Morgunblaðið - 27.11.2021, Side 35

unum uppi í Café Karólínu, sveif
út yfir svalirnar og til baka aftur,
mættur í viðlagið eins og þetta
hefði verið þaulæft.
Þannig var hann Jón:
Handfylli
af myrkri.
Athvarf
eldfæra.
Jón var ákaflega nákvæmur í
list sinni. 90° horn hjá honum var
það réttasta horn sem um gat.
Hann var eins og Charlie Watts,
sem hljóðveraupptökumenn
sögðu að hefði verið taktvissari
en „klikktrakkið“.
Heimspekileg nákvæmni, úr-
smíðaputtar og kímni, það voru
verkfærin hans Jóns míns.
Þegar Jón ljómaði var allt
ljómandi og mér dettur ekki í
hug að minnast á það í minning-
argrein að hann átti það líka til
að myrkva nágrennið þegar sá
gállinn var á honum.
Minningin um Jón er trausti
góði vinurinn leiftrandi, sem tal-
aði stundum mikið og hló, snögg-
ur til svars og lét aldrei taka frá
sér síðasta orðið.
En nú er þessu ævintýri lokið.
Það sem maður kemur til með
að sakna þín elsku vinur.
Alla, Vala, Brák, fjölskyldur
og vinir, við samhryggjumst öll
en minningin um góðan dreng
yljar.
(Ljóðin eru úr ljóðabók Jóns
Laxdal, Stofuljóð.)
Kristján Pétur Sigurðsson.
Jónsa lá alltaf lágt rómur. Það
var í samræmi við annað í því
manneskjulega sigurverki sem
hann var. Ég man ekki til þess að
hann hafi skipt skapi þótt honum
mislíkaði, og hann stóð fastur á
sínu og gat verið innilega ósam-
mála manni um margvísleg efni
en það setti hann ekkert úr jafn-
vægi. Hann orðaði hugsun sína
vandræðalaust, gat hæðst að vit-
leysunni sem stundum var borin
fram, hló jafnvel rólega.
Ég kynntist Jóni lítið sem
unglingur á Akureyri þótt við
kepptum báðir á skíðum. Ég vissi
af honum í menntaskóla en það
var ekki fyrr en við vorum báðir
komnir í Háskóla Íslands haustið
1972 að við urðum vinir, báðir að
læra heimspeki á fyrsta ári. Þar
vorum við saman í þrjú ár að
læra til BA-prófs sem einn kenn-
ari okkar sagði að væri stytting á
orðalaginu bölvaður asni. Hann
kláraði B-ið og var bara bölvaður
en ég asninn. Veturinn 1975-76
leigðum við, ásamt Oddu Mar-
gréti heitinni konu hans og Völu
Dögg, dóttur þeirra, heilt ein-
býlishús á Akureyri og kenndum
börnum og unglingum og lifðum
vel og skemmtilega. Jón kenndi
börnum í allmörg ár og byrjaði
að þroska listahæfileika sína, orti
ljóð og gaf út með frumlegum
hætti, eitt kom út í dós eins og
grænar baunir, byrjaði að vinna
myndverk. Fáeinum árum síðar
tókum við báðir þátt í að reka
Rauða húsið, lítið timburhús við
Skipagötuna, ásamt sex öðrum,
sem listhús og það fyrsta sem
boðið var upp á var eftirminnileg
sýning Magnúsar Pálssonar. Það
gekk á ýmsu við þann rekstur
þótt ekki kostaði hann mikið fé.
Þá var ég farinn að búa með Betu
minni en hún og Jónsi voru vinir.
Jónsi vann lengst af ævinnar á
geðdeild SAk. Við vorum sam-
starfsmenn þar eitt sumar. Vinn-
an hafði áhrif á hann og hann
varð raunverulegur vinur sumra
sjúklinganna. Í stórafmælum hjá
honum gat maður átt von á að
hitta óvenjulegt og sérstakt fólk.
Smám saman varð Jónsi sýni-
legur sem myndlistamaður, sér-
hæfði sig í klippimyndum af öll-
um stærðum og gerðum og
annars konar listaverkum sem
voru óvenjuleg. Hann gerði til
dæmis ræðupúlt sem alsett var
blaðsíðum úr verkum heimspek-
ingsins Immanuels Kants svo að
eitt dæmi sé tekið. Hann náði
smám saman mjög góðum tökum
á list sinni, hún varð einföld, stíl-
hrein, nákvæm og bar einkenni
höfundar síns, kyrrðina, yfirlæt-
isleysið og ígrundunina. Það
mátti sjá ýmis verk Jónsa í Frey-
julundi, þar sem hann bjó síðasta
áratuginn eða svo með Aðalheiði,
og jafnvel naglahrúga sem hann
hafði raðað saman var einhvern
veginn hans.
Jónsi var lifandi hluti þess
listamannaumhverfis sem þróast
hefur í Gilinu á Akureyri síðustu
áratugina. Hann var meira að
segja í tveimur hljómsveitum og
söng og dansaði. Það gat verið
nokkuð tilkomumikið en því mið-
ur þá missti ég of oft af þeim at-
burðum.
Það var með Jónsa eins og
flesta aðra vini mína í lífinu að
við áttum hlutdeild hvor í annars
lífi en það þýddi ekki að við vær-
um saman oft og reglulega held-
ur að við vissum hvor af öðrum
og fylgdumst með. Við Beta
sendum Aðalheiði, Brák, Völu
Dögg og Arnari og fjölskyldum
þeirra okkar innilegustu samúð-
arkveðjur.
Guðmundur Heiðar
Frímannsson.
Við Uglurnar, eins og Jón
Laxdal kallaði okkur vinkonur
Völu alltaf, viljum minnast hans í
nokkrum orðum.
Á mikilvægum tíma í lífi okk-
ar, undir lok grunnskólans, á
menntaskólaárunum og í jóla- og
sumarleyfum fyrst eftir það, vor-
um við afar tíðir gestir í Helga-
magrastrætinu. Fyrst hjá Jónsa
og Oddu og svo áfram eftir fráfall
hennar. Alltaf vorum við vel-
komnar og sátum oft í stofunni
fram á nætur.
Það var ævintýralegt og
skemmtilegt að kynnast heimili
þeirra, þar sem ýmislegt var
ólíkt því sem við áttum að venj-
ast. Eldhúsinnréttinguna hafði
Jónsi klætt dagblöðum af sinni
einstöku nákvæmni, spennandi
listaverk á veggjum, á jólatrénu
hékk sígaretta og alls kyns skrít-
ið dót og þar var boðið upp á
fondue og ragout. Jónsi var hæg-
látur húmoristi sem spilaði fyrir
okkur Rolling Stones og Lou
Reed þegar hann var í stuði.
Hann spjallaði við okkur um lífið
og tilveruna og virtist hafa gam-
an af. Hann lagði sig eftir að fá
okkur til að rökstyðja skoðanir
okkar almennilega, enda vandaði
hann sjálfur orð sín. Það var al-
gert skilyrði að við gengjum vel
um og höguðum okkur eins og
siðaðar manneskjur; snakk
skyldi fara í skálar og drykkir í
glös en umbúðir beint í ruslið eða
í dósapokann. Og við skyldum
heilsa almennilega og kynna okk-
ur þegar við hringdum að spyrja
eftir Völu.
Við vorum líka svo heppnar að
fá að koma á ógleymanleg
skemmtikvöld Norðanpilta í
Gamla Barnaskólanum og síðan í
Greninu, þar sem við hlýddum á
ljóðalestur og margar frábærar
hljómsveitir, sáum Jónsa taka
sín ógleymanlegu dansspor og
kynntumst litríku skemmtilegu
fólki.
Fyrir allt þetta erum við eilíf-
lega þakklátar. Sendum elsku
Völu okkar, fjölskyldunni allri og
vinum hans einlægar samúðar-
kveðjur.
Uglurnar
Arnbjörg, Birna, Halla,
Helga Margrét og Sædís.
Þegar ég byrjaði í Barnaskóla
Akureyrar var ég nemandi
barnakennarans og síðar bæjar-
listamannsins Þorvaldar Þor-
steinssonar. Hinum núllbekkn-
um kenndi annar
bæjarlistamaður, Jón Laxdal
Halldórsson en honum kynntist
ég aldrei sem smábarnakennara.
Sennilega muna allir nemendur
skólans samt eftir honum því
hann gekk um á gulum gúmmí-
stígvélum. Þetta vakti athygli og
umtal barnanna og jafnvel
hneykslan enda flest af góðum
heimilum. Á þessum tíma gekk
fullorðið fólk í Iðunnarskóm frá
Sambandinu og Akureyri ekki
orðinn sá menningar- og tízku-
bær sem hann er í dag með sína
ítölsku skó og listagil. Samtíma-
börn eiga sjálfsagt erfitt með að
ímynda sér að gul stígvél geti
haft svona mikið að segja því
heimurinn í dag er fullur af körl-
um í konufötum og konum í smá-
barnafötum á Instagram svo
ekki sé minnst á Crock-skó í öll-
um regnbogans litum í raun-
heimum. En á þessum tíma var
þetta einstakt og hefur sennilega
haft meiri áhrif en margan grun-
ar og er til merkis um hvað Jón
Laxdal var flinkur pedagóg og
fagurkeri því auðvitað var
Barnaskóli Akureyrar gulmálað-
ur. Seinna tóku sum barnanna
upp á því að heimsækja Rauða
húsið þar sem boðið var upp á
samtímalist og rokk-tónlist í ris-
inu og þannig tók Jón áfram þátt
í að bjarga lífi barnanna.
Þegar ég hóf nám við Mynd-
listarskóla Akureyrar var Jón
Laxdal þar kennari. Þetta var
mjög góður skóli en að sumu
leyti íhaldssamur og var Jón
Laxdal nauðsynlegt mótvægi
enda framsækinn og gagnrýninn.
Eftir skóla var ekki farið heim og
horft á sjónvarpið því það var
ekkert sjónvarp á fimmtudögum,
heldur haldið áfram að auðga
andann með hvers kyns ljóðum
og var Jón hvatamaður að útgáfu
bókarinnar Rifbein sem Ólund
gaf út með skrifum ungra höf-
unda. Jón Laxdal og Kristján
Pétur prentuðu bókina ef ég man
rétt í gamla barnaskólanum (ekki
þessum gula) þar sem þeir og
fleiri listamenn voru með aðstöðu
og prentvél. Fyrir ungt fólk sem
var að hefja sína listabraut var
ómetanlegt að kynnast alvörul-
istamönnum og rokkurum í húð
og hár og fá að njóta kunnátt-
unnar sem þeir deildu af miklu
örlæti.
En Jón var ekki bara góður
kennari heldur var hann fyrst og
fremst listamaður, meira að
segja bæjarlistamaður Akureyr-
ar árið 1993. Mér finnst reyndar
Jón Laxdal hafa verið bæjarlista-
maður Akureyrar í fjörutíu ár en
það er gott að hann skyldi fá laun
eitt árið. Ég myndi segja að hann
hafi verið gangandi listaverk þar
sem persónuleg fagurfræði,
kímnigáfa og ákveðin uppreisn
kristallaðist í gulum stígvélum.
Ásmundur Ásmundsson.
Ég vil með nokkrum orðum
minnast Jóns Laxdals, eins af
mínum uppáhaldslistamönnum.
Ég man fyrst eftir honum í gall-
eríinu hjá mömmu, Þóreyju Ey-
þórsdóttur, þar sem hann var
með verk og muni til sölu og á ég
enn eyrnalokkana og önnur verk
eftir hann frá þessum tíma. Ég
heillaðist strax af listaverkum
Jóns sem veittu mér innblástur
en ég nota sjálf texta í mínum
verkum. Eftir að ég fór að vinna
með gömul dagblöð og tímarit
frá sveitinni þar sem amma mín
og afi bjuggu varð innblásturinn
enn greinilegri. Mér fannst mik-
ill heiður þegar hann kom á sýn-
ingu mína sl. maí og ég varð hálf-
feimin við að sýna honum verkin
mín, sem mörg hver eru undir
áhrifum frá honum.
Jón var að mínu mati með
merkilegri listamönnum þjóðar-
innar, verk hans búa yfir næmni,
húmor og skarpskyggni á sama
tíma og þau eru falleg og vönduð.
Framlag Jóns til íslenskrar
myndlistar er veigamikið og dýr-
mætt. Það var einstakt að koma í
Freyjulund, listaverk upp um
alla veggi og gólf þar sem vinnu-
stofa og heimili rann saman í
hrífandi og andríkan heim. Það
hryggir mig að kveðja hann, ég
hefði gjarnan viljað kynnast hon-
um betur en ég þekkti hann að-
allega í gegnum listsköpun hans.
Ég votta fjölskyldu og aðstand-
endum Jóns innilega samúð
mína.
Þuríður Helga
Kristjánsdóttir.
MINNINGAR 35
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 27. NÓVEMBER 2021
Ástkær faðir okkar, sonur, bróðir, mágur
og frændi,
ÁRNI HELGI GUNNLAUGSSON,
Gæfutjörn 22,
lést á líknardeild Landspítalans
23. nóvember. Útför fer fram í Seljakirkju
föstudaginn 3. desember klukkan 13.
Fjöldatakmarkanir miðast við gildandi sóttvarnareglur.
Útförinni verður streymt á seljakirkja.is.
Elías Aron Árnason
Gunnlaugur Örn Árnason Brynjar Pálmi Árnason
Gunnlaugur Árnason Sólveig Helgadóttir
Jóhannes F. Gunnlaugsson Pavlina Gunnlaugsson Fricova
Fanney Gunnlaugsdóttir Örn Örlygsson
Ragnar Örn Jóhannesson
Gunnlaugur R. Birgisson Torfi Fric Jóhannesson
Sólveig Kara Arnarsdóttir
Stapahrauni 5, Hafnarfirði
Sími: 565 9775
www.uth.is - uth@uth.is
Frímann
897 2468
Hálfdán
898 5765
Ólöf
898 3075
Kristín
699 0512
Hjartans þakkir til allra þeirra er heiðruðu
minningu
SKÚLA H. FLOSASONAR
og sýndu okkur hlýju og kærleika við andlát
hans og útför.
Ljósið fylgi ykkur.
Þóra Björk Sveinsdóttir
Kristín Heiða Skúladóttir Guðni Þór Þorvaldsson
Eyrún Skúladóttir Karl Erlendsson
Nanna Hlín Skúladóttir Steingrímur Birkir Björnsson
Pétur Heiðar Snæbjörnsson
Hrafn Gunnar Hreiðarsson
Ívar Skúli Logason
Valur Snær Logason Sara Rut Jóhannsdóttir
Sveinn Helgi Karlsson
Þóra Kristín Karlsdóttir
Björn Breki Steingrímsson
Sunneva Rán Steingrímsdóttir
Baldvin Hreiðar Hrafnsson
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir
og amma,
RÓSA BERGSDÓTTIR
bóndi frá Marbæli,
lést í faðmi fjölskyldunnar sunnudaginn
21. nóvember.
Útförin fer fram frá Sauðárkrókskirkju föstudaginn 3. desember
klukkan 14. Vegna gildandi sóttvarna verða aðeins nánustu
aðstandendur og vinir viðstaddir. Streymt verður frá útförinni á
facebooksíðu Sauðárkrókskirkju.
Kolbrún Þórðardóttir Hermann Einarsson
Hjalti Þórðarson
Haukur Þórðarson Guðrún Hulda Waage
Sigurlína Edda Þórðardóttir
og barnabörn
Eiginkona mín, móðir okkar, tengdamóðir,
amma og langamma,
HJÖRDÍS ARNARDÓTTIR
lyfjatæknir,
Víkurströnd 15, Seltjarnarnesi,
lést á enduhæfingardeild Eirar mánudaginn
22. nóvember. Útför hennar fer fram frá Seltjarnarneskirkju
fimmtudaginn 2. desember klukkan 13. Vegna fjöldatakmarkana
verða aðeins nánustu ástvinir viðstaddir.
Útförinni verður streymt á www.mbl.is/andlat.
Jón Grétar Ingvason
Örn Ingvi Jónsson Aldís Ingimarsdóttir
Guðrún Jónsdóttir Sævar Guðjónsson
Sandra Huld Jónsdóttir Ólafur Arnar Gunnarsson
Harpa Lind Jónsdóttir Samuel Patrick O´Donnell
barnabörn og barnabarnabörn
Ástkær móðir okkar, amma, langamma
og langalangamma,
GUÐMUNDA JÓHANNA
DAGBJARTSDÓTTIR,
Sörlaskjóli 9,
verður jarðsungin frá Dómkirkjunni
fimmtudaginn 2. desember klukkan 13. Í ljósi aðstæðna verða
einungis hennar nánustu viðstaddir athöfnina.
Athöfninni verður streymt á slóðinni: laef.is/munda
Börnin
Innilegar þakkir fyrir samúð og hlýhug við
andlát og útför okkar ástkæru
GUÐRÚNAR GÍSLADÓTTUR
bónda Bakkakoti II.
Sérstakar þakkir til starfsfólks Klausturhóla
fyrir einstaka umönnun og hlýju.
Guð blessi ykkur öll.
Guðfinna Ólafsdóttir Halldór Guðbjörnsson
Steinar Sigurgeirsson Margrét Ásgeirsdóttir
og fjölskyldur
Alúðarþakkir til ykkar allra fyrir veittan
stuðning og hlýju vegna andláts og útfarar
okkar elskaða sonar og bróður,
SNORRA HARÐARSONAR.
Ljúf minning lifir.
Sigríður Ása Einarsdóttir
Einar Jón, Soffía Guðrún, Davíð Ernir og fjölskyldur