Veiðimaðurinn - 01.03.1963, Síða 37
HÁLL SEM ÁLL.
Óhætt mun vera, að sögn vísinda-
manna, að veiða allan þann ál, sem tök
eru að ná, svo mikið er til af honum og
svo kænn er hann að sleppa frá veiði-
mönnunum. Álaseiðin, sem eru á stöð-
ugri ferð í Atlantshafinu á leið til Ev-
rópulanda, eru óþrjótandi. Aðalveiðiað-
ferðin er svokallað álanet, sem er píra-
mídalaga, með 2 vængjum út frá opinu.
Vængirnir stýra álnum inn í fremra rúm-
ið í netinu, og er rúmt gat í miðju net-
opinu. Þegar állinn fer svo að synda um
í yzta opinu, sem er trektlaga, finnur
hann ekki gatið aftur, en hálf-lokað gat
er á trektarendanum, þar sem hann
kemst í innra rúmið, en þaðan kemst
hann aldrei aftur.
Stundum er haft leiðarnet við veiðarn-
ar, sem liggur beint út frá opi álanets-
ins, og á að beina álnum að netinu, þegar
hann syndir með því. En vegna kænsku
álsins, má þetta leiðarnet ekki vera of
langt, þá getur hann orðið leiður á ferða-
laginu með netinu og grafið sig ofan í
jörðina undir netið til að komast leiðar
sinnar.
Hann er einnig veiddur á lóðir, en það
er gagnslaust að leggja lóðir fyrir hann,
nema þar sem gróðurlaust er í botni. Sé
gróður á botninum, hringar hann sig um
hann og rífur sig af önglinum. Þess vegna
er álanetið aðallega notað (Áleruse á
dönsku). í þessu sambandi verður að
taka fram, að állinn ánetjar sig ekki, svo
um hreina netaveiði er ekki að ræða.
Önnur veiðiaðferð er að stinga hann
á veturna, þegar hann legst í vetrardvala.
Þegar haustar að og minna verður um
fæðu og tjarnir og vötn frjósa, verður
hann að gæta sín að frjósa ekki í hel. Þá
grefur hann sig það langt niður í botn-
leirinn, að frostið nær honum ekki. Þar
liggur hann svo þar til frosthættan er lið-
in hjá og brúnklukkur og silungur sýna
sig aftur í vötnum.
Á þessu dvalaskeiði eru veiðimenn
líka á eftir honum og nota til veiðanna
sting, þ. e. a. s. langa stöng, sem nær til
botns og á eru 12—20 teinar með agnaldi,
og er þá þessi stingur orðin allt upp í 25
cm. á breidd, sem er svo stungið í blindni
ofan í leirinn í von um að hitta á ál, þar
sem hann liggur í dvala. Þetta heppnast
oft og er þessi veiðiaðferð notuð víða um
heim.
Á veturna má sjá þessa veiðimenn með
álastengur sínar eftir endilöngum Lima-
firði í Danmörku, þegar maður siglir
eftir ísilögðum firðinum á vetrardegi.
Eins og allir mega vita, er állinn ekki
að koma hingað til lands í dag eða fyrra-
dag, heldur er hann búinn að vera hér í
þúsundir ára. — Það er sorglegt, að öll
þessi auðæfi, sem enn eru í landinu, skuli
hafa runnið gegnum greipar landsmanna
allt til þessa. Sárara er þó að vita, að þeg-
ar íslendingar fyrr á tímum gengu klæð-
litlir og kaldir yfir ísilagðar mýrar og
vötn á ferðum sínum um landið eftir
mat á hallæristimum þjóðarinnar, þá
hafa þeir óafvitandi gengið yfir eina af
beztu fæðutegundum, sem völ er á.
i.e.s.
FORSÍÐUMYNDIN er gerð í Litbrá, eins og
að undanförnu. Hún er falleg og vel unnin eins
og áður og skýrir sig sjálf.
— Ritstj.
Veiðimaðurinn
27