Syrpa - 01.03.1949, Side 35

P. H.: Ég veit ekki hversu margir hér eru andvígir Atlants-
hafsbandalaginu né heldur, hve mikill hluti lands-
manna eru kommúnistar, en ætla mætti, að utanríkis-
ráðherrann vissi, hvað hann fer. Hitt veit ég, að ég er
ekki andvigur Atlantshafsbandalaginu og sé ekki, að ís-
lendingar þurfi að vera það, nema þeir telji það auka á
ófriðarhættuna í heiminum eða stefna gegn hagsmunum
Rússa, þeir sem lita fyrst á þeirra hagsmuni. Hitt er svo
annað mál, hvort menn telja æskilegt eða ekki, að Is-
lendingar gerist aðilar að þessu bandalagi, og verður þá
að meta, hvort þjóðarlíkaminn sé í meiri hættu fyrir
vopnaðri árás Rússa eða þjóðarsálin af völdum of ná-
inna samskipta við hin vestrænu veldi.
V. S.: Þessi fullyrðing utanríkisráðherra er ósönn. Þær íjöl-
mörgu ályktanir gegn hvers konar hernaðarbandalagi,
sem samþykktar hafa verið á almennum fundurn ýmissa
stéttarfélaga, skólafélaga og síðast en ekki sízt á fundum
Þjóðvarnarfélagsins víðs vegar um landið, bera órækan
vott um hugarfar þjóðarinnar. Það er á allra vitorði, að
menn úr öllum stjórnmálaflokkum hafa staðið að þess-
um samþykktum. Sem betur fer eru ennþá menn á ís-
landi, sem fara eftir heilbrigðri dómgreind sinni fremur
en áróðri stjórnmálamannanna.
13. Islenzka þjóðin írétti það fyrst í útvarpinu frá Lon-
don, að henni hefði verið boðin þátttaka í Norður-
Atlantshafsbandalaginu. Var það viðkunnanlegt?
F. Þ.: Það var til minnkunar fyrir alla íslendinga og þó sér-
staklega fyrir þá, sem fara nreð völdin í þessum nrálum.
H. G.: Hafi íslenzku þjóðinni komið það nokkuð við, þá virð-
ist það nrjög óviðfelldið að láta Englendinga tilkynna
það.
M. A.: Fréttir af tilmælum Bandarfkjanna um herstöðvar á ís-
landi árið 1945 bárust hingað fyrst frá Ankara í Litlu-
Asiu, svo að hér er um greinilega framför að ræða.
P. H.: Ónei, ekki getur það talizt viðkunnanlegt, en líkt hefur
áður farið.
14. Marshall-gjöfin?
F. Þ.: Það var auðnrýkjandi fyrir Islendinga og enn meira áber-
andi fyrir það að gjöfin var borin fram og þegin um leið
og Island og Bandaríkin semja um málefni, sem getur
orðið mjög örlagaríkt fvrir íslendinga.
H. G.: Gjafir þiggja laun.
M. Á.: „Þetta er að hækka í verði."
P. H.: Hingað til hafa gjafir þótt sjá til gjalda. Ef til vill er
þessi gjöf með öðrum hætti.
.V. S.: Engin sjálfstæð þjóð getur þegið gjafir á borð við Mar-
shall-gjöf þessa af nokkru stórveldi, án þess að hún bíði
tjón af í bráð og lengd. Það getur ekki samræmzt sjálf-
stœði þjóðarinnar. Slíkum gjöfum fylgja óhjákvæmilega
einhver gjöld, einhverjar skuldbindingar, beint eða
óbeint. Það getur ekki samræmzt sóma sjálfstæðrar
þjóðar — sé hún ekki i nauðum stödd — að byggja af-
komu sína á erlendum ölmusum. Ábyrgðarvituud þegn-
anna hlýtur að bíða við það stórkostlegan hnekki. ís-
lenzka þjóðin vill vinna fyrir brauði sínu, en ekki lifa
á bónbjörgum. En þjóðin er ekki spurð.
*
Vegna þess, að þætti þessum er ætlað að vera m. a. nokkurs
konar annáll um helztu atburði f lista- og skémmtanalífi
Reykjavíkur, var eftirfarandi upptalning látin fylgja spurn-
ingalistanum, ásamt spurningunni:
Hvað hafið þér séð af eftirtöldu — og hvað viljið þér þéi um
það segja?
Leiksýningarnar: Galdra-Loft,
— Glatt á hjalla,
— Meðan við bíðum og
— Gasljós.
Sýningu Kjarvals.
Skopmyndasýninguna.
Kvikmynd Stangveiðifélagsins.
— Chaplins: M. Verdoux.
Hljómleika Skagfieldshjónanna,
— Árna Kristjánssonar.
— Lanzky-Otto.
— Svövu Einars og V. Urbantchitsch.
Nokkur svör bárust um þetta, en því miður verða þau að
bíða næsta blaðs, sakir rúmleysis. Eru höfundarnir beðnir um
að afsaka þetta.
FJÖLNISMENN SÖGÐU...
Hreppstjórnarembættið er so heiðarlegt og nyt-
samt, að hvur sem þjónar því dyggilega verð-
skuldar þökk og heiður sinna félagsbræðra. Þetta
eru þau laun, sem hann á að fá fyrir starf sitt og
mæðu, og þau eru hvurjum ntanni so dýrmæt,
sem metur þau réttilega, að hreppstjórinn verður
að liafa gleði af að uppskera þar sem Iiann sáir, og
vera bæði vinsæll og mikils metinn af hrepps-
bændunum. Enn það mun honum bezt heppnast,
ef embættisstörf Iianns bggja Ijós og opinber fyrir
almenníngs sjónum. Góðir menn hafast ekkért
að, sem skýlu þarf yfir að draga, og hvar sem
athafnir embættismanna eru huldar í þoku, þar
er líka tortryggnin á aðra hönd, og spáir í eyð-
urnar, og spinnur togann milli hinna einstöku
atgjiirða, sem almenningur þekkir, þángaðtil allt
sýnist vera orðið að neti yfir einhvurri gröf eða
gildrn, sem hún bendir mönnum á, og biður þá
að forðast vélina.
(Fjölnir, 1. ár. Nokkur orð um hrepp-
ana á íslandi, bls.‘ 25.)
SYRPA
71