Morgunblaðið - 03.02.2021, Qupperneq 24
24 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 3. FEBRÚAR 2021
SÉRBLAÐ
SMARTLANDS
BLAÐIÐ
Fylgir Morgunblaðinu 12. febrúar
–– Meira fyrir lesendur
PÖNTUN AUGLÝSINGA: Til 8. febrúar
NÁNARI UPPLÝSINGAR:
Katrín Theódórsdóttir
Sími: 569 1105 kata@mbl.is
Fjallað verður
um tískuna 2021
í förðun, snyrtingu,
útliti og fatnaði auk
umhirðu húðarinnar,
heilsu, dekur o.fl.
Helgi Snær Sigurðsson
helgisnaer@mbl.is
Einleikurinn Vertu úlfur var frum-
sýndur á dögunum í Þjóðleikhúsinu
og er leikgerð Unnar Aspar Stef-
ánsdóttur, leikstjóra sýningarinnar,
byggð á sjálfsævisögulegri frásögn
Héðins Unnsteinssonar í bókinni
Vertu úlfur! en aðstandendur leik-
sýningarinnar leituðu einnig fanga í
öðrum verkum eftir Héðin; blaða-
greinum, ljóðum, fyrirlestrum og
viðtölum.
Á vef leikhússins er sagt um
verkið að það hrífi okkur með í
brjálæðislegt ferðalag um hættu-
lega staði hugans inn í veröld
stjórnleysis og örvæntingar og aft-
ur til baka en í bók sinni segir Héð-
inn frá reynslu sinni af geð-
hvörfum.
Höfundur tónlistar í sýningunni
er Valgeir Sigurðsson en Prins
Póló, Emilíana Torrini og Markéta
Irglová sömdu einnig lög fyrir sýn-
inguna.
Flýtt en ekki seinkað
Valgeir hefur hlotið mikið lof, á
Íslandi sem og erlendis, fyrir tón-
smíðar sínar en auk þess að semja
eigin tónlist hefur hann samið verk
fyrir kvikmyndir og leikhús og rek-
ur hljóðverið Gróðurhúsið. Svo
óvenjulega vill til, nú á tímum kófs-
ins með ítrekuðum frestunum og
aflýsingum menningarviðburða, að
frumsýningu Vertu úlfur var flýtt
en upphaflega stóð til að frumsýna
í mars. Valgeir er spurður hvort
þetta hafi haft áhrif á vinnu hans
fyrir sýninguna. „Já, en við Unnur
höfum verið í samtali um þetta
verkefni frá því í mars þannig að
ég kom ekki alveg kaldur að borð-
inu. Hún var búin að vinna mjög
góða undirbúningsvinnu, sem betur
fer. Hún er skipulögð. En jú, jú,
auðvitað var þetta smá átak en það
voru allir til í að demba sér í verk-
efnið,“ svarar Valgeir.
Hann segir að í æfingaferlinu
hafi hann og leikstjórinn farið að
velta tónlistinni fyrir sér, hvaða
hlutverki hún gæti gegnt. Unnur
hafi rætt við Emilíönu um að flytja
þemalag og frá upphafi hafi verið
uppi sú hugmynd að Emilíana
kæmi inn með einhvers konar
melódískt efni. „Ég vinn með þetta
þemalag að einhverju leyti og síðan
er tónlistin frá mér oft í samtali við
persónuna á sviðinu, lýsir hans
hugarheimi,“ segir Valgeir en eini
leikari verksins er Björn Thors og
persónan sem hann leikur kölluð
úlfurinn.
Rafrænn heimur á móti
slagverksuppbrotum
Valgeir segir að þau Unnur hafi
rætt um það, í upphafi æfingaferl-
isins, að þau þyrftu að finna hvar
úlfurinn væri staddur. „Við gerðum
ekki ráð fyrir að það væri mikil
tónlist í sýningunni en hún jókst í
raun eftir því sem hann vantaði
meira í sitt umhverfi. Verandi uppi
á stóra sviðinu spilar tónlistin og
hljóðmyndin sterkan þátt sem per-
sóna á móti honum í verkinu. Hún
er að lýsa hans hugarheimi, varpa
ljósi á hann hverju sinni þegar
hann er að ferðast í gegnum sín
geðhvörf, sinn rússíbana, hvort sem
það eru hæðir eða lægðir. Þetta er
hans ferðalag,“ segir Valgeir.
– Tónlistin þarf þá að tjá mjög
breiðan tilfinningaskala?
„Já, og hann heyrir líka lög í út-
varpi sem kallast á við tímann sem
hann er að upplifa þetta á þannig
að það er líka önnur tónlist í sýn-
ingunni. En „skorið“ er svolítið
þessar geðrænu sveiflur sem hann
er að fást við,“ svarar Valgeir.
Hann segist snemma hafa farið að
velta fyrir sér slagverki í tónlist-
inni, máta eitt og annað þar til
hann varð sannfærður um að hann
þyrfti að hóa í Einar Scheving
trommuleikara sem hann og gerði.
Útkoman varð einhvers konar ab-
strakt ferðalag með slagverki.
„Annað er rafrænni heimur á móti
þessum slagverksuppbrotum,“ út-
skýrir Valgeir.
„Við töluðum um það við Unnur
að tónlistin yrði frekar á tíðnum en
laglínum eða einhverjum hljóma-
göngum. Við erum í raun að stilla
okkur inn á hans tíðni.“
Plata til styrktar Geðhjálp
Valgeir segir Unni hafa lagt
mikla áherslu á samvinnu og sam-
ræður í æfingaferlinu. Hann hafi
mætt reglulega á æfingar og verið
vel inni í öllu ferlinu. „Ég vinn mik-
ið þannig þegar ég vinn í leikhúsi,
þarf að sjá þetta koma saman frek-
ar en að skila af mér efni,“ segir
Valgeir.
Hann hefur samið tónlist við
fjölda leiksýninga, m.a. fyrir Kæru
Jelenu í Borgarleikhúsinu árið
2019 sem Unnur leikstýrði. Þau
hafa því starfað saman áður sem
Valgeir segir vissulega hjálpa til
þegar vinna þurfi hlutina hratt.
Hann hafi samið fyrir leiksýningar
bæði hér á landi og erlendis og
þær séu nú orðnar nokkuð margar.
Tveir kaflar úr tónlist Valgeirs
við Vertu úlfur koma út á vínyl-
plötu sem gefin er út í 39 eintökum
til styrktar Geðhjálp en Héðinn er
formaður samtakanna. „Ég hef
ekki hugsað um hvort hún komi út
í sjálfstæðu formi og býst ekki
endilega við því,“ segir Valgeir.
Leikhústónlist sé svo oft bundin
samhenginu við verkið.
Valgeir segist líta á tónlist sem
hann semji fyrir aðra sem sama
mengið, allt sé þetta hans tónlist.
„Ég er reyndar með kvikmynda-
músík sem ég gef út núna í lok
febrúar og síðan er ég alltaf að
vinna í einhverju sem ég stefni að
því að gefa út seinna á árinu. Ég
er alltaf að búa til tónlist,“ segir
Valgeir.
Njóta þess að vera í garðinum
Hann er spurður að því hvort
Gróðurhúsið sé ekki meira eða
minna alltaf bókað og segir hann
Covid-19 hafa haft mikil áhrif þar.
Erlendir tónlistarmenn hafi verið
tíðir gestir fram að kófinu og því
hafi þeim fækkað vegna ferðatak-
markana. „Ég hef því nýtt tímann
betur fyrir sjálfan mig,“ segir Val-
geir.
– Þið hjónin ætluðuð á tímabili
að selja Gróðurhúsið, er það ekki?
„Fyrir Covid kom upp sú hug-
mynd, jú, að söðla um og prófa
eitthvað nýtt. Við erum búin að
vera hérna í tuttugu ár. En svo
hættum við snarlega við og fórum
eiginlega bara að njóta þess enn
þá betur að vera hérna og þess
sem þessi staður hefur upp á að
bjóða. Við fórum að njóta þess að
vera úti í garðinum, rækta og svo-
leiðis.“
Morgunblaðið/Eggert
Rækt Valgeir Sigurðsson í hljóðveri sínu, Gróðurhúsinu, þar sem hann vinnur bæði að eigin tónsmíðum og annarra.
Tónlistin í huga úlfsins
Valgeir Sigurðsson er höfundur tónlistar í einleiknum Vertu úlfur Tónlistin leikur stórt hlut-
verk í sýningunni Ferðalag um hæðir og lægðir geðhvarfa, segir Valgeir um tónlistina
Íslenska gamanmyndin Hvernig á
að vera klassa drusla var frumsýnd í
gærkvöldi með viðhöfn og fór frum-
sýningin fram í Smárabíói. Hand-
ritshöfundur og leikstjóri mynd-
arinnar er Ólöf Birna Torfadóttir og
með aðalhlutverk fara Ásta Júla Elí-
asdóttir, Ylfa Marín Haraldsdóttir,
Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir og
Þorsteinn Bachmann.
Í myndinni segir af Karen, lífs-
reyndri sveitapíu og vinkonu hennar
Tönju. Þær halda saman út á land
þar sem þær hyggjast vinna á stóru
sveitabýli yfir sumarið. „Tanja á erf-
itt með sig eftir sambandsslitin og
virðist strax sjá eftir ferðinni en
þegar á býlið er komið fellur hún
fljótt fyrir myndarlegum sveitapilti
þar á bæ. Hins vegar þegar tilraunir
hennar til að heilla piltinn upp úr
skónum misheppnast herfilega byrj-
ar hún að dást að því hvernig Karen
virðist geta sofið hjá hverjum sem er
án væntinga eða eftirmála. Tanja
biður því Karen um að kenna sér að
vera eins og hún. Kenna henni
hvernig á að vera klassa drusla,“
segir um myndina á vefnum kvik-
myndir.is.
Almennar sýningar hefjast á
myndinni á föstudag og verður viðtal
við leikstjórann í Morgunblaðinu á
morgun, fimmtudag. Upphaflega
átti að frumsýna myndina í byrjun
apríl í fyrra en vegna farsóttarinnar
var frumsýningu frestað og það oft-
ar en einu sinni.
Morgunblaðið/Eggert
Frumsýning Leikstjórinn Ólöf Birna Torfadóttir fyrir miðju og leikkonur í
aðalhlutverkum þær Ylfa Marín Haraldsdóttir og Ásta Júlía Elíasdóttir.
Hvernig á að vera klassa
drusla loksins frumsýnd