Morgunblaðið - 03.03.2021, Qupperneq 16

Morgunblaðið - 03.03.2021, Qupperneq 16
16 MINNINGAR MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 3. MARS 2021 ✝ Þorbjörg Guð-mundsdóttir, Karlagötu 9, Reykjavík, var fædd á Þorfinnsstöðum í Þverárhreppi, Vest- ur-Húnavatnssýslu, 13. ágúst 1928. Hún lést á hjúkr- unarheimilinu Skjóli 22. febrúar 2021. Foreldrar hennar voru hjónin Guðmundur Guðmundsson bóndi, f. 6. ágúst 1876, d. 11. maí 1959, og Sigríður Jónsdóttir, f. 30. apríl 1900, d. 19. maí 1982. Systur Þorbjargar eru: a) Anna Guðmundsdóttir, f. 12. júní 1926, d. 1. apríl 2010. Eiginmaður Önnu var Ing- ólfur Guðnason, f. 27. feb. 1926, Laugabóli á Laugarbakka í Mið- firði árið 1947. Hún stundaði nám að Reykjum í Hrútafirði 1944-1946, tók kennarapróf frá Kennaraskólanum 1950, kenndi á Hólmavík 1950-1952 og á Hell- issandi 1952-1956. Árið 1956 flutti hún til Reykjavíkur og kenndi við Breiðagerðisskóla til starfsloka 1995. Haustið 1959 keypti Þorbjörg íbúð á Karla- götu 9 og bjó þar ásamt móður sinni meðan hún lifði. Þorbjörg fór á hjúkrunarheimilið Skjól í febrúar 2016. Hún söng lengi með kór Hallgrímskirkju og síð- ar kór Áskirkju og fleiri kórum, var virk í Guðspekifélaginu og stundaði útiveru, sund og hann- yrðir. Útför Þorbjargar verður frá Hallgrímskirkju í dag, 3. mars kl. 15. Athöfninni verður streymt og hægt er að nálgast virkan hlekk á: https://www.skjaskot.is/thorbjorg/. Virkan hlekk á streymið má einnig nálgast á: https:// www.mbl.is/andlat/. d. 14. mars 2007. Börn Önnu og Ingólfs eru Kol- brún, f. 1951, og Guðmundur, f. 1953. b) Elínborg Guð- mundsdóttir, f. 28. maí 1937. Eig- inmaður Elínborgar var Páll Lýðsson, f. 7. okt. 1936, d. 8. apríl 2008. Börn þeirra eru Sigríður, f. 1959, Aldís f. 1961, Lýður, f. 1966, og Guð- mundur, f. 1968. Auk þess ólu Sigríður og Guðmundur upp til 14 ára aldurs bróðurdóttur Sig- ríðar, Ninnu Pétursdóttur, f. 28. janúar 1923, d. 14. des. 1997. Þorbjörg flutti ásamt for- eldrum sínum og systrum að Obba systir var fædd með kennarahæfileika í blóðinu. Hún var alltaf að kenna mér eitthvað. Að þekkja öll grös og jurtir sem uxu í kringum okkur í garðinum hennar mömmu og fyrir sunnan tún þar sem var fjölbreyttur gróður. Og hún kenndi mér að þekkja hvað fuglarnir sögðu. Það var alltaf mikil hátíð hjá okkur systrum þegar vorfugl- arnir komu, lóan, spóinn og hrossagaukurinn. Og svo voru svanir á ánni fyrir neðan túnið. Fyrsta veturinn eftir kenn- arapróf kenndi hún á Hólmavík og þá gat hún ekki komið heim um jólin. Það var leiðinlegt því ég gat ekki hugsað mér jól án Obbu. En ég skrifaði henni langt bréf sem hún var mjög þakklát fyrir. Hún las bréfið yfir jóla- matnum á Hólmavík og gat varla borðað fyrir hlátri, svo skemmtilegt var bréfið. Þegar ég var á síðara ári mínu í Reykjaskóla að taka landspróf var Obba farin frá Hólmavík. Þá var sundnámskeið í skólanum og þangað komu börnin frá Hólma- vík. Ég fór að spyrja þau hvort þau myndu eftir Obbu. Já held- ur betur, þetta var besti kenn- arinn sem þau höfðu nokkurn tímann haft. Þegar þau vissu að ég væri systir hennar hélt ég að þau ætluðu að éta mig. Þau sögðu að það hefði verið þeirra keppikefli að kunna alltaf vel fyrir tímana og læra vel hjá Obbu af því ef það gekk vel að fara yfir námsefnið þá lét hún þau syngja og það var svo skemmtilegt. Þau sögðu mér að Obba væri besti og skemmtileg- asti kennari sem þau hefðu nokkurn tímann haft. Þetta þótti mér nú gott að heyra. Obba varð fyrir hræðilegu slysi þegar hún var 11 ára og ég tveggja ára. Pabbi var þá að sprengja grjót úr túninu og not- aði til þess dynamít-hvellettur. Hann reyndi að geyma þetta þar sem börn næðu ekki til og það var í hillu upp við loft í stofunni. Systurnar Anna og Obba sáu eitthvað forvitnilegt á hillunni og vildu skoða. Svo fór að hvell- hettan sprakk í vinstri hendi Obbu og hún missti þrjá og hálf- an fingur. Það voru alltaf að koma læknar en þeir gátu ekk- ert gert annað en búa um sárið. Og Obba fékk ekki höndina aft- ur. Ég man að við sátum tím- unum saman þar sem Obba lá og grétum saman. Ég heyrði mömmu löngu síðar segja frá því hvað hefði verið dásamlegt að sjá kærleikann á milli okkar systra. Þegar ég var búin að taka landspróf á Reykjaskóla langaði mig í Menntaskólann á Laug- arvatni. Ég þurfti að hafa pen- ing fyrir skólagjöldum og fæði. Ég man ekkert hvað það var mikið en pabbi var að byggja hús og hann átti enga peninga. Ég átti ekki nóg til að borga skólavist. En Obba var byrjuð að kenna og hún sagði: Ég skal borga það sem þú getur ekki borgað sjálf. Og hún kostaði mig bókstaflega í menntaskóla. Hún borgaði fyrir mig alltaf á hverju ári þá fjóra vetur sem ég var á Laugarvatni. Og mér finnst ég eiga Obbu allt mitt líf að þakka. Ef ég hefði ekki farið á Laug- arvatn hvar væri ég þá? Þar kynntist ég manninum mínum. Obba er ein af þeim sem mér hefur fundist vænst um. Hún var alltaf svo góð. Við Obba vor- um alltaf svo góðar vinkonur. Hún var alltaf hjálpsöm mér og fjölskyldu minni. Guð blessi minningu Obbu. Elínborg Guðmundsdóttir. Þegar Obba er öll streyma minningarnar fram um þessa yndislegu frænku sem var systrabörnum sínum svo hjálp- leg. Fram í hugann koma minn- ingar um ótal heimsóknir á Karló til ömmu og Obbu. Karla- gata 9 var nafli Reykjavíkur í mínum huga. Þar var hægt að fá gistingu ef svo bar undir og aldrei skorti góðgerðirnar. Á há- skólaárum mínum á 9. áratug síðustu aldar fór ég vikulega í kvöldmat til Obbu og þá röbb- uðum við saman um alla skapaða hluti. Hún var áhugasöm um hagi mína og börnin mín. Það var alltaf létt yfir Obbu og fátt kom henni úr jafnvægi. Eftir að amma dó bjó hún ein á Karló. Alltaf hafði hún eitthvað fyrir stafni. Hún söng í kórum, fór daglega í sund, dansaði línu- dans, vann útsaumaðar myndir og á síðari tímum gerði hún margar bútasaumsmyndir sem færðar voru nánustu ættingjum. Var dugleg að ferðast og kom oft til systur sinnar í Litlu-Sand- vík. Hún sinnti ættingjum og vinum sínum vel og var hrókur alls fagnaðar. Mér fannst Obba alltaf hamingjusöm og hún kvartaði aldrei. Obba varð íbúi á hjúkrunar- heimilinu Skjóli fyrir nokkrum árum þegar hún gat ekki lengur haldið heimili á Karló. Þar fór vel um hana og alltaf einhver glampi í augum hennar þegar ég birtist, svo sjaldan sem ég hafði tíma til að koma til hennar. Mér er í huga þakklæti til Gumba frænda og Siggu systur sem hugsuðu svo vel um veraldleg mál Obbu síðustu árin þannig að hún gæti lifað áhyggjulausu lífi í ellinni. Obba kvaddi 22. febrúar eftir að hafa lifað farsælu lífi í 92 ár. Minningin um dásamlega móð- ursystur mun lengi lifa. Lýður Pálsson. Það koma svo margar hlýjar og góðar minningar um Þor- björgu móðursystur mína, Obbu, núna þegar við höfum kvatt hana yfir móðuna miklu. Frá því maður var pínulítill man maður eftir gleðinni sem fylgdi henni. Hún var hæglát en hafði svo gott lag á að opna á skemmti- legar umræður hvort sem það var meðal barnanna eða full- orðna fólksins. „Látið ekki Ing- ólf plata ykkur,“ sagði Obba þegar við vorum nokkur komin í heimsókn í sparisjóðshúsið á Hvammstanga. Þar bjuggu Ing- ólfur mágur hennar, eiginmaður Önnu, systur Obbu. Þetta var 17. ágúst árið 1980 og Ingólfur hafði einn heyrt þær fréttir að Hekla væri farin að gjósa. „Trú- ið honum ekki. Hann bullar út í eitt,“ sagði hún hlæjandi og á eftir komu skemmtilegar um- ræður um hvað við ættum að halda um þetta allt saman og alla rak í rogastans þegar kveikt var á útvarpinu og staðreyndin blasti við; Hekla var farin að gjósa. Anna og Ingólfur bjuggu um tvítugt í um tvö ár á Lauga- bakka í Húnavatnssýslu hjá for- eldrum Önnu og Obbu sem voru á svipuðum aldri, og móður minni Elínborgu sem er 9 árum yngri en Obba. Þar var glatt á hjalla en að sögn mömmu hafði Ingólfur einstaklega gaman af því að gantast í öllum og Obba svaraði alltaf í sömu mynt! Ég minnist Obbu fyrir söng og dansáhuga. Hún var dugleg að sækja dansböll með vinkon- um sínum á yngri árum og stundaði línudans með af mikl- um móð þegar á efri aldur var komin. Hún söng í Hallgríms- kirkjukór í fjölda ára og svo síð- ar í Áskirkju. Mikil tónlist var á þeirra fyrra heimili á Þorfinns- stöðum við Vesturhóp enda for- eldrar þeirra systra Guðmundur Guðmundsson, forsöngvari kórs Vesturhópshólakirkju, og Sigríð- ur Jónsdóttir kórstjóri. Hún kenndi þeim systrum að syngja þríradda og spila á gítar með og voru þær eftirsóttar að troða upp á skemmtunum í sveitinni. Á ættarmóti sem haldið var í skólanum á Þorfinnsstöðum árið 2000 rifjuðu þær systur upp lög- in og undruðumst við sem á hlýddu hve vel þær sungu og hve mörg lögin voru sem sátu svona vel í þeim. Þær höfðu nán- ast ekkert æft fyrir ættarmótið. Ég minnist Obbu sem kletts- ins á Karlagötunni. Hún var ög- uð, mætti í sund hvern einasta morgun frá því hún flutti til Reykjavíkur þar til heilsan brast. Það var svo gott að koma til hennar á Karló. Hún var ekki lengi að setja kaffivélina af stað og setja bakkelsi á borðið. Stundum kom fyrir að maður sagði henni frá einhverju sem bjátaði á og alltaf gat hún komið með svör og dæmi sem lét mann átta sig á að það sem maður þarf í lífinu er æðruleysi. Þorbjörg giftist ekki og eign- aðist ekki börn. Við Jóhanna er- um mjög stolt að dóttir okkar ber nafn hennar. Blessuð sé minning okkar ástkæru Obbu. Guðmundur og Jóhanna. Fallin er frá elskuleg móð- ursystir mín, Þorbjörg Guð- mundsdóttir, kölluð Obba. Hún var mér mjög kær. Margs er að minnast, margs er að sakna. Ég man það eins og gerst hafi í gær þegar hún var í heimsókn hér í Litlu-Sandvík. Ég var um átta ára gömul og við sátum í suð- urkvistinum hvor á móti annarri við borðið, líklega að spila, þegar ég segi allt í einu: Hvenær ferðu? Hún svarar: Viltu að ég fari? Ég var fljót að svara: Nei, ég vil að þú verðir hér. Já, það var svo gaman þegar Obba var í heimsókn hér í sveitinni og að eiga hana að sem barn var bara skemmtilegt. Hún hreif börn með sér. Þegar ég var tveggja ára fót- brotnaði ég úti við réttarvegg við rúning. Þá voru foreldrar mínir erlendis, en það var Obba sem var til staðar, umvafði mig örugglega af ást og umhyggju. Þetta var það fyrsta sem ég man, að vera keyrð um í barna- vagninum með fótlegginn í gipsi. Kannski í fyrsta sinn sem Obba bjargaði mér en ekki í það síð- asta. Þegar ég var barn man ég svo vel heimsóknirnar á Karlagötu. Þar bjuggu Obba og amma. Hlý- legt heimilið, góður matur og umhverfið í kring er manni minnisstætt. Mjólkurbúðin rétt hjá og ég var svo montin þegar hún Obba treysti mér fyrir því að sækja mjólk út í búð. Með innkaupanetið og budduna, sem búðarkonan tíndi peningana úr, og launin voru að mega kaupa Ópal fyrir mig. Ég man það líka og ég velti því fyrir mér af hverju hún var ekki kennari við Austurbæjarskóla heldur Breiðagerðisskóla þar sem hún þurfti að taka strætó. Svo átti hún engan karl en bjó þó á Karlagötu. Svo komu unglingsárin og ávallt stóð heimili þeirra Obbu og ömmu opið. Það var tann- læknirinn eða bíó. Já, þær bjuggu svo nálægt öllu sem spennandi var. Ég var sjálf farin að taka til vindsængina og svefnpokann þyrfti ég gistingu. Þó að íbúðin væri ekki stór var alltaf nóg pláss. Já, það gat svo sannarlega verið mikið fjör á Karlagötunni. Amma mín féll frá þegar ég var 21 árs. Eftir það bjó Obba ein og þegar ég varð móðir var ég dugleg að koma með börnin í heimsókn svo þau nutu hennar einstöku barna- gæsku. Hún var svona eins og aukaamma. Árin liðu og þegar ég var 41 árs bankaði ógæfan upp á hjá mér. Ég var orðin veik og þurfti 2ja ára meðferð á Landspítalan- um við Hringbraut. Það var mik- ið áfall fyrir 3ja barna móður. 227 daga þurfti ég að vera í Reykjavík annaðhvort inni á spítalanum eða úti. Enn og aftur var það Obba sem tók mig upp á sína arma algjörlega. Oftast var ég hjá Obbu þegar ég lá ekki inni. Hún var svo sniðug, tók mig með sér þegar hún fór eitt- hvað, t.d. að heimsækja vinina eða í sund og síðast en ekki síst fórum við á Vesturgötuna á gömludansaball með eldri borg- urum. Mér finnst Obba eiga stóran þátt í því að ég lifði af. Hefði viljað skrifa meira um þessa stórkostlegu konu, en Mogginn leyfir það ekki. Hvíl í friði, elsku Obba. Aldís Pálsdóttir. Það er gott að eiga trausta frænku eins og Obbu. Þess höf- um við mörg fengið að njóta. Hversdaginn rammaði hún inn með hlýrri reglusemi. Ef ég gisti þegar ég var barn, lét hún mig brjóta saman fötin á stól, kenndi mér kvöldbæn og nýjum degi heilsuðum við með hafragrauti, súru slátri upp úr ísboxi og lýsi úr djúpri súpuskeið. Sjálf drakk hún líka kaffi. Seinna lærðist mér að kaffið var gott. Þá var hún komin á eftirlaun frá far- sælu ævistarfi sínu, kennslunni. Obba var skemmtileg og hress á óáleitinn hátt, þannig var hún bæði vinmörg og elskuð af ættingjum sínum. Á leiðamótum langar mig til að þakka fyrir samfylgdina. Páll Sigurðsson. Nokkur þakkarorð vil ég setja á blað um Þorbjörgu Guðmunds- dóttur, eða Obbu eins og hún var jafnan nefnd, nú þegar hún hefur kvatt þessa jarðvist. Í huga mér situr mynd frá vorinu 1948. Ég er ásamt öðrum að taka utanskólapróf upp í þriðja bekk í Kennaraskóla Ís- lands. Fyrir höndum er munn- legt próf í stærðfræði. Við bíðum frammi á gangi eftir að vera kölluð eitt í einu inn í prófið. Ég veiti athygli stúlku sem stendur við töflu á ganginum og er að lesa eitthvað sem stóð þar. Stúlkan heldur á veski í vinstri hendi – en á þeirri hendi er að- eins einn fingur. Síðar komst ég að því að hún hafði slasast svona illa sem barn. Um haustið lágu leiðir okkar saman fyrir alvöru. Við urðum bekkjarsystur í Kennaraskólan- um og fljótlega jafnframt bestu vinkonur. Útskriftarhópurinn 1950 var samstæður og við ný- bökuðu kennslukonurnar úr þeim hópi stofnuðum sauma- klúbb. Hann hélt velli fram á síðustu ár en verulega hefur nú verið höggvið skarð í hópinn. Fyrir örfáum dögum féll Ella Bjarna frá og núna Obba. Etir Kennaraskólann var Obba nokkur ár kennari á Hólmavík og Hellissandi. Hún kom til kennslu við Breiðagerð- isskóla 1956, sama ár og sá skóli hóf formlega starfsemi, og kenndi þar, þar til hún fór á eft- irlaun. Obba þótti vera fjölhæfur kennari og ég held að hún hafi náð vel til nemenda sinna. Obba var mjög söngvin. Hún söng í skólakór Kennaraskólans á námsárunum og með sönghópi skólasystra sem kom fram á skemmtunum í skólanum. Fljót- lega eftir að Obba flutti til Reykjavíkur gekk hún til liðs við kór Hallgrímskirkju og söng í honum um árabil og síðar í kór Áskirkju. Á síðari árum nutum við liðsinnis hennar í kór eft- irlaunakennara (EKKÓ-kórn- um). Obba var virkur þátttakandi í margs konar öðrum félagsstörf- um. Hún var alltaf tilbúin til að leggja góðum málum lið og að- stoða við framkvæmd þeirra þótt hún vildi ekki trana sér til forystu. Obba hafði mikla hæfi- leika til handavinnu og lét fötlun sína þá ekki stöðva sig. Hún hafði líka mikla ánægju af dansi og tók meðal annars þátt í dans- skemmtunum í félagsmiðstöðv- um eldri borgara. Eftir að við nokkur gömul skólasystkini úr Kennaraskólan- um vorum komin á eftirlauna- aldur tókum við upp þann sið að fara saman í morgunsund. Flesta laugardaga var kaffiboð á eftir sundinu. Alltaf var tilhlökk- unarefni þegar Obba tók á móti okkur í litlu íbúðinni sinni á Karlagötu. Þar voru ætíð ljúf- fengar veitingar. Obba var heilsugóð lengst af ævi. Síðustu ár fór heilsu hennar hrakandi. Hún dvaldi á Skjóli nokkur ár áður en yfir lauk. Því miður hafa aðstæður ekki gefið færi á því að heimsækja Obbu síðasta árið. Eftir lifir þakklæti fyrir allar góðu stundirnar. Elín Vilmundardóttir. Þegar ég kom fyrst til Íslands með Gullfossi þann 16. septem- ber 1965, sem styrkþegi ríkisins til að læra íslensku, dvaldi ég nokkra daga í sveit áður en forn- ámskeiðið á Laugarvatni hófst. Á bænum Litlu-Sandvík hugs- uðu Palli Lýðson og Ella Guð- mundsdóttir vel um mig. Mjög vel. Samt varð ég hissa þegar ég kom til Reykjavíkur því að þar var eins vel hugsað um mig – af Þorbjörgu Guðmundsdóttur, systur Ellu, henni Obbu. Mér var boðið á haustsam- komu Húnvetningafélagsins til að skoða myndir úr ferðalagi í heimahagana um sumarið. Við fórum í sund, í bíó, í göngutúra. Obba var gestrisin eins og góðum Íslendingi sæmir, en tvö- falt meira. Hún bauð oft ætt- ingjum og vinum í kjöt eða fisk og í kaffiveislu með smákökum. Hún sauð hangikjöt og svið, bjó til lifrarpylsu, blóðmör og laufa- brauð. Ekki þó ein, hún lét aðra taka þátt, sauma vambir, skera laufþunnt brauðið og skemmta sér. Og ef það varð of framorðið var sjálfsagt að fá að gista. Hún var til alls fær. Hún saumaði föt, prjónaði og heklaði, og saumaði fallega út eins og móðir hennar Sigríður, sem lengi bjó hjá henni á Karlagötu. Á 17. júní lánaði Obba mér upphlutinn sinn, sjálf var hún í peysufötum Sigríðar, svo að við gátum haldið upp á daginn á við- eigandi hátt. Obba tók mig með í útilegur, oft í Þórsmörk. Einn sólskins- dag lögðum við upp á Rjúpnafell og á eftir hresstum við okkur í köldum hyl í Slyppugilslæk, en hylinn gerðum við með því að hlaða sjálfar stíflu. Þegar pip- arsveinafélagið í Sandvíkur- hreppi fór í ferðalag í Stranda- sýslu og Obba fór með vildi hún að ég kæmi líka, eins og alvöru Íslendingur. Obba hafði óvenjufallega rödd, enda ómissandi i kirkju- kórnum. Hún lærði sænsku á einu af sumarnámskeiðunum hjá mér. Í málstofu Norræna húss- ins hlustaði ég á nemendur reyna sig við sænskan framburð, en mér brá við að ein rödd skar sig úr, bar fram ofurfalleg hljómfögur hljóð á mínu móð- urmáli. Þegar dóttur minni var valið nafn hefði ég viljað láta hana heita í höfuðið á Þorbjörgu, til fyrirmyndar og gleði. Nú segjum við Anna dóttir mín: „Vertu blessuð“ í síðasta sinn við góða og trausta vinkonu á Íslandi. Ingrid Westin (Ingiríður Sveinsdóttir). Þorbjörg Guðmundsdóttir Ástkær sonur okkar, bróðir, mágur, frændi og barnabarn, GUNNAR KARL HARALDSSON, tómstunda- og félagsmálafræðingur, Hrauntúni 33, Vestmannaeyjum, lést á Heilbrigðisstofnun Vestmannaeyja sunnudaginn 28. febrúar. Útförin fer fram frá Landakirkju í Vestmannaeyjum laugardaginn 6. mars klukkan 14. Athöfninni verður streymt frá vef Landakirkju, landakirkja.is. Blóm og kransar eru vinsamlegast afþakkaðir en þeim sem vilja minnast hans er bent á að styrkja Reykjadal, 0526-04-250210, kt. 630269-0249. Haraldur Þ. Gunnarsson Kristín Gunnarsdóttir Eyrún Haraldsdóttir Hrefna Haraldsdóttir Ásgeir Bachmann Kolfinna Þorsteinsdóttir Kristín Elsa Þorsteinsdóttir Jórunn Guðný Helgadóttir

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.