Syrpa - 01.03.1949, Síða 34

að birta ályktun sjálfstæðisfélaganna um þessi mál. Urn
samiæmi er vitanlega ekki að ræða.
2) Já, ég álít, að þjóðin eigi að fá fréttir af því, sem
gerist á fundum stjórnmálaflokkanna, og útvarpinu beri
að birta slíkar fréttir, að minnsta kosti þær samþykktir,
sem miðstjórnir flokkanna gera. Vitanlega má misnota
þetta, en vant er að sjá við óheiðarleikanum hér sem
annars staðar, ef þeir, senr trúnaður er veittur, reynast
ótrúir. Því að ef saltið dofnar, með hverju á að salta
það?
S. Þ.: Meirihluti útvarpráðs, þ. e. þeir þrír menn, sem ráðið
hafa hvaða fréttir ríkisútvarpið mætti flytja af þeim
samþykktum, sem víðs vegar hafa verið gerðar á fund-
um varðandi þátttöku íslendinga í væntanlegu hernað-
arbandalagi, hafa nú nýlega leitazt við að þvo sig hreina
af þeirri ákæru, að hlutleysi útvarpsins hafi verið rofið
með banni gegn birtingu þeirra fundaráiyktana, er
mæltu móti þátttöku íslands í bandalaginu, en hins veg-
ar birt ályktanir flokksráðs Sjálfstæðisflokksins. í sömu
fréttatilkynningu var þess getið, að sama ályktun hefði
verið samþykkt á fjölmennum fundi Sjálfstæðisfélaganna
í Reykjavík. Margir munu nefna þennan þvott þeirra
þremenninganna gömlu, góðkunnu íslenzku heiti,
kalla hann „kisuþvott". En í fyllstu alvöru og ekki á-
hyggjulaust mun svo margur hlustandinn spyrja: Er
hlutleysisyfirlýsing ríkisútvarpsins löngu úr gildi fallin
„fyrir atburðanna rás" eins og Sjálfstæðisflokkurinn vill
vera láta um hlutleysisyfirlýsingu íslenzka ríkisins frá
1918?
V. S.: Ég álít, að flokkssjónarmið hafi ráðið atkvæðagreiðslu
þremenninganna í útvarpsráði, er lagt var bann við
fréttaflutningi af Þjóðvarnafélagsfundunum á dögunum.
Er ég þar allskostar sammála áliti útvarpsstjóra, sem
fram kom á sínum tíma. Þess er og að vænta, að sérstakt
mark sé takandi á áliti háskólaprófessors í lögum varð-
andi skilning á reglugerðaratriðum um þetta efni, en
eins og kunnugt er, greiddi Ólafur Jóhannesson pró-
fessor atkvæði gegn þessari samþykkt útvarpsráðs. Eng-
inn siðferðis- eða réttlætisgrundvöllurt getur verið fyrir
því að birta ályktanir stjórnmálaflokka en ekki samtaka,
sem þúsundir manna fylgja, þótt ekki teljist þau til
pólitískra flokka.
10. Veiting þjóðleikhússstjóraembættisins:
1. Umsóknarfresturinn?
2. Valið?
E. B.: Ég býst við að flestir hafi orðið fyrir vonbrigðum í þessu
efni. Ekki vegna þess, að svo geti ekki farið að nýi þjóð-
leikhússtjórinn reynist dugandi í starfinu er tímar líða
fram (það er bezt að dæma ekki að óreyndu), heldur
vegna þess, að það er öllum lýðum ljóst, að enrbættis-
veiting þessi var pólitísk eins og það er kallað. Það vita
allir hvað við er átt með því, mælirinn er fyrir löngu
orðinn fullur í því efni, svo að út af flóir, og lítilsvirð-
ing almennings á embættaveitingarvaldinu eykst með
ári hverju. Og það er rétt ægilegt til þess að vita. Um
sóknarfresturinn var hlægilega stuttur, eða öllu heldur
óforsvaranlega stuttur, enda aðeins til málamynda að
dómi almennings, því miður. Þjóðleikhúsið ber hátt i
vonum og draumum þjóðarinnar og einhvern veginn
hefur almenningur ekki áttað sig á því, að nokkur kæmi
til greina sem þjóðleikhússtjóri, sem ekki hefði komið
nærri þeirri göfugu list, sem stofnunin er kennd við, já,
verið rnikið við leiklist riðinn.
F. Þ.: 1) Umsóknarfresturinn var of stuttur — einkennilega
stuttur.
2) Mér er kunnugt, að Guðlaugur Rósinkranz er dug-
legur, reglusamur og stjórnsamur og tel hann að þessu
leyti vel fallinn til starfans. Hæfni hans að öðru leyti
mun reynslan sýna.
H. G.: Held að ekki sé rétt að dæma menn fyrr en þeir sýna
hvað í þeim býr.
M. Á.: Tel sennilegt, að hinn nýi þjóðleikhússtjóri reynist nýt-
ur í stöðu sinni, þó að skipan hans sé af pólitískum rót-
um runnin.
P. H.: 1) Fresturinn var stuttur.
2) Tíminn og reynslan munu sýna hér sem annars stað-
ar, hvernig til hefur tekizt.
S. Þ.: Spurningunni mun ég ekki svara. Skortir mig bæði þekk-
ingu á þeim kröfum, sem gerðar eru til leikhússtjóra,
svo og kunnugleika á þeim mönnum, er um stöðuna
sóttu.
V. S.: Umsóknarfresturinn var óhæfilega stuttur. Hlýtur það að
teljast ósanngjarnt, einkum gagnvart þeim, sem búa
fjarri Reykjavík eins og t. d. þeim íslendingum, sem
dveljast erlendis. Ekki er að furða þótt mönnum detti
í hug, að embættið hafi verið veitt áður en það var aug-
lýst.
11. Vesturflug róðherranna?
F. Þ.: Einn myndi hafa nægt í þessa viðskiptaferð.
H. G.: Virðist ekki bera vott um gagnkvæmt traust hjá hinum
stóru.
M. Á.: „Utanstefnur viljum vér engar hafa."
P. H.: Hér mun mikils hafa þótt við þurfa, og væntanlega gef-
ast því betur viturra manna ráð sem þeir koma fleiri
saman.
12. Þau ummæli utanríkisráðherra Islands í Washington,
að „á íslandi séu engir andvígir Atlantshafsbanda-
laginu nema kommúnistar", og að þeir séu 10% af
landsmönnum?
F. Þ.: Ef hér er rétt frá orðum ráðherrans skýrt, hefur hann
talað gegn betri vitund.
H.G.: Hvers vegna að vera alltaf að sigla tveir og þrír í lest
til þess að lepja í útlendinga sögur úr stjórnmálaþrasi
hér heima? Ég held að talan hjá ráðherranum sé grun-
sarnleg.
M. Á.: Ráðherrasannleikur.
70
SYRPA