Læknablaðið : fylgirit - 07.05.2014, Blaðsíða 24

V í s i n d i á V o r d ö g u m
F Y L g i r i T 7 9
24 LÆKNAblaðið 2013/99
53 Áhrif bólgumiðlandi boðefna á sérhæfingu og virkni CD+
T-stýrifrumna
Una Bjarnadóttir1, Andri Leó Lemarquis2, Snæfríður Halldórsdóttir1,2, Jóna
Freysdóttir1,2,3, Björn Rúnar Lúðvíksson1,2
1Ónæmisfræðideild Landspítala, 2læknadeild HÍ, 3rannsóknardeild í gigtsjúkdómum
Landspítala
unab@landspitali.is
Ingangur: T-stýrifrumur stjórna hárfínu jafnvægi á T-frumu miðluðu
ónæmissvari sem ríkir í líkamanum. Ef þetta jafnvægi raskast er hætt við
hinum ýmsu sjálfsofnæmisjúkdómum og spila þær því mikilvægt hlut-
verk í sjúkdómstilurð margra sjálfsofnæmisjúkdóma. Frekari rannsóknir
á hegðun þeirra er þörf til að auka skilning okkar á virkni þeirra og nýta
sem hugsanleg meðferðarúrræði.
Markmið: Að meta hlutverk ósértæka ónæmiskerfisins á sérhæfingu og
virkni CD8+ afleiddra T-stýrifrumna (CD8+ aTst) in vitro og skoða boð-
efnaseytun þeirra.
Aðferðir: Óþroskaðar og óreyndar CD8+CD25-CD45RA+ T-frumur
voru einangraðar úr heilbrigðum blóðgjöfum og ræktaðar í Tst hvetjandi
aðstæðum með og án IL-1ß, TNFα og afleiddum angafrumum. Boð-
efnaseytun var skoðuð með ELISA og luminex.
Niðurstöður: CD8+CD127-CD25hiFoxP3hi Tst (CD8+ Tst) voru afleiddar
in vitro með TGF ß1 og IL-2 sem höfðu samlegðaráhrif á sérhæfingu
þeirra (P<0,0001). IL-1ß og TNFα var sett í ræktirrnar í mismunandi styrk
og hafði IL-1ß í háum styrk marktækt bælandi áhrif á sérhæfingu CD8+
Tst (P<0,01). Einnig, var bælivirkni CD8+ Tst, á CD4+ og CD8+ T-verk-
frumur, marktækt hindruð þegar bólgumiðlandi boðefnin, IL-1ß and
TNFα, voru í ræktinni. Þetta gæti verið tengt minnkaðri seytun á IL-10
og TGF-ß1 (P<0,05/0,01) þegar IL-1ß and TNFα eru til staðar í ræktinni.
Að lokum, þá voru áhrif angafrumna á sérhæfingu og virkni CD8+ Tst
skoðuð og var virkni þeirra hugsanlega TGF-ß1 háð.
Ályktun: Afleiddar CD8+ Tst, virkjaðar bæði í gegnum CD3/CD28 við-
takana og með angafrumum, eru háðar IL-2 og TGF-ß1. Auk þess minnka
TNFα og IL-1ß bælivirkni CD8+ Tst sem hugsanlega er IL-10 og TGF-ß1
háð. Rannsóknin sýnir því fram á að margir þættir innan ósérhæfða
ónæmiskerfisins hafa mjög mikil áhrif á sérhæfingu og virkni CD8+ aTst.
54 Aldursháð þroskun lykilfrumna í kímstöðvum miltans í
músar ungum
Stefanía P. Bjarnarson1,2, Sindri Freysson1,2, Giuseppe Del Giudice3, Ingileif
Jónsdóttir1,2,4
1Ónæmisfræðideild, Landspítali. 2læknadeild HÍ, 3Novartis Vaccines, Siena, Ítalíu, 4Íslenskri
erfðagreiningu
stefbja@landspitali.is
Inngangur: Ónæmiskerfi ungviðis er vanþroskað og mótefnasvör hæg
og skammlíf. Kímstöðvar eru aðalvirkjunarstaðir B-frumna til sérhæf-
ingar í plasmafrumur eða minnisfrumur. Kímstöðvarhvarf er takmarkað
í nýburum vegna vanþroska kímstöðvafrumna (FDC). CD4+ T hjálpar-
frumur kímstöðva (TFH) stýra kímstöðvarhvarfi og CD4+ stýrifrumur
kímstöðva (TFR) geta bælt virkni þeirra.
Markmið: Markmið rannsóknarinnar var að kanna aldursháða tíðni
lykilfrumna í kímstöðvarhvarfi.
Aðferðir: Tíðni lykilfrumna metin í milta 4, 7, 10, 14, 21 og 28 daga gam-
alla músa og borin saman við tíðni í fullorðnum músum, með litun fyrir
einkennissameindum og greiningu í flæðifrumusjá: TFH (CD4, CXCR5,
PD-1 og Bcl-6), TFR (CD4, CXCR5,Foxp3 og Bcl-6), T stýrifrumur (Tregs:
CD3, CD4, Foxp3 og IL-10) og B stýrifrumur (B10: B220, CD1d,CD5 og
IL-10).
Niðurstöður: Þroskun CD4+ T-frumna og TFH frumna var aldursháð og
þeim fjölgaði fyrst við 3 vikna aldur, en tíðnin við 4 vikna aldur var enn
lægri en í fullorðnum músum. Þroskun TFR var einnig aldurháð en við 4
vikna aldur var tíðni þeirra svipuð og í fullorðnum músum. Tíðni Tregs
var enn takmörkuð við 4 vikna aldur. Aftur á móti greindust marktækt
fleiri IL-10 seytandi Treg frumur í ungum músum en fullorðnum.
Þroskun B fruma var aldursháð, en við 2 vikna aldur var heildartíðni
þeirra sambærileg við tíðnina í fullorðnum músum. Hins vegar var
heildartíðni B10 stýrifrumna og þeirra sem seyttu IL-10 marktækt hærri
en í fullorðnum músum.
Ályktun: Niðurstöður rannsóknarinnar sýna að þroskun lykilfrumna
sem taka þátt í sérhæfingu B fruma í kímstöðvarhvarfi er mjög aldurs-
háð. Öfugt við tíðni CD4+ stýrifrumna (Treg og TFR) er tíðni B10 stýri-
frumna sem seyta IL-10 há í byrjun ævinnar en fer lækkandi með aldri
þegar ónæmissvör fara vaxandi.
55 Leit að samrunagenum í brjóstaæxlum sem bera mögnun
Hjörleifur Einarsson1, Eydís Þórunn Guðmundsdóttir1, Rósa B. Barkardóttir1,2,
Inga Reynisdóttir1,2
1Sameindameinafræði- og frumulíffræðieiningu, rannsóknastofu í meinafræði, Landspítala,
2BMC heilbrigðisvísindasviði HÍ
hjorleifur20@gmail.com
Inngangur: Brjóstakrabbamein er algengasta krabbamein í konum og
eru erfðabrenglanir algengar í æxlunum. Magnanir á litningasvæðum
og litningayfirfærslur eru dæmi um slíkar brenglanir sem geta leitt til
æxlismyndunar vegna yfirtjáningar gena eða myndunar samrunagena.
Mögnun á 8p12 finnst t.a.m. í 10–15% brjóstaæxla en vegna flókins
mögnunarmynsturs litningasvæðisins er talið að þar séu fleiri en eitt
æxlismyndandi gen.
Markmið: Markmið verkefnisins var að rannsaka samrunagen í brjósta-
æxlum með áherslu á þekkt mögnunarsvæði, sérstaklega 8p12, þar sem
einungis eitt áhrifagen æxlismyndunar hefur verið skilgreint.
Aðferðir: Háhraðaraðgreiningargögn fyrir 2 estrógen (ER) jákvæðar
brjóstaæxlisfrumulínur, T-47D og MCF7, og 8 ER jákvæð æxli eru
aðgengileg á vef NCBI (www.ncbi.nlm.nih.gov). T-47D er með mögnun á
8p12 og ER jákvæð æxli bera oft mögnun á því svæði. Þrjú samrunagen
hafa fundist í MCF7 og því var hún notuð sem prófsteinn á SOAPfuse,
forritið sem var notað til að þess að greina samrunagen í T-47D og æxl-
unum.
Niðurstöður: Í MCF7 fundum við samrunagenin sem hafa verið staðfest
fyrir þessa frumulínu. Könnun á greiningu úr SOAPfuse fyrir T-47D og
4 brjóstaæxli leiddi í ljós samrunagen sem hafa orðið til vegna litninga-
yfirfærslu, viðsnúninga litningabúta og samruna litningasvæða á sama
litningi. Sum þeirra finnast bæði í T-47D og æxlunum en önnur virðast
einstök fyrir hvert æxli. NOTCH2NL myndar samrunagen í T-47D og 2
æxlum en sýnt hefur verið að NOTCH fjölskyldan taki þátt í myndun
samrunagena í brjóstaæxlum. Eitt samrunagen fannst á litningasvæði
8p12.
Ályktun: Sameiginleg og einstök samrunagen sjást í brjóstaæxlum og
T-47D en unnið er að því að staðfesta niðurstöðurnar. Staðfest samruna-
gen verða valin til eftirfylgni í íslenskum brjóstaæxlum.