Veiðimaðurinn - 01.08.1981, Qupperneq 4
ekki svo teljandi sé. Þetta reyndist svo
sumarið 1980. Þá var varla hcegt að segja
að smálax sceist a. m. k. í sumum ám.
Sumir voru svo svartsýnir, að þeir héldu
að seiðin hefðu drepizt í kuldanum 1979,
en aðrir voru bjartsýnni og vildu heldur
trúa því, að þau hefðu þá gengið
seinna til sjávar en í hlýrra árferði og
mundu svo skila sér sem stcerri lax nú í
sumar. Úr þessu mun reynslan skera
innan tíðar. Stangveiðimenn halda að sjálf-
sögðu í lengstu lög í vonina um að
síðarnefnda skoðunin reynist rétt. Flestir
leggja bjartsýnir af stað í veiðiferðir,
en jafnframt megum við þó oftast vera við
því búnir, að allt gangi ekki að óskum,
þótt stundum komi hinsvegar fyrir
að betur gangi en björtustu vonir stóðu til.
Laxinn er duttlungafull lífvera og íslenzkt
veðurfar ekki síður. Það skulum við alltaf
hafa í huga.
Asókn í laxveiðiárnar er nú orðin svo
mikil, að menn verða að scekja um og tryggja
sér veiðileyfi snemma vetrar fyrir
nœsta sumar, ef þeir cetla að komast
einhvers staðar að á scemilegum tíma. Fá þó
fcerri en vilja. En sá sem tryggir sér til-
tekna daga með svo löngum fyrirvara
á það engan veginn víst að heppnin verði með
honum. Þrásinnis kemur fyrir, að það sem
talið er úrvalstími, getur brugðizt,
en annar, sem minna var eftirsóttur,
reynzt vel.
Og nú er laxinn, ef að líkum lcetur,
óðum að koma upp í árnar, feitur
og spegilfagur, spriklandi af fjöri og
lífsþrótti, óvitandi um þau örlög sem bíða
hans, að öðru leyti en því sem eðlishvötin
vísar honum leiðina. A bökkum ánna
standa vonglaðir veiðimenn með tálbeitur
sínar til þess að ginna hann út í dauðann.
Mörgum er það ráðgáta, hvers vegna
laxinn lcetur glepjast á þessari tálbeitu,
sem menn eru að kasta til hans, en
enginn hefur enn fundið á því fullncegjandi
skýringu. Flestir eru þeirrar skoðunar,
að hann missi alla löngun í ceti þegar
hann kemur upp í árnar, þótt til
séu menn, sem halda öðru fram. Og
það er kannski von að sumum þyki
ótrúlegt að nokkur skepna skuli geta lifað
nceringarlaus svo langan tíma, sem
sannað þykir að laxinn geri. 1 innýflum
hans finnst, eftir því sem fróðir
menn um lífshcetti hans segja, ekkert
sem bendir til þess að hann ncerist í ósöltu
vatni. En náttúran á til margar furðu-
legar uppáfinningar, og henni hefur
vafalaust ekki orðið skotaskuld úr því að
gera laxinn þannig úr garði, að hann
þurfi ekki nceringu meðan hann er
í ánum eftir dvölina í sjónum.
Hitt er vitað, að seiðin þurfa nceringu
áður en þau ganga til sjávar og fá hana í
ánum. Líklega þykir það ekki skynsamleg
tilgáta, að laxinn nái til sín einhverjum
lífgeislum úr lofti og vatni, sem
styrki hann og létti honum þessa þolraun,
sem hann verður að heyja í ánni.
En náttúran býr yfir ýmsum ráðum,
sem við þekkjum ekki enn til hlítar, og er
það ekki undrunarefni, að líf skuli geta
tekið sér bólfestu sumstaðar sem
það gerir og þróazt þar við skilyrði, sem
halda mcetti að ekkert líf gceti þrifizt?
Mér verður löngum minnisstceð veiðiferð
okkar félaga í Norðurá árið 1954. Við
fengum fimm daga úthlutun, eins og þá var
regla, um mánaðamótin júní/júlí, nánar
tiltekið 29.júní til 4. júlí. Þetta var
talinn mjög góður tími og mikið eftirsóttur,
og svo er vafalaust enn. Við höfðum lengi
haft hug á að fá þennan tíma, en aðrir
hreppt hann og víst oftast veitt vel.
Nú fengum við þessa ósk loksins uppfyllta
og héldum af stað með glcestar vonir að
2
VEIÐIMAÐURINN