Læknablaðið : fylgirit - 07.05.2014, Blaðsíða 20
V í s i n d i á V o r d ö g u m
F Y L g i r i T 7 9
20 LÆKNAblaðið 2014/100
40 Aukin æðakölkun í hálsæðum hjá sjúklingum með brátt
kransæðaheilkenni og nýgreinda truflun á sykurbúskap
Þórarinn Árni Bjarnason1, Erna Sif Óskarsdóttir1, Steinar Orri Hafþórsson1,
Linda Björk Kristinsdóttir1, Auður Ketilsdóttir2, Bylgja Kærnested2, Rafn
Benediktsson1,3, Ísleifur Ólafsson4, Sigurður Sigurðsson5, Vilmundur Guðnason5,
Karl Andersen1,2,5
1Læknadeild HÍ, 2hjartadeild, 3innkirtla- og efnaskiptasjúkdómadeild, 4rannsóknarsviði
Landspítala, 5Hjartavernd
andersen@landspitali.is
Inngangur: Sykursýki týpa 2 (SS2) og skert sykurþol eru þekktir áhættu-
þættir fyrir æðakölkun í meðalstórum slagæðum.
Markmið: Að meta æðakalkanir í hálsæðum sjúklinga með brátt krans-
æðaheilkenni (BKH) og bera saman alvarleika æðakölkunar í hálsslag-
æðum hjá sjúklingum sem nýgreindir voru með SS2, skert sykurþol eða
með eðlilega sykurbúskap.
Aðferð: 98 sjúklingar með BKH (77% karlar, meðalaldur 63 ár) sem
ekki höfðu áður verið greindir með SS2 voru rannsakaðir. Mælingar á
sykurbúskap (fastandi sykur í plasma, HbA1c og sykurþolspróf) voru
gerðar fyrir útskrift og endurteknar að 3 mánuðum liðnum. Æðakölkun
í skiptingu beggja hálsslagæða (bifurcation of the common carotid arteries)
og innri hálsslagæðum (internal carotid arteries) voru metnar með háls-
æðaómun. Sjúklingar voru flokkir eftir því hvort þeir höfðu enga, litla, í
meðallagi eða alvarlega æðakölkun í hálsslagæðum
Niðurstöður: Æðakalkanir í hálsæðum voru til staðar í 97, 98 og 100%
sjúklinga með eðlilegan sykurbúskap, skert sykurþol og SS2. Algengi
í meðallagi og alvarlegra æðakalkana í hálsslagæðum var 47, 56 og
91% hjá sjúklingum með eðlilegan sykurbúskap, skert sykurþol og SS2
(p=0,006).
Ályktun: Æðakölkun í hálsslagæðum var til staðar í nær öllum sjúk-
lingum með BKH. Magn æðakölkunar var aukin hjá sjúklingum með
nýgreinda truflun á sykurbúskap. Miklar líkur eru á í meðallagi eða
alvarlega æðakölkun í hálsslagæðum hjá sjúklingum með BKH og ný-
greinda SS2.
41 Sjúklingar með brátt kransæðaheilkenni hafa aukin þrengsl í
hálsslagæðum samanborið við almennt þýði
Þórarinn Árni Bjarnason1, Linda Björk Kristinsdóttir1, Erna Sif Óskarsdóttir1,
Steinar Orri Hafþórsson1, Thor Aspelund2, Sigurður Sigurðsson2, Vilmundur
Guðnason2, Karl Andersen1,2,3
1Læknadeild HÍ, 2Hjartavernd, 3hjartadeild Landspítala
andersen@landspitali.is
Inngangur: Æðakölkun er sjúkdómur í meðalstórum slagæðum sem
hefur áhrif á mörg lífærakerfi. Sjúklingar með kransæðasjúkdóm eru
líklegri til að hafa æðakölkun í öðrum slagæðakerfum.
Markmið: Að bera saman útbreiðslu æðakölkunar í hálsslagæðum
sjúklinga með brátt kransæðaheilkenni (BKH) við samanburðarhóp úr
almennu þýði.
Aðferð: 64 sjúklingar (73% karlar, meðalaldur 61 ár) sem lagðir voru inn
á hjartadeild LSH með BKH tóku þátt í rannsókninni. Æðakölkun í skipt-
ingu beggja hálsslagæða (bifurcation of the common carotid arteries) og innri
hálsslagæðum (internal carotid arteries) voru metnar með hálsæðaómun.
Sjúklingar voru flokkir eftir því hvort þeir höfðu enga, litla, í meðallagi
eða alvarlega æðakölkun í hálsslagæðum. Niðurstöðurnar voru bornar
saman við aldurs- og kynja paraðan samanburðarhóp (n=251) frá REF-
INE Reykjavík rannsókninni.
Niðurstöður: Hjá sjúklingum með BKH voru 3, 49, 42 og 6% með enga,
litla, í meðallagi eða alvarlega æðakölkun í hálsslagæðum samanborið
við 27, 50, 19 og 4% með enga, litla, í meðallagi eða alverlega æðakölkun
í hálsslagæðum í almennu þýði (p<0,001).
Ályktun: Magn æðakölkunar í hálsslagæðum var marktækt meiri hjá
sjúklingum með nýlegt BKH borið saman við almennt þýði.
42 Bætt greining á sykursýki og skertu sykurþoli með endur-
teknum mælingum hjá sjúklingum með brátt kransæða heilkenni
Þórarinn Árni Bjarnason1, Steinar Orri Hafþórsson1, Linda Björk Kristinsdóttir1,
Erna Sif Óskarsdóttir1, Auður Ketilsdóttir2, Bylgja Kærnested2, Rafn
Benediktsson1,3, Ísleifur Ólafsson4, Karl Andersen1,2
1Læknadeild HÍ, 2hjartadeild, 3innkirtla- og efnaskiptasjúkdómadeild, 4rannsóknarsviði
Landspítala
andersen@landspitali.is
Inngangur: Sykursýki af tegund 2 (SS2) og skert sykurþol eru þekktir
áhættuþættir fyrir kransæðasjúkdómi. Sjúklingar með brátt kransæða-
heilkenni (BKH) hafa oft áður ógreinda truflun á sykurefnaskiptum.
Klínískar leiðbeiningar mæla með sykurþolsprófi til að skima fyrir SS2
og skertu sykurþoli hjá þessum sjúklingumen ekki hefur verið skilgreint
hvort sú skimun á að fara fram í upphaflegri legu eða við eftirfylgni.
Markmið: Að meta hvort hægt sé að bæta greiningu á SS2 og skertu
sykurþoli með því að mæla sykurbúskap sjúklinga með BKH fyrir út-
skrift og endurtaka mælingar að þremur mánuðum liðnum.
Aðferðir: Sjúklingar sem lagðir voru inn á hjartadeild LSH með BKH
og höfðu ekki verið greindir með SS2 voru rannsakaðir. Fyrir útskrift
(3-4 dögum eftir innlögn) voru blóðprufur teknar fyrir fastandi sykur í
plasma og HbA1c og framkvæmt staðlað sykurþolspróf. Mælingar voru
endurteknar að þremur mánuðum liðnum. Sjúklingar voru flokkaðir
með eðlilegan sykurbúskap, skert sykurþol eða SS2 eftir hæsta mælda
gildi í þessum prófum.
Niðurstöður: Fyrir útskrift voru 55, 39, og 7% flokkaðir með eðlilegan
sykurbúskap, skert sykurþol eða SS2. Eftir þrjá mánuði voru 47, 44, og
9% flokkaðir með eðlilegar sykurbúskap, skert sykurþol eða SS2. Þegar
niðurstöðurnar fyrir útskrift og þrjá mánuðum seinna voru teknar saman
voru 36, 53 og 12% flokkaðir með eðlilegan sykurbúskap, skert sykurþol
eða SS2. Flokkunin breyttist ekki milli mælinga hjá 63%sjúklinga.
Ályktun: Algengi skerts sykurþols og SS2 hjá sjúklingum með BKH var
hærra þremur mánuðum eftir sjúkrahúsvist en við útskrift. Með því að
endurtaka mælingar við útskrift og þremur mánuðum síðar var hægt að
bæta greiningu á skertu sykurþoli og SS2.
43 Klínísk birtingarmynd og sýnd ofvaxtarhjartavöðvakvilla meðal
hóps arfbera með landnemastökkbreytingu í MYBPC3 geninu
Berglind Aðalsteinsdóttir1,2, Polakit Teekakirikul3, Barry J. Maron4, Daníel F.
Guðbjartsson5, Hilma Hólm5, Kári Stefánsson2,5, Ragnar Danielsen1, Christine E.
Seidman3, Jonathan G. Seidman3, Gunnar Th. Gunnarsson2,6
1Landspítala, 2læknadeild HÍ, 3Department of Genetics, Harvard Medical School,
Boston, 4Hypertrophic Cardiomyopathy Center, Minneapolis Heart Institute Foundation,
Minneapolis, 5deCODE Genetics, 6Sjúkrahúsinu á Akureyri
bergla@landspitali.is
Markmið: rannsóknarinnar var að skoða klíníska birtingarmynd og
sýnd ofvaxtarhjartavöðvakvilla meðal hóps arfbera með c.927-2A>G
landnemastökkbreytinguna í MYBPC3 geninu.
Aðferðir: Upphaflega rannsóknarþýðið samanstóð af 88 sjúklingum með
ofvaxtarhjartavöðvakvilla sem greindust með c.927-2A>G landnema-
stökkbreytinguna í MYBPC3 geninu. Öllum fyrstu gráðu ættingjum
var boðin þátttaka í rannsókninni og þáðu 223 fjölskyldumeðlimir að
gangast undir erfðarannsókn og hjartaómskoðun.