Bibliotheca Arnamagnæana - 01.10.2003, Blaðsíða 109
Låneord i teksterne
107
tilhræring f. Af disse forekommer i hvert fald allsendiliga, bifalanar-
madr, daudans punktr, forprisan, framjåtari og tilhræring ikke i andre
breve,114 dåndikvinna forekommer kun i ét andet brev (c. 1500), og en
del af de øvrige er også sjældne.
I en liste over udenlandske varer som præsten Einarr Snorrason over-
drager til biskop Stefan Jonsson, vistnok 1497 (dog muligvis 1502, jf.
DI 7:377), forekommer diplomernes eneste belæg på piparr m. (i sam-
mensætningen piparmork f.), fikja f. (se afsnit 5.3.2) og rustn f. (?) samt
et ud af fire belæg på ordet par n. (DI 7:377-378, [1497]).
Undertiden forekommer alle belæg på et ord enten i samme brev, i
breve som handler om samme sag eller i breve skrevet af samme mand.
Eksempler på dette er følgende: Diplomernes eneste belæg på pappirs-
blad n. forekommer i en måldagi hvor det ene af teksternes to (island-
ske) belæg på pappirr forekommer (DI 5:302, 1461-1510, måldagi fra
c. 1478). Begge de registrerede belæg på olukka f. er fra samme brev
(IslDipl 407, 1450). Fire ud af seks belæg på gullfarg(r) n./m. er fra
samme brev (DI 5:583, 1470). Alle tre belæg på vb. hlyda ‘lyde, inde-
holde’ er fra samme brev (DI 7:429, 1499). Tre ud af fem belæg der er
registreret på vb. spenna upp, uppspenna ‘forøde, spendere’ er fra breve
om samme sag (DI 6:69, 1476, DI 6:234, 1479). De eneste belæg på spit-
all m. og spitali m. er begge fra statutter udstedt af biskop Jon
SigurSsson 1345, og de to registrerede belæg på stikknifr m. er også fra
statutter, Jon SigurSssons statut fra 1345 (DI 2:800) og GyrSr Ivarssons
statut fra 1359 (DI 3:129); konteksten er den samme og ordet sandsyn-
ligvis i begge tilfælde taget op efter en tredje tekst (eller i teksten fra
1359 efter teksten fra 1345). Keykimeistari m. og kækimeistararenta f.
nævnes kun i to breve fra 1430, begge i biskop Jon Vilhjålmssons kopi-
bog, skrevet af Jon Egilsson (DI 4:409, 425), og fire ud af seks belæg på
minni n. er fra breve skrevet af Jon Egilsson 1418-1432. (Se også dis-
kussion af ordene bokalektari og sæikåpa i afsnit 2.1.2). - Denne opreg-
ning viser, om end den er ufuldstændig, at selv når der foreligger mere
end ét belæg på et ord, kan brugen af ordet være betydelig begrænset.
Ordene er dannet til c. 310 forskellige rødder. Godt tre fjerdedele af
disse (c. 240-250) er repræsenteret af kun 1 eller 2 ord, I tabel 12 vises
opdelingen af ord på ordstammer der er repræsenteret af 3 ord eller flere.
114 Daudapunktr forekommer dog i en bispestatut fra 1269 (DI 2:35).