Milli mála - 2022, Page 94
MILLI MÁLA
Milli mála 14/1/2022 93
sókna á næmiskeiðum í máltöku (t.d. Flege o.fl. 2006; Abrahamssson
og Hyltenstam 2009), en er yfirleitt ekki meðal þess sem kannað er
þegar þörf M2 barna á séraðstoð í skóla er metin. Það að tala með
erlendum hreim er ekki til marks um röskun af neinu tagi, en þó
er hugsanlega ástæða til að gaumgæfa hann vegna ýmiss konar mis-
mununar sem honum tengist – t.d. þykja þau sem tala með erlendum
hreim ekki jafn trúverðug og eru síður kölluð í atvinnuviðtöl (t.d.
Schmid 2019). Jafnvel börn kjósa sér frekar sem leikfélaga börn sem
tala hreimlaust (Souza, Byers-Heinlein og Poulin-Dubois 2013). Samt
sem áður kemur sterkur hreimur sjaldan í veg fyrir að manneskjan sé
auðveldlega skiljanleg (Munro og Derwing 1995). Þess vegna er það
að þau sem tala með hreim séu litin hornauga klárlega tilkomið af
fordómum. Þriðja rannsóknin beinist að hreimi M1 og M2 unglinga
á íslensku og ensku.
1. Rannsóknin
1.1 Þátttakendur
Þátttakendur voru að mestu þeir sömu í rannsóknunum þremur:
í fyrstu rannsókninni tóku þátt 50 unglingar í efstu bekkjum
grunnskóla í Reykjavík (meðalaldur 14 ár), þar af 27 unglingar með
íslensku sem M1, og 23 unglingar sem töluðu annað móðurmál
heima og íslensku sem M2. Móðurmál M2 hópsins voru fjölbreytt
(bisaya, enska, franska, færeyska, lettneska, litháíska, pólska, portú-
galska, rússneska, serbneska, slóvakíska, spænska, tælenska, ung-
verska, úkraínska og þýska). Í viðtalsrannsókninni tóku þátt 24 af
M1 og 20 af M2 unglingunum. Í rannsókninni á hreimi lágu fyrir
gögn frá öllum 27 M1 unglingunum og 21 M2 unglingi, og við bætt-
ist þriðji hópur þátttakenda (10 unglingar með tvö fyrstu mál, 2M1)
frá heimilum þar sem annað foreldrið talar íslensku. Upplýsingar
um bakgrunn, fæðingarstað, almennan þroska og notkun hvers
tungumáls frá fæðingu voru fengnar frá foreldrum og studdust við
spurningalista sem notaðir hafa verið í mörgum fyrri rannsóknum
(t.d. Elín Þöll Þórðardóttir 2011a).
ELÍN ÞÖLL ÞÓRÐARDÓTTIR