Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2023, Blaðsíða 19
2. tbl. 99. árg. 2023 | Tímarit hjúkrunarfræðinga 17
„Kaldhæðni örlaganna var að ég hætti á
smitsjúkdómadeildinni af því ég gat ekki
meira af Covid en svo var Covid það fyrsta
sem tók á móti mér á nýjum vettvangi og
ég fór því má segja úr öskunni í eldinn.“
Ég var að vinna með sjúklingum í áhættuhópi og fram
að því vorum við starfsfólkið bara með grímur og
hlífðarbúnað þegar við sinntum sjúklingum sem voru
smitaðir. Ræktin var opin, fólk hélt veislur eins og ekkert
hefði í skorist en á sama tíma og var fólk að deyja úr
Covid á spítalnum. Þetta fannst mér erfitt að horfa upp
á. Mér finnst að yfirvöld hefðu átt að bregðast fyrr við,
sérstaklega á stöðum eins og á öldrunarheimilum og
á stofnunum þar sem viðkvæmir hópar voru. Það var
ekki fyrr en um sumarið 2020 að almenningur hafði
möguleika á fara í einkennasýnatöku. Ég upplifði líka
að það vantaði hlífðarbúnað og annan nauðsynlegan
búnað í upphafi faraldursins. Að mínu mati voru Svíar
ekki tilbúnir í heimsfaraldur og svona stórt áfall, þeir eru
almennt vanir því að hafa það gott og áttu eflaust ekki
von á neinu í líkingu við það sem Covid varð, ekki frekar
en nokkur annar. Í byrjun apríl, bara nokkrum vikum
eftir að faraldurinn byrjaði, voru til að mynda næstum
bara Covid-smitaðir sjúklingar á spítalanum, hann var
undirlagður og það þurfti að fá hjúkrunarfræðinga frá
öðrum stofnunum til að manna hann á sama tíma og
skurðlæknar höfðu ekkert að gera.
Smitaðist þú ekki af Covid þegar þú starfaðir á
smitsjúkdómadeildinni?
Nei, ég smitaðist ekki fyrr en 2021, ég var í hlífðarbúnaði
í vinnunni og einangraði mig mikið utan vinnutíma. Við
sem unnum saman á spítalanum grínuðumst stundum
með það að öruggasti staðurinn fyrir okkur að vera á væri
líklega á smitsjúkdómadeildinni þar sem við fengum
hlífðarbúnað. Ég var í upphafi hrædd um að smitast
og varð meira hrædd um fólkið mitt heima á Íslandi.
Á þessum tíma fækkaði flugferðum heim mikið og ef
einhver af mínum nánustu hefði veikst hefði ég ekki
getað bara hoppað upp í næstu vél og farið heim til að
vera til staðar. Eftir á að hyggja var þetta mikill og góður
skóli, allur heimurinn var í raun að upplifa það sama.
Þetta tímabil sýndi mér hvað aðlögunarhæfnin er mikil,
einungis nokkrum vikum eftir að faraldurinn byrjaði
varð það nýr hversdagsleiki má segja og maður tókst á
við hann.
Hvað hefur verið erfiðast við að starfa í öðru
landi?
Tungumálið hefur verið stærsta áskorunin, mig vantaði
orðaforða til að tjá mig og vinna úr upplifunum tengdum
Covid. Það að vera alveg nýr á vinnustað í landi þar sem
maður getur ekki almennilega tjáð sig á tekur rosalega á
og misskilningur getur orðið en maður getur sem betur
fer hlegið að því eftir á. Það var líka áskorun að vera langt
frá fjölskyldunni, sérstaklega á tímum Covid þegar ég
upplifði mikla óvissu og ólík viðbrögð við faraldrinum á
Íslandi og í Svíþjóð.
Hefur þú leitað þér hjálpar eftir álagið sem
fylgdi því að starfa á smitsjúkdómadeild í
heimsfaraldri?
Ég talaði einu sinni við sálfræðing haustið 2020 en ég var
á þeim tíma búin að skipta um vinnu, taka mér langt frí
og náði að jafna mig að miklu leyti. En það var gott að
fara og fá staðfestingu á því að ég væri ekki bara rosalega
mikill aumingi heldur að þetta hafi hreinlega verið mikið.
Ég finn að ég hef þörf fyrir að tala um þetta tímabil og á
því kannski eftir að vinna betur úr því.
Hvað kenndi þessi lífreynsla þér?
Að maður er fær um meira en maður heldur og einnig
hvað það er mikilvægt að ætla sér ekki of mikið. Lífið
fer ekki alltaf eins og planað var og þá er líka allt í lagi að
beygja aðeins út af sinni braut og taka pásur ef þess þarf.
Er starfsumhverfið öðruvísi þar sem þú starfar
núna í Svíþjóð en á Íslandi?
Aðgengi að sérnámi innan hjúkrunar er gott í Svíþjóð og
það er mikið í boði. Grunnnámið er þrjú ár í háskóla og
svo er hægt að sérhæfa sig í eitt til eitt og hálft ár. Margar
stofnanir bjóða einnig upp á launað sérnám og almennt
er gefið mikið svigrúm fyrir framhaldsnám. Mér fannst
vera skýrari verkaskipan á milli starfsstétta á spítalanum
sem ég starfaði á hér í Svíþjóð og almennt fleira starfs-
fólk, ég hef þó ekki unnið á nógu mörgum ólíkum
deildum til að dæma um það hvort það sé raunverulegur
munur.
Hvað hefur Svíþjóð fram yfir Ísland?
Það er mikill skortur á hjúkrunarfræðingum almennt
í Svíþjóð eins og heima en mér hefur fundist vera
fleiri almennir starfsmenn og fleiri sjúkraliðar þar sem
ég hef verið að vinna að minnsta kosti. Það er einnig
betra flæði frá spítalanum og sjúklingar eru ekki fastir
á bráðadeildum í fleiri vikur að bíða eftir úrræðum,
almennt eru útskriftarmál í betri farvegi.
Hjúkrunarfræðingur í öðru landi