Bibliotheca Arnamagnæana - 01.10.2003, Page 24
22
Middelnedertyske låneord
studien af Otto Hofler (1931 og 1932), Ernst Walters Lexikalisches
Lehngut im Altwestnordischen (1976) og Heike Comolles Lexement-
lehnungen in den spåtmittelalterlichen islåndischen fabulierenden Sa-
gas (doktorafhandling, 1986). Halldor Halldorsson skrev i perioden
1960-1990 mange vigtige artikler som handler om eller berører låneord,
af hvilke nogle nævnes i litteraturlisten til nærværende arbejde. Også
Heike Comolle har skrevet en del mindre artikler om låneord, især i rid-
dersagaer (fx Comolle 1985). Om låneord fra engelsk til ældre islandsk
har Eyvindur Eirlksson skrevet et cand. mag.-speciale (1977, ikke udgi-
vet). Undertegnede skrev for nogle år siden et magisterspeciale om låne-
ord i islandske diplomer fra 1400-tallet (VeturliSi Oskarsson 1991, ikke
udgivet). I de sidste årtier er der ellers ikke mange der har interesseret
sig for fremmed indflydelse på ældre islandsk; og undersøgelser af andet
end påvirkning på ordforrådet forekommer næppe. Jan de Vries’ Altnor-
disches etymologisches Wdrterbuch (1962) og Asgeir Blondal Magnus-
sons Islensk ordsifjabok (1995) er vigtige hjælpemidler for al leksiko-
grafisk forskning, og særlig nyttige er lister over låneord i den først-
nævnte. Alexander Johannessons Islåndisches etymologisches Wdrter-
buch (1956) er også til betydelig hjælp for dem som forsker i låneord.
Middelnedertyske låneord i islandsk er i reglen formidlet gennem
norsk og senere ligeledes gennem dansk. Derfor er mange af de under-
søgelser der hovedsagelig eller udelukkende beskæftiger sig med disse
sprog også betydningsfulde for en undersøgelse af middelnedertyske
låneord i islandsk hvilket også gælder undersøgelser der handler om æl-
dre svensk. Vigtige studier fra slutningen af 1800-tallet og det tidlige
1900-tal er der mange af, fx Om tyska lånord med kt i medeltidssven-
skan (Schagerstrom 1880), Om tyska åndeiser i svenskan (Tamm 1880),
Fonetiska kånnetecken på lånord i ny svenska riksspråket (Tamm 1887),
Studier over middelnedertyske laaneord i dansk i det 14. og 15. aarhun-
drede (Holst 1903), Fremmedordene i det ældste danske skriftsprog (for
omtr. 1300) (Kristensen 1906), Der einfluss des mnd. aufdas dånische
im 15. jahrhundert (Marquardsen 1908), Fremmed Indflydelse under
den danske Kirkes tidligste Udvikling (Jørgensen 1908), Låneordstudier
1-2 (Seip 1915-1919), Om det tyska inflytandet på svenskt språk under
medeltiden (Wessén 1970, oprindelig udgivet 1929), Det svenska ord-
forrådets ålder och ursprung, 2. bind (Hellquist 1930). Af yngre studier
bør især C.E. Thors’ Den kristna terminologien i for nsvenskan (1957)
nævnes, som er næsten lige så vigtig for ældre vestnordisk som for