Norræn jól : ársrit Norræna félagsins - 01.12.1947, Blaðsíða 78

Norrœn jól
— Láttu ckki svona, Helgi, sagði nú stúlka á stærð við Rósu. Hún hét
Guðrún og var dóttir Jóns hreppstjóra á Kálfsvöllum. Hann var efnaðasti bónd-
inn í sveitinni, og það var Gunnu vel ljóst. Aftur á móti hafði henni ekki verið
eins ljóst það, sem hún átti að kunna í fræðunum, eða hvernig leysa skyldi úr
spurningum prestsins. Hún hafði því farið út með sorgar og gremjutár í augum.
Engan tóku yfirburðir Rósu jafn sárt og hana. — Láttu ekki svona, sagði hún.
— Ég held svo sem þú ættir að vita, að hún heitir Rósa — goðið þeirra þarna í
Fjósakoti . . . Hún er hölt, greyið að tarna, bætti hún við með hæðnisróm og
hló dálítið meinfýsilega.
— Er það satt, að þú sért hölt, greyið mitt? sagði strákurinn, sem kallaður
var Helgi. — Stattu upp, stelpa, og lof mér að sjá, hvort það er styttri á þér
önnur löppin.
Rósa var búin að taka af sér kirkjuskóna. Hún sat á kistu og stritaðist við
að komast í togsokka, sem hún hafði utanyfir á leiðinni. Hún anzaði engu, barðist
við grátinn og skildi ekkert í af hverju krakkarnir væru svona vondir við hana.
Hún hafði þó ekkert gert þeim, þekkti þau ekki . . . hafði aldrei séð þau fyrri
en í dag við spurningarnar.
— Já, stattu upp, tók nú önnur stelpa undir, okkur langar til að sjá á þér
stutta fótinn.
Meðal alþýðu — einnig meðal barna — er ævinlega til talsvert af réttlætis-
tilfinningu, þegar einhverjum er rangt gert, og meðaumkun, þcgar hallað er á
þann, sem minni er máttar. Oft eru þessar tilfinningar þó eins og bundnar og
hamdar af einurðarleysi og óframfærni, þegar upp úr þarf að kveða og margnum
er að mæta. Svo var einnig hér. Raddir heyrðust að vísu, sem sögðu, að þau skyldu
láta Rósu í friði. Hún hefði ekki gert þeim neitt. En þessar raddir voru lágar og
létu ekki mikið yfir sér, svo að þeim var lítill gaumur gefinn.
— Það gerir henni heldur enginn neitt, sagði Helgi — við viljum bara sjá,
hvernig hún tekur sig út, þcgar hún stendur í stutta fódnn.
— Nú, og einhverntíma verður hún að standa upp, hvort scm er, bætti Gunna
hreppstjórans við — ef hún ætlar að verða okkur samferða. Rósa og hún áttu í
raun og veru samleið til að byrja með.
Rósa barðist enn við grátinn, og henni tókst að yfirvinna hann. En nú datt
henni í hug, hvort hún gæti ekki setið þarna á kistunni, þangað til öll hin væru
farin, svo að hún þyrfti ekki að verða neinum samferða . . . þá gátu þau ekki
76