Bibliotheca Arnamagnæana - 01.10.2003, Blaðsíða 378
376
Middelnedertyske låneord
LjosvL*: Ljosvetninga saga, islændingsaga (1), forfattet omkr. 1260 (Bjom Sig-
fusson 1965:654).
Logmannsannåll, se Ann.
MåldReyk1, MåldReyk2, MåldReyk3: Reykjaholtsmåldagi, fra c. 1150-1247 (se
afsnit 2.1.2).
MarFramf: Framfor Marlu, Transitus Mariae (Marialegende), evt. fra 1400-tal-
let (håndskrifter fra 1400-tallet). (Gad & Widding 1966:402).
Mar240a, Mar240f, MarD, MarE, MarF, MarL, MarS : 1) Mariu saga (Unger
1871b), forfattet efter 1215, men før 1237 hvis det er rigtigt at forfatteren har
været Kygri-Bjom Hjaltason (d. 1237 eller 1238) = udg. s. 1-62 (MarS) og
332-401 (MarA, Mar240a, m.m.); 2) Mariajærtegn og mirakler, 3 lag af over-
sættelser, det ældste antagelig fra før 1300, udg. s. 65-157 (MarB, m.m.), det
andet fra 1300-tallet, udg. s. 157-331 (MarS) og 402-686 (MarE, Mar240a,
Mar240f, m.m.), det tredje lag er yngst, vel fra efter midten af 1300-tallet og
måske fra 1400-tallet, svarer til store dele af teksten på s. 690-1201 (MarD,
MarF, Mar240a, m.m.).483 Et sted i selve teksten (udg. s. 1016) står der om
jærtegn og legender at de er oversat efter ønske fra kong Håkon Magnusson
(konge 1299-1319). (Se Gad & Widding 1966:403; Widding 1961; IB 1:459-
466).
Med : Medicinsk litteratur, forskellige tekster: MedMisc, lægebog fra slutningen
af 1400-tallet; Med434, lægebog fra omkr. 1500 - disse går sandsynligvis
begge tilbage til Henrik Harpestrengs skrifter (d. 1244) (se Kousgård Søren-
sen 1966); Med696II, anvisning til værn mod pest, vel oversat fra dansk i
1400-tallet (jf. Kålund 1917-1918:xi).
MEg2: Mariu saga egypzku, helgenlegende, bevaret i håndskrifter fra 1300-tal-
let og senere. Her citeres sagaens 2. version.
MHFlat: Magnuss saga go5a ok Haraids harSråba, kongesaga, bevaret bl.a. i en
afskrift i Flateyjarbok (yngre del) der stammer fra Morkinskinna eller et be-
slægtet håndskrift, se Finnur Jonsson (1932b:ix).
MMA : Mortu saga ok Mariu MagSalenu, helgenlegende, ældste håndskrift fra
c. 1350.
Mork : Morkinskinna (GKS 1009 fol.), kongesagahåndskrift fra c. 1275, skrevet
af efter et håndskrift fra tidligt 1200-tal (Hødnebø 1966b:705; Jonas Krist-
jånsson 1988:161; IB 1:383 f.; nærmere Finnur Jonsson 1932b:ix, xxxv ff.).
Moøruvallabok, islændingesagahåndskrift fra midten af 1300-tallet, indeholder
Njåls saga, Egils saga Skalla-Grfmssonar, Finnboga saga ramma, Banda-
manna saga, Kormåks saga, Vfga-Glums saga, Droplaugarsona saga, Qlkofra
saga, HallfreSar saga, Laxdæla saga og FostbræSra saga.
483Sprogformen i jærtegn nr. 193 (s. 1003-1012) og 194 (s. 1012-1016) er meget ung
hvilket udgiveren også betoner. I det sidstnævnte jærtegn forekommer bl.a. de belæg på
andvarda vb. (s. 1015), bivara vb. (s. 1014), gåfa f. (s. 1014), par n. (s. 1013) og ros f.
‘blomst’ (s. 1015) som ovenfor (kapitel 7) anføres som mulige ældre belæg end de der er
fundet i diplomteksteme. Mit skøn er at dette jærtegn ikke kan være ældre end fra omkr.
1400.