Austurglugginn - 11.10.2007, Qupperneq 8
8 AUSTUR · GLUGGINN Fimmtudagur 11. október
Upphaf málsins var að Ingólfur Sveinsson, Eiður Sveinsson, Guðmundur Þór
Gunnþórsson og Friðrik Friðriksson, félagar í Lífeyrissjóði Austurlands rituðu
Ríkissaksóknara bréf í apríl 2003, og kærðu framkvæmdastjóra sjóðsins og
endurskoðanda fyrir brot á lögum um Lífeyrissjóði. Þeir höfðu reiðst mjög fréttum
af meintri fjármálaóreiðu í sjóðnum, eftir að hafa greitt í hann alla tíð.
Í kærunni kom fram að milljarða tap Lífeyrissjóðsins mætti að hluta til rekja til
ólögmætrar meðferðar á fjármunum sjóðsins. Rannsókn Efnahagsbrotadeildar hófst
með bréfi lögreglunnar til Fjármálaeftirlitsins í júlí 2003 þar sem óskað var gagna
varðandi Lífeyrissjóðinn og liðveislu við rannsókn.
Hrafnkell A. Jónsson, sem lést í
sumar fékk hreinsaða æru sína, auk
Eiríks Ólafssonar en þeir skiptust
á að sitja sem stjórnarformenn í
sjóðnum. Eiríkur var einn af þeim
sem ákærður var í upphafi, en sýnt
þótti að framkvæmdastjórinn hafði
blekkt stjórn Lífeyrissjóðsins.
Kæran hafði alvarlegar afleiðingar
fyrir Eirík, en hann þurfti að sitja
undir því í fjögur ár að ósekju
að vera sakamaður. Samkæmt
dómnum er engum öðrum um að
kenna en framkvæmdastjóranum
sem blekkti stjórnina.
Framkvæmdastjórinn
beitti blekkingum
Markverðasta niðurstaða málsins er sú að hún hreinsar loks fyrrverandi
stjórnarmenn sjóðsins af alvarlegum ásökunum sem á þá voru bornar.
Upprisa æru
Hrafnkells
A. Jónssonar
Eftir að rannsókn
málsins hafði staðið
yfir í þrjú ár, fékk
Hrafnkell A. Jóns-
son að vita það að
meintar sakir hans í
málinu væru fyrndar
og því ekki hægt að
ásækja hann.
Í efnisatriðum málsins sést hins
vegar glöggt að sök Hrafnkells
er alls engin utan þá að treysta
orðum framkvæmdastjórans
og endurskoðanda sjóðsins
sem var meðákærður á málinu.
Athyglisvert er að eftirmaður
Hrafnkells sem stjórnarformaður
var ekki ákærður í málinu. Hafi
ekki verið ástæða til að ákæra
eftirmann hans, því síður var
ástæða til að ákæra Hrafnkel.
Hrafnkell hefur með dómnum
loks hlotið uppreisn æru, enda
kemur nokkuð skýrt fram í
yfirheyrslum yfir honum og
öðrum sem fyrir dóminn komu
að hvorki Hrafnkell né aðrir
stjórnarmenn hafi haft vitneskju
um fjárfestingar og lánveitingar
sem dómurinn tekur til.
Upphafið
Félagar sjóðsins
hófu málið
Héraðsdómur fjallaði meðal annars um kaup Lífeyrissjóðs
Austurlands á hlutabréfum í hinu sögufræga knattspyrnuliði,
Stoke City.
Svik, blekkingar og
ólöglegar fjárfestingar
- Tafir á rannsókn Efnahagsbrotadeildar þess
valdandi að engin mun sæta refsingu vegna
fjármálaóreiðu Lífeyrissjóðs Austurlands.
Fyrrverandi framkvæmdastjóri Lífeyrissjóðs Austurlands, Gísli Marteinsson var
dæmdur í Héraðsdómi Reykjavíkur 19. júní síðastliðinn. Hann var ákærður fyrir
umboðssvik, brot gegn lögum um skyldutryggingar lífeyrisréttinda og starfssemi
lífeyrissjóða. Meðákærður var fyrrverandi endurskoðandi sjóðsins.
Málið er umfangsmikið og tekur
til fjölmargra gjörða Gísla er
hann sat í stól framkvæmdastjóra
Lífeyrissjóðs Austurlands.
Ákæruatriði þau sem hann var
sakfelldur fyrir taka til lánveitinga
framkvæmdastjórans til sjálfs síns
og eiginkonu sinnar, að hann
hafi farið út fyrir heimildir til
fjárfestinga fyrir hönd sjóðsins
og stefnt þar með fjármunum
sjóðsins í stórhættu. Ber þar hæst
kaup hans á bréfum í eigin eigu í
gegnum önnur félög auk annarra
ólöglegra fjárfestinga hans fyrir
sjóðinn. Sök hans í sumum
ákæruliðum var fyrnd, þar sem
meira en tvö ár liðu frá broti þar
til rannsókn hófst.
Tekur ekki út
refsingu
Í refsingarorðum segir: “Ákærði
Gísli hefur ekki áður gerst brotlegur
við lög. Hann er roskinn að aldri
og mál þetta hefur tafist óhæfilega
hjá lögreglu og ákæruvaldi. Þykir
mega fresta því að ákvarða ákærða
refsingu og ákveða að refsing
hans falli niður að liðnu einu ári
frá dómsuppsögu.” Hann fékk
því lægsta mögulega dóm fyrir
brot sín. Ekki síst vegna þess að
það hafði dregist mjög á langinn
í höndum Efnahagsbrotadeildar
Ríkislögreglustjóra. Meira en
fjögur ár liðu frá því kært var í
héraði þar til dómur var kveðinn
upp. Enginn mun því taka út
refsingu vegna taps sem sjóðurinn
sætti meðal annars vegna ólöglegra
fjárfestinga framkvæmdastjórans.
Endurskoðandi sjóðsins sem
einnig var einn eigandi hluta-
félagsins Ísoldar, sem meðal
annars þáði lán frá sjóðnum meðan
endurskoðandinn starfaði fyrir LA,
hlaut ekki refsingu í málinu fyrir
brot á lögum enda var sök hans
fyrnd áður en rannsókn hófst.