Editiones Arnamagnæanæ. Series A - 01.06.1969, Blaðsíða 44
XL
INDLEDNING
den rigtige —, forskellig kasusform i to ord, der begge styres af
samme præposition, usædvanlige genusforhold og tempusforhold,
indikativ for ventet konjunktiv m.m.m. En nærmere behandling
af alt dette vil ikke blive foretaget i nærv. indledning, men det
skal blot nævnes, at Björn Þorleifsson særdeles vel passer som sá
at sige ophavsmanden til dette mærkværdige sprog: han har —
máske under sit Bergensophold — fáet lyst til at lave en slags
norsk-efterlignende islandsk; de forste spor hertil ses nemlig i det
p. xxiv omtalte diplom skrevet i Bergen, hvori der findes — for blot
at nævne nogle enkelte karakteristika — th for þ, h indskudt efter
mange konsonanter, f.ex. t, d, g, c, formerne therass, theirass for
þeirra, udtryk som sierdhelis, i svodhan matha, j gien, kvith och
fry; de mere centrale dele af sproget har han dog pá dette tidlige
tidspunkt endnu ikke givet sig i kast med at omkalfatre, men som
nævnt synes dette diplom, inden for det bevarede kildemateriale,
at vise de forste antydninger.
Som det fremgár af nærv. udgaves noter er der et betragteligt
antal skrivefejl i hándskriftet, ofte sáledes at ord, der er nodven-
dige for forstáelsen, er glemt; en del af disse er tilfojet bagefter i
marginen eller over eller under linien, men det er langtfra tilfældet
med alle. At der er sá mange skrivefejl kunde tale imod Björn
Þorleifsson som oversætter, men her má det betænkes, at selv om
Reykjahólabók betragtes som oversætterens originalmanuscript,
má der alligevel regnes med et afskrivningsstadium, idet han for-
ud for renskrivningen má have skrevet en kladde i en eller anden
form, máske pá en vokstavle (at sádanne kendtes ogsá pá Island
ses af f.ex. flg. to textsteder: Laurentius saga Hólabiskups (Biskupa
Sögur, I, 1858, p. 84832'36) og en inventarfortegnelse over Skálholt
fra 1541, hvori nævnes »ij vaxspiolld« (T3I X, p. 62926); nár et sá-
dant udkast blev renskrevet, kunde der opstá fejl af samme art
som ved enhver anden afskrivning. Det kan nævnes at af sagaen
om biskop Gregorius (II, p. 534) ses at begrebet »vokstavle« let fal-
der Björn Þorleifsson ind i forbindelse med skrift, idet han pá det
nævnte sted bruger katakresen »eitt vax spialld giortt (af) fils
beine«; den tyske text har »ene elpenbeenen tafele«.
I det flg. skal gives en fortegnelse over de fá marginalnoter af
islandsk oprindelse, som findes i Stockholm 3: