Morgunblaðið - 05.10.2021, Side 20

20 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 5. OKTÓBER 2021
✝
Björn Krist-
jánsson fæddist
í Vestmannaeyjum
13. júlí 1951 Hann
lést á Hjúkr-
unarheimilinu
Skógarbæ 17. sept-
ember 2021.
Foreldrar hans
voru Helga Björns-
dóttir, f. 2.4. 1931,
d. 17.2. 1964, og
Kristján Georgs-
son, f. 13.11. 1928, d. 12.4. 1977.
Systkini Björns eru Georg Þór,
f. 25.3. 1950, d. 11.11. 2001,
maki Kristrún Harpa Rúts-
dóttir; Guðfinna Sigríður, f.
17.11. 1953, maki Hafsteinn
Stefánsson; Margrét Grímlaug,
f. 5.10. 1958, maki Reynir Jó-
hannesson; Mjöll, f. 15.12. 1959,
maki Sigurjón Birgisson; Drífa,
f. 15.12. 1959 maki Björn Þor-
grímsson; Óðinn, f. 27.11. 1961,
maki Hulda Sæland
Árnadóttir; Þór, f.
27.11. 1961, maki
Eygló Guðmunds-
dóttir.
Björn kvæntist
Sigrúnu Sigurð-
ardóttur, f. 26.12.
1951, d. 24.6. 2011.
Þau skildu. Þau
eignuðust eina
dóttur, Ólöfu
Helgu, hún á þrjú
börn; Helgu Rún, Úlf Óla og
Vigdísi, og eitt barnabarn, Þór
Elías.
Eftirlifandi sambýliskona er
Margrét Sigrún Skúladóttir, á
hún þrjú börn; Heiðu sem er lát-
in, Ingva Ómar og Sighvat Arn-
ar, og fjögur barnabörn; Ísak,
Töru, Daníel og Söru Máneyju.
Jarðsett verður frá Fossvogs-
kirkju í dag, 5. október 2021, kl.
13.
Í dag, þriðjudaginn 5. október,
kveðjum við systkin bróður okkar
sem hefur barist hetjulega við
krabbamein í um tvö ár.
Hann var næstelstur átta
systkina. Fyrstu ár Bjössa átti
fjölskyldan heima á loftinu í Sæt-
úni við Urðarveg hjá Margréti
Jónsdóttur og Guðmundi Pálssyni
og sótti Bjössi mjög mikið í að
vera hjá þeim hjónum og var þar
með þeim ófáar stundir og þar
eignaðist hann margra góða vini
og félaga sem hann átti gott sam-
band við til dauðadags.
Fjölskyldan flytur svo í Klöpp
við Njarðarstíg sem var í eigu
langafa okkar, Kristjáns Ingi-
mundarsonar. Þaðan er stutt í
fjöruna og Skansinn þar sem
krakkarnir léku sér saman innan
um grjót og urðir. Bjössi var mjög
öflugur og var um allt, eyddi mikl-
um tíma í spröngunni eins og allir
peyjar en auðvitað fannst okkur
hann spranga flottast og hæst
enda óhræddur við allt.
Bjössi var eini Týrarinn í fjöl-
skyldunni eða allri ættinni þar
sem Eggert Sigurlásson frá
Reynisstað (Eggó) bólstrari náði
að plata hann í Tý með því að
splæsa á hann ís með dýfu. Pabbi
okkar var nú ekki ánægður með
soninn en afi okkar Georg Gísla-
son kaupmaður var einn af stofn-
endum Íþróttafélagsins Þórs. Það
voru teknir strigaskór og allt ann-
að skótau sem hægt var að nota en
það stoppaði ekki kauða, hann fór
bara í stígvélum á æfingu.
Árið 1963 fluttum við á Faxa-
stíg 11, oft var glatt á hjalla hjá
stórfjölskyldunni, við systkin er-
um fædd 8 á 11 árum þannig að
mikið var að gerast á heimilinu,
hver og einn hafði sitt verkefni
jafnt strákar og stelpur en oftast
sluppu nú eldri bræðurnir,
mamma okkar dekraði ótrúlega
mikið við þá og munum við eftir
hárþvottinum í eldhúsvaskinum ef
eitthvað stóð til.
Bjössi byrjaði ungur að vinna
enda mjög kröftugur og voru þeir
sem unnu með honum stoltir ef
þeir lentu með honum að taka úr
tækjunum í Fiskiðjunni eða lentu
með honum í útskipun þar sem fá-
ir komust með tærnar þar sem
hann hafði hælana.
Bjössi átti mjög auðvelt með að
læra hafði ekkert fyrir því. Frá
Gagnfræðaskóla Vestmannaeyja
fór hann einn vetur í Vogaskóla 15
ára og bjó hjá Ted bróður pabba
og Ástu konu hans og fjölskyldu.
Þá liggur leið hans í Reykjanes-
skóla, var þar 2 vetur og útskrif-
aðist þaðan með reisn. Fer seinna
í Stýrimannaskólann, þar var
hugur hans á sjónum, hann hefur
róið á mörgum bátum og togurum
víða um land og tók Þór bróður
með sér á Sindra Ve 6o þá 14 ára,
sagði hann vera 16, gaf honum
ekkert eftir þó ungur væri.
Á sjómannsárum hans fór hann
ótroðnar slóðir, gerði margt sem
aðrir þorðu ekki að gera, óttalaus
við allt og sama um annarra álit.
Bjössi hafði gott sjónminni og
mundi allar tölur, öll símanúmer,
afmælisdaga okkar systkina og
hjá vinum, kunningjum og ætt-
ingjum. Hann hringdi í alla á af-
mælisdögum. Hann var vinmarg-
ur, mjög trygglyndur, litríkur
karakter eins og regnboginn, töff-
ari var hann og sagði skemmtilega
frá, sérstaklega ef hann átti í hlut.
Bjössi átti tvisvar hund sem
voru honum mjög kærir, sá fyrri
hét Moli, sá seinni var Peyi, báðir
urðu þeir mjög háðir honum en
hann samt háðari þeim en þeir
honum.
Hvíl þú í friði.
Fyrir hönd Klapparsystkina,
Margrét Grímlaug
Kristjánsdóttir.
Það voru lítil börn að leik á
túninu við Klöpp sem körpuðu um
það hvor bræðranna Ted og Kiddi
myndu eignast fleiri börn en hvor
um sig átti þá fjögur. Þegar tví-
burarnir Mjöll og Drífa fæddust
og ári síðar Óðinn og Þór var eng-
um blöðum um það að fletta að
Kiddi var kominn með vinninginn.
Björn Kristjánsson eða Bjössi í
Klöpp eins og hann var oftast kall-
aður ólst upp í átta systkina hópi
við heimilisaðstæður sem ekki
voru alltaf eins og best verður á
kosið þó ekki hafi skort ástríki og
elsku foreldranna til barnahóps-
ins.
Framan af var Bjössi fyrirferð-
armikill og fljótur til viðbragðs
enda stutt í kvikuna þar sem undir
kraumaði særð réttlætiskennd og
örugglega ekki alltaf öfundsvert
að vera kennarinn hans í grunn-
skóla því sagan segir að Bjössi
hafi hvorki skeytt um boð né bönn
og t.d. ekki hikað ekki við að
skríða út um gluggann í miðri
kennslustund. Þegar skólakerfið í
Vestmannaeyjum gafst upp á pilt-
inum flutti hann til okkar bræðra-
barnanna í Reykjavík en þá hafði
Helgi Þorláksson samþykkt að
hann fengi að ljúka skólaskyld-
unni í Vogaskóla.
Þegar Bjössi flutti til okkar
tilbúinn til að axla ábyrgð á sjálf-
um sér og náminu kom fljótlega í
ljós að nafnið sem kennt var við
Klöpp stóð honum oftar en ekki
fyrir þrifum því sögur af hreysti-
mennsku hans og bardagafimi
náðu víða sem leiddi til þess að
þegar hann brá sér á dansleik var
alltaf einhver sem vildi reyna sig
við hann. Bjössi kom þá gjarnan
heim með rispur, skurði og stund-
um í ermalausum jakkafatajakka.
Ég get ekki sagt að það hafi
komið á óvart hve blíður og við-
kvæmur Bjössi var við nánari
kynni því við sem þekktum hann
vissum að undir niðri bjó viðkvæm
og undur falleg sál sem tók alltaf
stöðu með þeim sem minna máttu
sín. Það sem kom hins vegar á
óvart var hve rólegur og traustur
félagi hann var og hve vel hann sat
að jafnaði í sjálfum sér. Hann var
vel greindur, stálminnugur, bók-
hneigður og gat verið mjög fynd-
inn.
Bjössi var svo hraðlæs að það
tók hann aðeins part úr vetri að
spæna í sig Íslendingasögurnar
og allar riddarasögurnar á forn-
málinu. Þegar horft er baksýnis-
spegilinn lá Bjössi gjarnan uppi í
sófa með bók sér í hönd og æf-
ingagormurinn ekki langt undan.
Ekki þýddi að etja kappi við pilt-
inn því hann var fljótur til svars,
orðheppinn og vílaði ekki fyrir sér
að tvinna saman blótsyrði að
hætti Egils Skallagrímssonar og
ánægðastur var hann þegar geng-
ið hafði verið fram af viðmæland-
anum.
Árin liðu, Bjössi lauk stýri-
mannaskólanum og stundaði sjó-
inn af kappi. Þegar hann var skip-
stjóri á Vatnseyrinni lét hann
reyna á lögin um úthlutun veiði-
heimilda með því að landa aflan-
um sem veiddur hafði verið án
heimilda í viðurvist votta en hann
var þeirrar skoðunar að það væri
fólkið í landinu sem ætti fiskinn í
sjónum en ekki útgerðaraðallinn.
Nú er hann genginn upp fyrir
fjöllin grænu sem umlykja Eyj-
arnar sem ólu hann og fóstruðu en
eftir verða fótsporin í klettum sem
eru ennþá í sömu skorðum þótt
við hverfum á braut. Ég mun
sakna samræðna við Bjössa þar
sem sagðar voru fréttir af vinum
og vandamönnum og aldrei á
neinn hallað. Sigrún Skúladóttir,
sambýliskona hans til 30 ára, á nú
um sárt að binda. Ég votta henni,
Ólöfu Helgu dóttur hans, barna-
börnum og öðrum ástvinum mína
dýpstu samúð.
Katrín Theodórsdóttir
Bjössi í Klöpp var mesti töffari
sem ég hef kynnst eða heyrt um.
Eina samjöfnuðinn finn ég þegar
ég les Grettis sögu með reglulegu
millibili. Bjössi í Klöpp var Grettir
Ásmundarson okkar tíma. Og
Bjössi var vinur minn í æsku; en
heldur vafasöm fyrirmynd þótti
mörgum fullorðnum.
Ég er reyndar svolítið efins um
hvort ég megi kalla hann æskuvin
minn því hann var þremur árum
eldri og það munar miklu þegar
annar er 9 ára og hinn 12. Hann
leyfði mér þó oft að þvælast með
sér og öðrum í stórkarlalegri
prakkarastrik og villingaverk en
dæmi voru um í Eyjum – og köll-
uðu heimamenn þó ekki allt ömmu
sína í þeim efnum. En það var
nokkuð örugg „slysatrygging“ að
geta sagst vera vinur Bjössa;
menn voru ekkert að abbast mikið
upp á peyja sem átti slíkan vin.
Einu sinni þegar ég var líklega
9 ára og Bjössi 12 kom hann til
mín með fulla vasa af kraftmiklum
kínverjum sem einhver sjóari hafi
smyglað inn og selt honum. Bjössi
var búinn að finna það út að það
hlyti að vera mjög sniðugt að
sprengja þessa kínverja inni í lok-
uðum símaklefum sem voru á sím-
stöðinni þar sem pabbi var sím-
stjóri. Hann var líka búinn að
reikna út að ef við værum mjög
snöggir að henda hvor sínum kín-
verjanum inn í hvern klefa þá
myndi það standa á endum að það
byrjaði að springa í þeim fyrsta í
þann mund sem við hentum inn í
þann síðasta. Það er skemmst frá
því að segja að þessi aðgerð tókst
svo vel að þegar sprengingarnar
hófust var eins og húsið væri að
hrynja til grunna og starfsfólkið
skreið undir borð á barmi tauga-
áfalls. Og við Bjössi sátum úti á
tröppum og vorum að kafna úr
hlátri. Þangað til pabbi kom.
Hann þreif í öxlina á mér og
spurði hvern andsk. … við hefð-
um verið að gera. Bjössi beið ekki
boðanna, spratt upp, reif í hönd-
ina á pabba og sagði: „Vert þú
ekkert að rífa í Palla! Rífðu í mig -
ef þú þorir!“ Pabbi var svo gátt-
aður á framhleypninni í þessum
12 ára strák að hann gekk orð-
laust í burtu. Eftir á að hyggja
líklega með glott á vör. Bjössi
sagði svo við mig þegar hann
kvaddi: „Þú lætur mig vita ef það
verður eitthvert vesen. Þetta
voru rosalegar sprengingar mað-
ur!“ Ég sat eftir og hugsaði hvað
ég væri heppinn að eiga svona
vin.
Ég gæti fyllt heila bók með
uppátækjum og stórvirkjum
Bjössa í Klöpp frá unga aldri. Og
einhvern veginn kom það ekki á
óvart þegar nokkrir fífldjarfir
menn vildu um síðustu aldamót
láta reyna á lögmæti kvótakerf-
isins með því að senda kvótalaus-
an bát á fiskveiðar, að þá munstr-
uðu þeir Bjössa í Klöpp á þann
bát. Gæslan elti hann út um allan
sjó, en hann gaf sig ekki fyrr en í
fulla hnefana, fremur en fyrr. Um
þetta má lesa í dómabókum –
„Ákæruvaldið gegn Birni Krist-
jánssyni …“.
Það vissu færri að undir þessu
hrjúfa og kalda yfirbragði töffar-
ans sló heitt hjarta. Þegar búið
var að skafa burtu allan töffara-
skapinn stóð eftir góðviljaður og
heill maður með mikla réttlætis-
kennd. Það verða sagðar sögur
um Bjössa í Klöpp og hans getið í
ljóðum, líkt og Bubbi gerði, um
langa hríð.
Ég votta ættingjum og ástvin-
um mína dýpstu samúð.
Páll Magnússon.
Björn Kristjánsson
Árið er 1971. Við
vorum nýstúdentar
og vorum að þreifa
fyrir okkur um
framtíðarnám,
höfðum valið íslensku en á
þessum árum þurfti fólk að
taka tvær námsgreinar til BA-
prófs, jafngildar. Í boði var
splunkuný námsgrein, almenn
bókmenntafræði, kennarinn ný-
kominn frá útlöndum og efnið
virtist framandlegt og spenn-
andi. Kennarinn ungi var Álf-
rún Gunnlaugsdóttir og hún
átti eftir að hafa meiri áhrif á
okkur en flestir aðrir kennarar
sem við höfum haft. Hún var
Álfrún
Gunnlaugsdóttir
✝
Álfrún Gunn-
laugsdóttir
fæddist 18. mars
1938. Hún lést 15.
september 2021.
Útförin fór fram
4. október 2021.
falleg kona og allt-
af með rauðan
varalit. Hún keðju-
reykti á þessum
árum, eins og flest
okkar, og hún var
svolítið útlendings-
leg. Í náminu var
hún ekkert að hlífa
okkur fremur en
sjálfri sér. Hún lét
okkur lesa heims-
bókmenntir, gríð-
arlega doðranta, Don Kíkóta,
Stríð og frið, Vanity Fair, Tom
Jones, Beaudelaire, Sartre, Ca-
mus og marga fleiri. Hún skrif-
aði fyrirlestra sína og nótur á
spænsku því að hún var fljótari
að því en að skrifa á íslensku
eftir 11 ára dvöl erlendis og
þýddi fræðin oft á íslensku í
tímunum og engan þekkjum við
sem hefði leikið það eftir.
Álfrún varð smám saman
meira en kennari, hún varð vin-
ur okkar allra og skemmti sér
með okkur ef svo bar undir en
ekki var það oft því að hún
vann næstum allan sólarhring-
inn og eftir að Bjarki fæddist
var hún bundnari. Hún lét vin-
áttu við okkur aldrei hafa áhrif
á kröfurnar sem hún gerði til
okkar eða matið á verkum okk-
ar. Hún var afskaplega fast-
heldin á sín prinsipp, réttlæt-
iskennd hennar var sterk og
óhagganleg og hún var mjög
pólitísk. Hún hafði kynnst fas-
istastjórn Francos þau sjö ár
sem hún bjó á Spáni og gaf
engan afslátt á kröfum sínum
um frelsi og mannréttindi allra.
Það tók ekki minnst til sam-
starfsfólks hennar við Háskóla
Íslands og hún gat alveg barið
í borðið ef henni fannst gengið
á rétt sinn og annarra af há-
skólayfirvöldum eða stjórn-
völdum. Andstæðingum hennar
fannst hún einstrengingsleg en
fylgismenn hennar dáðu hana
fyrir hugrekki hennar og
styrk.
Enginn vissi á þessum árum
að hún væri að fást við skriftir
þegar hún steig fram sem full-
skapaður höfundur með smá-
sagnasafninu Af manna völd-
um, 1982. Síðan fylgdi hvert
stórvirkið öðru og höfundar-
verk hennar var ótrúlega
djúpsinnað, fjölbreytt og ögr-
andi, bæði í formi og innihaldi.
Viðtöl við hana opna líka inn-
sýn í hennar frjóu sköpunar-
gáfu og þetta kemur vel fram í
málþingi sem starfsfélagar Álf-
rúnar héldu henni til heiðurs og
greinasafni sem Guðni Elísson
ritstýrði um skáldskap og
fræðistörf Álfrúnar árið 2010.
Við sjúkrabeð Álfrúnar í júní
sl. minntist hún þess með gleði
að Guðrún Jóhannsdóttir,
tengdadóttir Vilborgar Dag-
bjartsdóttir, hefði sótt þær vin-
konurnar á fimm vikna fresti,
keyrt þær í klippingu og fylgt
þeim á veitingahúsið Jómfrúna
þar sem þær hefðu borðað
smörrebröd og drukkið snafs
og skrafað margt. Þær kvöddu
okkur þessar merkilegu konur
með aðeins dags millibili og það
er von okkar að þær hafi fundið
hvor aðra nú þegar og borði nú
smörrebröd og drekki snafs
saman í efra.
Dagný Kristjánsdóttir og
Kristján Jóhann Jónsson.
Faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
GUÐMUNDUR VALGEIR INGVARSSON
garðyrkjumaður,
Borgarheiði 41, Hveragerði,
lést 2. október á Heilbrigðisstofnun
Suðurlands. Útförin fer fram frá
Hveragerðiskirkju föstudaginn 8. október klukkan 14.
Lilja Guðmundsdóttir Símon Arnar Pálsson
Guðrún Guðmundsdóttir Össur Emil Friðgeirsson
Björn Guðmundsson Sigríður Magnúsdóttir
afabörn og langafabörn
Ástkær sonur minn, stjúpsonur, stjúpfaðir,
bróðir, tengdafaðir og afi,
PÁLL MAGNÚSSON
sálfræðingur,
Bragagötu 36, Reykjavík,
sem lést á Landspítalanum 29. september,
verður jarðsunginn frá Hallgrímskirkju miðvikudaginn 6. október
klukkan 15. Jarðsett verður í Dalvíkurkirkjugarði
föstudaginn 8. október klukkan 15.
Magnús Pálsson Frances Cowan
Hlynur Sigursveinsson Dagbjört Þórey Ævarsdóttir
Elísabet Sigursveinsdóttir Elías Þór Höskuldsson
Bjarki Sigursveinsson
Tumi Magnússon Ráðhildur Ingadóttir
Pétur Magnússon
Guttormur Magnússon Brit Sejersted Bødtker
Anna Sigurveig Magnúsd.
Kolbeinn Jón Magnússon
og fjölskyldur
Ástkær eiginkona mín, móðir, tengdamóðir,
amma og langamma,
OLGA RAGNARSDÓTTIR,
Boðaþingi 22,
áður til heimilis að Lækjarbrún,
Hveragerði,
lést miðvikudaginn 15. september.
Útför fór fram í kyrrþey að ósk hinnar látnu.
Kristján G. Valdemarsson
Ragnheiður Þ. Kristjánsd. Jóhann Þ. Jóhannsson
Valdemar Ó. Kristjánsson Linda Ann Diaz
Helga Gréta Kristjánsdóttir Kristinn Friðriksson
Ragnar M. Kristjánsson Jóhanna Helga Guðjónsdóttir
ömmu- og langömmubörn
Elskulegur fósturfaðir okkar og bróðir,
SIGURÐUR ÁRMANN SIGURJÓNSSON,
Sólheimum 25,
lést mánudaginn 27. september.
Útför hans fer fram frá Grensáskirkju
fimmtudaginn 7. október klukkan 15.
Prisana, Walnipha,
Kristín Júlía, Aðalsteinn, Aðalheiður
og fjölskyldur