég að kannski væri merkingarbært að hún
nefndist ekki Sophia. Sennilega er íslensk gerð nafns-
ins þó tilviljunarkennd aðlögun því fleiri nöfn birtast
í íslenskri útgáfu og einhver eru aðlöguð að hálfu, t.d.
Laetitía sem gegnir veigamiklu hlutverki í seinni hlut-
anum. Eðlilegra hefði kannski verið að hafa meðferðina
á nöfnunum einsleitari. Annars skiptir þetta ekki sérs-
töku máli nema fyrir þá lesendur sem ganga fulllangt í
að leita merkingar í rithætti.
Hugsanlega lét ég það líka leiða mig á villigötur að
ýmislegt er ósagt um Soffíu en ég varð mjög forvitin
um hana, bjóst kannski við að henni fylgdu meiri upp-
ljóstranir og hefði gjarnan viljað að hún nyti sín bet-
ur. Kannski má vonast eftir framhaldi þar sem unnið
verður meira úr möguleikunum sem Soffía gefur kost á.
Endirinn býður alveg upp á það.
Út í óvissuna
Sögupersónurnar í Koparborginni eru í sífelldri baráttu
við að henda reiður á heiminum sem ágerist frekar en
hitt eftir því sem á líður. Sagan fylgir nefnilega ekki því
klassíska frásagnarmunstri að farið sé úr kunnuglegu
umhverfi á framandi slóðir en á endanum komist til-
veran í fastar skorður að nýju. Reyndar heldur Pietro að
heiman í byrjun en veröldin er þá þegar í uppnámi og
Að henda reiður á heiminum
Erna Erlingsdóttir
Bækur