Heilsuvernd - 01.06.1993, Blaðsíða 21

TEXTI: BIARNI BRYNjOLFSSON MYNDIR: GUNNAR GUNNARSSON
Rusl er gott fyrir
ristilinn
Hvað í neysluvenjum
okkar veldur
magakvillum og
sjúkdómum í
meltingarfærunum?
Skera Islendingar sig
úr á meðal
vestrænna þjóða
hvað varðar tíðni
meltingars júkdóma?
Eru meltingarfæri
okkar smám saman
að hrörna vegna
ofáts og rangrar
fæðu?
Hafa streita og
reykingar slæm áhrif
á magann?
Er hægt að komast
hjá því að fá
meltingarsjúkdóma
með því að borða
réttan mat?
Hvort er betra að
borða um miðjan
daginn eða á
kvöldin?
REYKINGARNAR
VERSTAR
Hvað er það í neysluvenjum okkar
og mataræði sem er verst fyrir mag-
ann og meltingarfærin?
, Jafnvel þótt tóþak sé ekki fæða þá
set ég reykingar efst þar á blað.
Reykingar hafa áhrif á vöðvasamdrátt
og blóðflæði í maga- og garnaslímhúð.
Og þær hafa veruleg áhrif á myndun
skeifugamarsára. Það er einnig afar
slæmt fyrir magann og meltingarfær-
in að neyta stöðugt koffíndrykkja í
miklu magni. Þar á ég við kaffi, te og
ekki síst vinsæla gosdrykki sem
margir drekka mikið af. Kaffið er alls
ekki verst og þótt hægt sé að skrifa á
Ásgeir setur reykingar efstar á blað
þess sem er slæmt fyrir magann og
meltingarfærin.
reikning þess sjúkdóma eins og vél-
indabólgur, magasár, skeifugamar-
sár og jafnvel magabólgur þá er það
einungis einn þáttur í því að fólk fær
slíka sjúkdóma. Kaffi hefur einnig
verið nefnt í sambandi við briskrabba-
mein en það hefur aldrei verið hægt
að sýna fram á það. Hófleg kaffi-
drykkja gerir engum mein.“
Kaffið getur virkað frekar losandi
fjTÍr meltinguna, er það ekki?
, Jú, það er alveg rétt að kaffi getur
virkað þannig. Eiginlega er rétt að
orða það þannig að maður notfæri sér
í þessu tilfelli ókosti kaffisins sér til
bóta. Aftur á móti minnkar kaffi
spennu í hringvöðvum, sem em ofan
og neðan til við magann, sem leiðir til
þess að sýra á greiðari aðgang að vél-
indanu. Ef kaffidrykkjan er í óhófi get-
ur þetta orsakað bólgur í vélindanu og
meltingartruflanir,“ segir Ásgeir.
Hann segir að allur matur sem
meltist mjög hratt og ofarlega í melt-
ingarkerfinu geti verið sjúkdómsvald-
andi ef fólk lifi á slíku fæði um langa
hríð.
JUKKFÆÐIÐ"
VARASAMT
„Súkkulaði, hnetur og sælgæti
yfirleitt er mjög slæmt fyrir fólk með
vélindabólgur. Þá er alls konar „jukk-
fæði“ slæmt fyrir meltinguna. Hrað-
steiktur matur og brasaður er heldur
ekki góður, feitar sósur, búnar til úr
remúlaði og majónesi, gera engum
gott. Slíkt fer illa í langflesta. Ég held
að allir þekki það að hafa borðað yfir
sig af kokkteilsósu og svoleiðis
gumsi. Skyndibitafæði og mikið unnin
matvæli eru óholl fyrir meltingarfær-
in af tveimur orsökum. Annars vegar
af því að slíkt fæði er yfirleitt hraðtil-
búið og ekki jafn mikið í það lagt og
góðan mat. Hins vegar vegna þess að
yfirleitt borðum við slíkan mat á milli
matmálstíma. Þegar við blótum á laun
með sælgæti, gosi og kaffibolla oft á
l^illlllillllllllllil

IIIMBHVMh
21