Morgunblaðið - 01.10.2021, Page 19

Morgunblaðið - 01.10.2021, Page 19
ingar um þann tíma, bílferðirnar austur í Brekkukot, er þú kenndir mér leik, að telja alla bíla sem við mættum á leiðinni, til að stytta mér stundir. Afi minn, ég kallaði þig stríðnis- púka, þú hafðir svo gaman af góðlátlegri stríðni, við öll barna- börnin fengum skerf af henni og svo barnabarnabörnin, þetta var samt falleg stríðni, svo glottir þú og hlóst, við munum sakna þessa, en kannski tekur einhver annar við af þér og viðheldur stríðninni þinni. Barnabarna- barnið þitt, Hekla Lind, kom til þín nokkrum dögum áður en þú kvaddir, þú hvattir hana til að gefa okkur foreldrum tengdason í jólagjöf, svo glottir þú og hlóst, já þú hafðir gaman af barna- börnunum þínum, þau áttu ynd- islegan langafa sem þeim þykir svo ofurvænt um. En afi minn, þú hefur kvatt okkur, sáttur, þér hefur verið fagnað á nýjum stað, trúi því að nú sért þú kominn í skipstjórabúninginn, farinn að sigla, sáttur. kannski siglum við saman er okkar tími kemur, þá tekur þú á móti okkur með stríðnissvipinn, húmorinn, brosið þitt og hlýju. Það eitt veit ég afi minn að ég mun sakna þín. Ég lofa að hlúa að ömmu minni sem saknar þín svo sárt. Ég mun halda í hönd hennar, ég mun stytta henni stundir og hugga hana, því lofa ég þér, við munum minnast þín saman. Góða ferð afi minn, veit þú fylgist með okkur sem eftir sitjum og syrgjum, þú heldur þinni verndarhendi yfir okkur. Votta elsku ömmu minni, allri fjölskyldunni og ástvinum mína dýpstu samúð, Guð veri með ykkur í sorginni og sökn- uðinum. Góður afi er genginn á vit nýrra ævintýra. Minning lifir um góðan, fallegan og skemmti- legan mann. Ég sendi stóran fingurkoss upp til þín, eigðu góða nótt og góða ferð, elsku afi minn. Takk fyrir allt og allt. Elska þig. Þitt barnabarn, Dýrleif Ólafsdóttir. Elsku langafi okkar. Viljum þakka þér fyrir alla þína hlýju og ást til okkar. Það var alltaf notalegt að heimsækja þig. Skemmtilega stríðinn, en hafðir alltaf nóg að spjalla um, gafst þér tíma fyrir okkur er við kíktum á ykkur langömmu. Áttum góðar stundir með ykkur í Hæðagarði og á Unn- arbraut og fallega Brekkukoti. Við munum sakna þín, elsku afi okkar, takk fyrir allt. Takk fyrir lífið, guð geymi þig og varðveiti. Sendum stórt faðmlag, fingur- koss og ást upp til þín. Elskum þig. Þar sem englarnir syngja sefur þú sefur í djúpinu væra. Við hin sem lifum, lifum í trú að ljósið bjarta skæra veki þig með sól að morgni. Drottinn minn faðir lífsins ljós lát náð þína skína svo blíða. Minn styrkur þú ert mín lífsins rós tak burt minn myrka kvíða. Þú vekur hann með sól að morgni. Faðir minn láttu lífsins sól lýsa upp sorgmætt hjarta. Hjá þér ég finn frið og skjól. Láttu svo ljósið þitt bjarta vekja hann með sól að morgni. Drottinn minn réttu sorgmæddri sál svala líknarhönd og slökk þú hjartans harmabál slít sundur dauðans bönd. Svo vaknar hann með sól að morgni. Farðu í friði vinur minn kær faðirinn mun þig geyma. Um aldur og ævi þú verður mér nær aldrei ég skal þér gleyma. Svo vöknum við með sól að morgni. (Bubbi Morthens) Þín langafabörn, Hekla Lind Gunnarsdóttir, Ólafur Örn Gunnarsson, Róbert Aron Gunnarsson. MINNINGAR 19 MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 1. OKTÓBER 2021 ✝ Jón E. Bernód- usson fæddist í Vestmannaeyjum 18. febrúar 1952. Hann lést á Land- spítalanum Foss- vogi 22. september 2021. Foreldrar hans voru Aðalbjörg Jó- hanna Bergmunds- dóttir (1919-2003), húsmóðir og verka- kona, og Bernódus Þorkelsson (1920-1957) skipstjóri. Systkini hans eru Birna Berg (1938- 2021), Þorkell Birgir (1939- 1943), Elínborg (f. 1940), Þóra Birgit (1942-2013), Aðalbjörg Jóhanna (Lilla, f. 1944), Birgir (1946-1979), Helgi (f. 1949), Þuríður (f. 1954) og Elín Helga Magnúsdóttir (f. 1963). Síðari maður Aðalbjargar og fóstri Jóns var Magnús S. Magnússon. Eiginkona Jóns (1979) er Martina, fædd Fährmann (1957), lyflæknir í Flensborg í Þýskalandi. Dætur þeirra eru María Lára (f. 1990), eðlisfræð- ingur og sérnámslæknir í Sviss, og Aðalbjörg Jóhanna (f. 1993), sálfræðingur, hefur starfað í sem fagstjóri rannsókna, þróun- ar og greiningar. Sérsvið hans síðari ár voru rannsóknir á nýt- ingu repju til framleiðslu líf- rænnar olíu (lífdísils) til mann- eldis og sem eldsneyti og var í forsvari fyrir mörgum rann- sóknarverkefnum á þeim vett- vangi. Átti hann mest samstarf við ábúendur á Þorvaldseyri undir Eyjafjöllum og Sandhól í Meðallandi, auk ráðuneyta og annarra stofnana. Samhliða föstu starfi fékkst Jón við kennslu og var frumkvöðull á því sviði. Frá árinu 2005 var hann stundakennari við náms- braut í véla- og orkufræði við Háskólann í Reykjavík (HR) þar sem hann kenndi straumfræði og aflfræði. Á árunum 2010- 2019 sá hann m.a. um kennslu í Iceland School of Energy (Orkuskóla Íslands) sem er deild innan verkfræðideildar HR. Þar kenndi Jón erlendum meistaranemum nýsköpun á orkusviðinu tengda repjurann- sóknum og leiðbeindi nem- endum við lokaverkefni. Auk þess kenndi Jón stærðfræði, eðlisfræði og skyldar greinar við aðra skóla, m.a. við Tækni- skólann. Útför hans verður gerð frá Landakirkju í Vestmannaeyjum 1. október 2021 og hefst kl. 15. Frankfurt í Þýska- landi en er nú um stundir búsett í Reykjavík. Unnusti hennar er Nils Buddemeier (f. 1993), landfræð- ingur með sam- félagsleg viðfangs- efni sem sérsvið. Jón ólst upp í Vestmannaeyjum og lauk þar lands- prófi 1970, stúdent frá Mennta- skólanum við Hamrahlíð 1974 og fór þá til náms í skipaverk- fræði við háskólann í Rostock í Austur-Þýskalandi. Hann flutt- ist til Vestur-Berlínar 1979 og var þar í framhaldsnámi og við rannsóknir og kennslu í straumfræði. Martina flutti til hans 1981 en árið 1990 komu þau til Íslands og settust hér að. Síðan 1995 hefur Martina starf- að við embætti tryggingalæknis í Flensborg. Jón vann heim- kominn hjá fyrirtækinu Atlas sem annaðist innflutning skipa og véla. Árið 1998 hóf Jón störf á Siglingamálastofnun sem síð- ar varð hluti af Samgöngustofu og vann þar til æviloka, síðast Jón Bernódusson, föðurbróð- ir minn, varð bráðkvaddur á dögunum. Jón var einstakur persónuleiki, afar eftirminnileg- ur maður og góður, í senn skemmtilegur, glettinn og sér- stakur og einn þeirra sem eru sjálfkrafa miðpunktur umræðu og athygli hvert sem þeir fara. Þegar ég hugsa um frænda minn þá reikar hugurinn til Þýskalands þar sem hann bjó lengi vel, öll sín námsár og tölu- verðan tíma þaðan í frá, þar eignaðist hann fjölskyldu og vini og átti þar annan heimavöll, talsvert stærri en heimahagana í Eyjum. Hann lærði skipaverk- fræði sem var hans viðfangsefni í lífinu, hann vann hjá Siglinga- málastofnun og var þar braut- ryðjandi í stórmerkilegum rann- sóknum á repju. Eins og hann sýndi oft þegar fjallað var um verkefnið í fjölmiðlum að þá er í senn hægt að drekka repjuna og nýta hana sem eldsneyti eins og ýmsir eru farnir að gera. Þetta getur verið stórt og mikilvægt skref í að gera skipaflotann um- hverfisvænni. Ég bjó sjálfur í eitt ár í Þýskalandi eftir menntaskóla og Jón aðstoðaði mig við þann leið- angur, hjálpaði mér að fylla út hin löngu og mjög svo ítarlegu þýsku eyðublöð um alla skapaða hluti og hafði á þessu skoðanir. Það var t.d. hann sem sagði mér að það væri ekkert vit í að fara til stórborganna heldur ætti ég að fara til háskólaborgarinnar Jena sem ég hafði aldrei heyrt um fyrr en þá. Þar ætti hann góðan vin, Wolf Dieter, sem myndi taka vel á móti mér. Ég sló til og Jón stóð við sitt, Wolf fékk það verkefni þennan vetur að vera mér innan handar, sýna mér bæinn og kenna mér á lífið og tilveruna. Jón kom svo og heimsótti mig sjálfur, sýndi mér stúdentabarina þar sem hann hafði sjálfur verið tuttugu árum áður og þegar ég skrifa þessi orð sé ég hann fyrir mér, sitjandi á sólbjörtum degi á þýsku torgi með stóran bjór í könnu, ræð- andi við fólk á öllum aldri á óað- finnanlegri þýsku. Hann kynnti sig alltaf á þýsku með því að segja „Ich bin der Jón“ og ég man eftir því hvað það fór miklu betur í munni en kynningin sem ég hafði lært í menntaskóla „Meine Name ist Árni“. Ég tók þetta upp og var „der Árni“ það- an í frá. Þegar ég var 17 ára gamall náði ég samningum við foreldra mína um að fá að fara á þjóðhá- tíð í Eyjum. Þar spilaði inn í að föðurfjölskyldan er úr Eyjum en ekki síst að Jón frændi var sjálf- ur að fara. Sem fyrr var hann mjög áfram um að gefa frænda sínum góð ráð um hegðun, at- ferli og framkomu á svo stórum og fjölmennum viðburði. Eitt kvöldið þegar það var orðið nokkuð framorðið var hann inni í dal og varð fyrir því óláni að einhver henti flösku upp í loftið sem lenti beint á höfðinu á Jóni. Betur fór en á horfðist og hann lét þetta ekki slá sig út af laginu, fór og lét hlúa að sér í sjúkra- tjaldinu og hélt svo áfram eins og ekkert hefði í skorist. En það var örugglega sjón að sjá þegar hann var að gefa ungum frænda sínum heilræði í dalnum um miðja nótt með stórt og blóðugt sárabindi vafið um höfuðið. Það var gaman að ræða við hann um heima og geima og heyra sögur. Hann var viðstadd- ur þegar múrinn féll árið 1989. Þá var það fyrirkomulag sett upp að þeir sem komu austan megin frá fengu 25 vesturþýsk mörk við komuna yfir en fengu í staðinn stimpil á höndina. Jón fór yfir, fékk mörkin og skolaði svo af sér stimpilinn, endurtók þetta ferli sex sinnum og átti þá fyrir litasjónvarpi sem hann hafði lengi haft augastað á. Minningin um þennan skemmtilega mann lifir. Ég votta Martinu, Maríu Láru og Jóhönnu samúð mína. Árni. Vinur minn til 50 ára er lát- inn. Við kynntumst í Mennta- skólanum við Hamrahlíð og fór- um síðan báðir til náms í Þýskalandi, Jón til Rostock í þá- verandi Austur-Þýskalandi og ég til Vestur-Berlínar. Jón fylgdi ekki alltaf straumnum, á þessum árum voru fáir Íslend- ingar við nám austantjalds, en hann hóf nám í skipaverkfræði í Rostock 13 árum eftir að múrinn var reistur. Jón kom oft í heimsókn til okkar íslensku námsmannanna í Berlín, þá var hann gjarnan með innkaupalista frá skólafélögum sínum og fór til baka hlaðinn Levis-gallabuxum og vestrænu góssi sem ekki fékkst fyrir aust- an. Í heimsóknunum urðu lífleg- ar umræður, sérstaklega um stjórnmál, en Jón gat verið fast- heldinn á skoðanir sínar. Hann var á margan hátt sérstakur og hafði óhefðbundna sýn á menn og málefni, gat verið sérvitur og einstrengingslegur. Í frásögn og rökræðum var hann einn skemmtilegasti maður sem ég hef kynnst. Jón flutti síðan til Vestur- Berlínar um það leyti sem ég flutti heim til Íslands. Árin þar á eftir hittumst við sjaldnar, en vináttan var alltaf til staðar og þráðurinn tekinn upp að nýju þegar hann flutti heim árið eftir að múrinn féll. Við skemmtum okkur alltaf vel saman, ekki síst á þorrablótunum sem Idda mág- kona mín hefur haldið árvisst í 30 ár. Ferð Þorrablótshópsins til Berlínar 2016 er sérstaklega eftirminnileg þar sem Jón var í hlutverki leiðsögumanns og skemmtanastjóra. Þegar Jón lést var hann búinn að skipu- leggja aðra ferð hópsins, í þetta sinn til Berlínar, Leipzig og Dresden. Síðustu ár, eftir að Jón fór í hjartaaðgerð og endurhæfingu, hittumst við mun oftar. Sameig- inleg áhugamál okkar voru mörg, helst þó fótbolti og tækni. Við höfðum báðir áhuga á vélum og tækjum, enda með svipaða grunnmenntun í verkfræði. Við borðuðum reglulega saman í há- deginu, oftast íslenskan heimil- ismat á Múlakaffi, og ræddum þá heimsmálin, tækniþróun, orkumál og fótbolta. Í hvert sinn sem við hittumst bárust dætur Jóns í tal, hann var afar stoltur af þeim og ræddi mikið um þær, menntun þeirra og störf. Uppáhaldsknattspyrnufélag okkar var Hertha Berlin. Við fylgdumst náið með leikjum fé- lagsins og áttum góðar stundir við bollaleggingar um fram- göngu Herthu. Þá áttum við nokkrar góðar ferðir á Olympia- stadion í Berlín til að hvetja okk- ar lið. Í Covid-ástandinu fórum við saman í bíltúra, oftast fórum við að skoða skipin í Reykjavíkur- höfn og öðrum höfnum í ná- grenni Reykjavíkur, ég ók og Jón leiðsagði. Þá fékk ég upp- rifjun hjá frábærum kennara um orkunotkun, straumfræði og útfærslu á perustefnum skipa, svo fátt eitt sé nefnt. Ég sakna góðs vinar og samverustund- anna. Við Ingunn vottum Martinu, Maríu Láru og Jóhönnu okkar innilegustu samúð. Elías Gunnarsson. Nonni í Borgarhóli, æskuvin- ur og Eyjamaður. Við fæddumst nokkurn veginn á sama tíma í miðbæ Heimaeyjar, vorum reyndar bornir í heiminn af tveimur mæðrum, í tveimur hús- um, þar sem nokkrir metrar skildu á milli og fylgdumst að nánast frá því við fyrst drógum andann. Bundumst einstökum böndum í frumbernsku sem ent- ust út lífið þar til Nonni féll frá. Við vorum samferða í að upp- lifa gleðina af því að vera til, keyptum Freyjukaramellur í Framtíðinni og Nonni kenndi vini sínum að borða normal- brauð með sykri! En sorgin var líka skammt undan. Nonni missti föður sinn í bernsku. Við áttum þá stund saman, vinirnir, á tröppunum í Borgarhóli, þegar heimilisfaðirinn kvaddi í hinsta sinn, lyfti hatti sínum, við veif- uðum, og hann hvarf fyrir horn. Þetta atvik greyptist inn í huga okkar. Ungir héldum við til náms á fasta landið og Nonni þaðan til Þýskalands. Fjarlægðin milli landshluta og landa skildi okkur vinina að sem gat af sér miklar bréfaskriftir um langt árabil. Bréfin voru jafnan þykk og efn- ismikil en síðar tóku hljóm- snældur við hlutverki þeirra og fluttu raddir okkar yfir Atlants- hafið. Seinasti áratugur nýrrar ald- ar hefur verið vináttunni gjaf- mildur. Nonni tók upp á því að kalla reglulega á okkur gamla vini úr Eyjum, oft með þeim háðsku orðum að „nú yrði að ræða málin, þjóðin væri í vanda og þyrfti á okkar skoðunum að halda“! Bauð hann jafnan upp á sama rétt og í gamla daga: Lindubuff og kók! Með blóðsyk- urinn nálægt hættumörkum urðu skoðanaskipti alltaf lífleg, þótt óljóst væri í hve miklum mæli þau skiluðu sér til „þjóð- arinnar“! Þá tók Nonni upp á því að við félagarnir héldum öðru hverju í dagsferðir á bernskuslóðir til Eyja. Gengið var um götur og stræti, þar sem persónur fortíð- arinnar spruttu ljóslifandi fram að nýju. Minni hans var undra- vert og gat hann rakið áratuga gömul atvik í smáatriðum, jafn- vel með nákvæmum dagsetning- um, staðsetningum og veðurlýs- ingum! Stundum mætti hann á mannamót með sögur sínar og varð reyndar á seinni árum eft- irsóttur sagnameistari sem spil- aði á hláturtaugar áheyrenda eins og sannur galdramaður! Tókst honum einstaka sinnum að véla sinn gamla vin með sér til aðstoðar. Hæstum hæðum náði Nonni eflaust í Safnahúsinu í Eyjum og aftur á árgangsmóti sama ár, með undirritaðan sér við hlið, sem reyndi að sprikla með! Að lokinni þeirri hrinu var haft að orði, að nú væru stráklingarnir frá Borgarhóli og Steinholti „loksins orðnir frægir í Vestmannaeyjum“! Það er þungbært að horfa á eftir sínum gamla vini hverfa í hinsta sinn á braut. Nonni í Borgarhóli var eðalútfærsla af Borgarhólsheimilinu: Sannur gleðigjafi og húmoristi. Ungur ýtti hann úr vör og hélt til fram- andi landa, en gleymdi aldrei uppruna sínum. Uppvöxtur í Eyjum í bland við þýsk áhrif gerðu hann að öguðum ná- kvæmnismanni, sem jafnfamt var opinn, frjálslegur og hisp- urslaus. Sporin verða þung í þetta sinn, þegar ég kveð minn gamla vin og fylgi honum síðasta spöl- inn. Eiginkona, dætur og systk- in eiga alla mína samúð. Birgir Þór Baldvinsson (Biggi í Steinholti). Nonni í Borgarhól var æsku- vinur minn og fóstbróðir. Og með honum er líklega farinn bótalaust hluti af æsku minni því hann sagði iðulega við mig, að ef ekki væri fyrir hann þá ætti ég alls enga æsku. Með þessu vísaði hann til þess að honum fannst ég hafa gleymt svo mörgu sem ég ætti að muna – og sem hann mundi. Ég þyrfti því að rifja upp æsku mína í gegnum hann eða alls ekki. Það er magnað og merkilegt við traust vinabönd sem bindast í æsku, að það er eins og ekkert fái þeim grandað; ekki heldur langur aðskilnaður í tíma og rúmi. Nonni gerði ýmislegt öðruvísi en aðrir. Á meðan ég fór t.d. stystu leið til Svíþjóðar í háskólanám þurfti Nonni auðvit- að að fara alla leið til Rostock í Austur-Þýskalandi til að læra skipaverkfræði – og síðan að festa ráð sitt og búsetu í Vestur- Berlín. Þetta var sem sagt áður en Múrinn hrundi. Þetta og fleira varð til þess að leiðir okk- ar skildi um langt skeið. Það breytti því ekki að loksins þegar þær lágu saman aftur var eins og aðskilnaðurinn hefði aldrei orðið. Við tókum bara upp þráð- inn eins og við hefðum sleppt honum í gær – en ekki fyrir fjöl- mörgum árum eins og raunin var. Borgarhóll var æskuheimili Nonna og allra hans mörgu systkina. Lítið hús en kakkfullt af skemmtilegu fólki. En það var aldrei svo margt fólk inni í þessu litla húsi að það væri ekki pláss fyrir einn í viðbót; líka Palla litla á Stöðinni þegar hann kom að spyrja eftir Nonna. Oft var mér skellt við borðið og gefið frans- brauð með smjöri og sykri. Það fékk ég ekki heima hjá mér. Og svo sagði Alla, mamma Nonna, við mig: Þú ert nú svo sætur Palli minn. Mér þótti þetta frek- ar óþægilegt – allar stóru stelp- urnar þarna að hlæja eitthvað og pískra – og Alla hefur kannski fundið það á sér og hætti að segja þetta. En þá segir Nonni að ég hafi orðið mjög áhyggjufullur og spurt hann: Finnst mömmu þinni ég ekki sætur lengur? Þessari spurn- ingu man ég ekki eftir en Nonni sagðist muna þetta greinilega. Borgarhóll fór undir hraun í gosinu 1973 en aldrei fer ég framhjá þessum slóðum án þess að sjá fyrir mér þetta litla hús og rifja upp þessa glöðu æsku. Og svo fórum við heim til mín, á símstöðina, að hlusta á seg- ulbandið hans pabba. Hann leyfði mér að taka upp Lög unga fólksins og við Nonni spiluðum þetta fram og aftur og þóttumst mestir sérfræðingar í þessari tónlist af öllum krökkunum í miðbænum. Og hafa miklu þroskaðri tónlistarsmekk en hinir því við tókum Rolling Sto- nes fram yfir Bítlana. Fyrsta sameiginlega uppáhalds Stones- lagið okkar var The Last Time. Þá var ég 11 ára og Nonni 13. Allar götur síðan höfum við rök- rætt hvert væri besta lag Stones frá upphafi – og skiptum oft um skoðun. Síðast urðum við sam- mála um þetta í nóvember 2012 – að það væri Gimmie Shelter. Til heiðurs Nonna ætla ég að hafa það sem uppáhaldslagið mitt eftirleiðis – því við rökræð- um þetta ekki frekar. Ég kveð Nonna vin minn í dag, en minningin um hann og vináttuna okkar mun fylgja mér á meðan ég sjálfur lifi. Fjölskyldu Nonna og ástvin- um sendi ég mínar dýpstu sam- úðarkveðjur. Páll Magnússon. Kynni okkar Jóns hefjast í Vestur-Berlín haustið 1980 þeg- ar ég hef þar nám við tæknihá- skólann, TU Berlin. Skömmu áður hafði Jón komið til Vestur- Berlínar eftir nám í Rostock. Upp frá því tekst með okkur mikill vinskapur. Sem frekar vinstrisinnaður á menntaskólaárum ákvað Jón að fara til Austur-Þýskalands að læra skipaverkfræði. Þangað kominn var honum tilkynnt að í boði væri að læra hagfræði eða tannlækningar þó að áður hefði verið samþykkt af yfirvöldum að hann lærði skipaverkfræði. Þá ákvað minn maður að snúa heim. Einhver „kommisarinn“ kippti þá í spotta í takt við kerfið í DDR. Þannig ílengdist Jón fyrir austan járntjaldið og kynntist Martínu. Þau gifta sig og haust- Jón Bernódusson SJÁ SÍÐU 20

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.