Heilsuvernd - 01.06.1993, Blaðsíða 42

FRETTIR
LÆKNING
VIÐ ELLI?
Það er gangur lífsins að
eldast og hrörna og við
því hefur lítið verið hægt
að segja eða gera. Nú hafa
verið settar fram kenn-
ingar um að á þessu
kunni að verða breyting-
ar í framtíðinni. Banda-
ríkjamaðurinn Richard
G. Cutler sem er sérfræð-
ingur í hrörnunarsjúk-
dómum hefur gefið út bók
í Bandaríkjunum sem
vakið hefur mikla at-
hygli, ekki síst hjá eldra
fólki. I bókinni staðhæfir
Cutler að það séu örfá gen
í mannslíkamanum sem
valdi ellihrörnun og telur
að í framtíðinni verði
hægt að breyta genum
þannig að eðlilegt verði
að fólk lifi a.m.k. 15-20
árum lengur að meðaltali
en er um þessar mundir.
ÚTSMOGNIR
KOKKAR
Kínversk yfirvöld hafa
nýlega gefið út tilskipun
sem kveður á um að mat-
sveinum á veitingahús-
um sé stranglega bannað
að nota ópíum eða önnur
sterk lyf í mat sem þeir
bera fyrir gesti sína. Til-
skipun þessi er gefin út af
gefnu tilefni þar sem
kokkar á mörgum veit-
ingahúsum freistuðust til
þess að lauma ópíum í
mat sem síðan var borinn
gestum. Þetta gerðu þeir
til þess að gestirnir ánetj-
uðust og kæmu aftur og aft-
ur í „góðgætið" til þeirra.
Einn matsveinn hefur
þegar verið dreginn fyrir
rétt vegna slíks máls og
játaði hann glæp sinn. Mun
hann jafnvel eiga dauðar-
efsingu yfir höfði sér.
MISMUNANDI
MEÐALALDUR
Konur í iðnríkjunum lifa
að meðaltali um sjö árum
lengur en karlar í sömu
ríkjum en konur í þróunar-
ríkjunum verða að meðal-
tali um tveimur árum eldri
en karlamir þar. Meðalald-
ur kvenna í iðnríkjunum er
um 70 ár en um 50 ár í þró-
unarríkjunum. Þegar á al-
heimsheildina er litið er
meðalaldur kvenna um 65
ár.
LJÓTUR
LEIKUR
Eyðnivandamálið tekur
sífellt á sig nýjar myndir.
Nú fyrir skemmstu skýrðu
yfirvöld í Brasilíu og í Thai-
landi frá því að þar væm
hópar af eyðnismituðu
fólki sem gerði sér leik að
því að reyna að smita aðra
af sjúkdómnum. I báðum
löndunum var það fólk sem
hafði framfærslu af vændi
sem lék þennan ljóta leik
og þá fyrst og fremst í þeim
tilgangi að hefna sín á sam-
félaginu sem það taldi að
hefði neytt sig til þessarar
atvinnu og ætti þar með
sök á því að það hefði tekið
veikina. Fólk þetta reyndi
að hafa kynmök við sem
allra flesta og neitaði að
nota verjur. Sumt hafði
meira að segja komið sér
upp einskonar skilríkjum
sem áttu að sanna að það
hefði nýlega gengist undir
eyðnipróf og að ekkert
væri að því.
SYNGJANDI
MÆÐUR
Hvað ætli mönnum, sem
legðu leið sína á fæðingar-
deild, myndi detta í hug ef
þeir heyrðu söng hljóma
þar úr öllum herbergjum?
Sennilega að þeir hefðu
villst. Það er þó ekki frá-
leitt að meira verði sungið
á fæðingadeildum eftirleið-
is en hingað til ef marka má
norskar rannsóknir sem
leiða það í ljós að eitt besta
ráðið fyrir konur til þess að
minnka sársaukann í hríð-
um og við fæðingar sé að
syngja hástöfum.
Rannsóknimar leiddu í
ljós að söngurinn auðveld-
ar konum að slaka á og
hugsa minna um fæðing-
una og sársaukann sem
henni fylgir. Það er mann-
eskjunni eðlilegt að gefa
frá sér hljóð þegar hún
finnur til mikils sársauka
og í raun er slíkt næstum
ósjálfráð viðbrögð til þess
að reyna að draga úr hon-
um. Það er því langt síðan
ljósmæður fóru að ráð-
leggja konum að bíta alls
ekki saman tönnum í
hríðunum og við fæðing-
una heldur að hafa mun-
inn opinn og hika ekki við
að gefa frá sér hljóð.
Söngurinn virkar enn
betur en stunur eða önn-
ur hljóð, m.a. af því að þá
dreifa konumar hugan-
um betur með því að rifja
upp texta og lög. Það
kann því að vera styttra í
það en margur hyggur að
létt tónlist hljómi í fæð-
ingarstofunum; að þar
verði leikin tónlist sem
konumar geta tekið und-
ir.
METÆXLI
Eitt stærsta æxli, sem
sögur fara af, var nýlega
fjarlægt úr kviðarholi
konu í Bangladesh. Kon-
an, sem var aðeins 23
ára, taldi sig vera ófríska
og leitaði ekki læknis fyrr
en hún taldi sig þurfa á
keisaraskurði að halda.
Læknar sáu strax hvers
kyns var og fjarlægðu
æxlið. Það reyndist vega
hvorki meira né minna en
rösklega 21 kíló. Það fylg-
ir síðan frétt þessari að
konan hafi náð góðum
bata enda mun æxlið ekki
hafa verið illkynja.
42