Fréttabréf Samtaka lungnasjúklinga - Dec 2021, Page 27

27
loftgæði beri á góma finnist sér þau of oft vera talin tiltölulega
léttvæg. „Þetta er hins vegar lífsnauðsyn,” segir hann með
áhersluþunga. „Þetta er ekkert gæluverkefni sem við kæmumst
af án. Það er fullt af fólki sem kemst illa af í slökum loftgæðum
og kemst varla út úr húsi.”
Vantar málsvara hreins lofts
Loftgæði og skorturinn á því að sá málaflokkur sé tekinn
nægilega alvarlega segir Björgvin að sé ástæðan fyrir því að
hann setti sig í samband við Samtök lungnasjúklinga til að ljá
málstaðnum lið. „Það var ekki þannig að þau hefðu samband við
mig. Eftir að hafa leitað á netinu og víðar komst ég að því að það
eru í rauninni engir aðrir en SLS sem hafa þetta á sínu borði.
Mér fannst þetta mál þannig vaxið að þessi sjónarmið komi ekki
nógu sterkt fram í umræðunni. Það þarf að opna og auka
umræðuna um loftgæði. Þetta er ekkert smámál. Þetta er
stórmál fyrir marga og hagsmunamál fyrir okkur öll og það er
alveg ástæða til að láta gott af sér leiða. Það vantar málsvara
hreins lofts.”
Tæknilegar lausnir sífellt hagkvæmari
Tækninni fleygir hins vegar fram og sömuleiðis segir Björgvin að
sér finnist almenningur verða stöðugt meðvitaðri um
umhverfismál. „Orkugjafarnir sem við erum að fara í, sbr.
rafmagn, vetni, metan og lífdísill, verða stöðugt umhverfisvænni.
„Þessi trukkafloti verður að verulegu leyti kominn á þessa
orkugjafa innan fimm til tíu ára,” segir hann og bætir við að allt
taki hins vegar sinn tíma og undirbúning. Tæknilegar lausnir
verða sífellt hagkvæmari og ódýrari og nefnir hann
rafmagnssópa sem dæmi um slíka lausn sem hefði mikinn
ávinning í för með sér og sem verið er að ræða um við
Reykjavíkurborg.
Brýnt að uppfæra og fjölga loftmælum
Loftmæla telur Björgvin að brýnt sé að uppfæra, fjölga og hafa
þéttara net. Hægt sé að gera mun betur í þeim efnum. „Setja
upp kannski svona 20 mæla á höfuðborgarsvæðinu. Við viljum
mæla umferðaræðarnar. Þar færðu skýrustu myndina af
ástandinu. Með því að tengja þá við veðurspár væri hægt að
vera með spágildi í svona tvo til þrjá daga fram í tímann.”
Mælana segir hann of fáa og ófæra um að sjá hvað valdi
breytingum. „Við þurfum að nýta þekkinguna við að reyna að
stýra ástandinu.” Hann segist nýverið hafa kynnt sér afar
hagkvæman og öflugan búnað sem mælir svifryk og
mismunandi grófleika þess og hins vegar hvaða lofttegundir eigi
í hlut varðandi mengun.
„Þetta er allra hagur,” segir Björgvin að lokum. „Stóra málið er
að það er óhemju skriður á umhverfismálum og hröð þróun í
þáttum sem skipta okkur miklu máli. Þetta umhverfi mun þróast
mjög hratt af því að almenningur vill það. Svörðurinn í þessari
umræðu er svo frjór um þessar mundir. Tækninni fer stöðugt
fram og við þurfum að nýta framfarirnar, sérstaklega þegar það
er hagkvæmara. Við erum ekki að tala um einhvern lúxus heldur
lífsnauðsyn.”
1. Skrifaðu minnispunkta
Haltu dagbók yfir líðan þína og meðferðina. Þannig er auðveldara fyrir
þig að undirbúa viðtöl og hafðu alltaf spurningar tilbúnar fyrir þau.
2. Ekki hika við að spyrja
Ef eitthvað er óljóst, eða veldur þér áhyggjum skaltu spyrja. Ef þú skilur
ekki svörin skaltu spyrja aftur.
3. Veittu mikilvægar upplýsingar um þig
Láttu vita um ofnæmi fyrir lyfjum, mat, eða öðru um lyfin sem þú tekur,
vítamín, náttúrulyf, sérstakt mataræði, eða ef þú ert barnshafandi.
4. Láttu vita ef þú finnur til
Segðu frá óvenjulegri líðan og einkennum þótt tengsl við veikindin
virðist óljós.
5. Athugaðu að nafn og kennitala sé rétt
Vertu viss um að nafnið þitt og kennitala sé rétt skráð hjá starfsfólki áður
en kemur að rannsókn, meðferð, eða lyfjagjöf.
6. Fáðu upplýsingar um meðferðina
Fáðu allar nauðsynlegar upplýsingar um meðferðina þína og rannsóknir
hjá heilbrigðisstarfsfólkinu til þess að skilja sem best tilgang þeirra.
7. Hafðu nákomna með í viðtöl
Gott er að hafa einhvern nákominn með í viðtölum. Það getur dregið úr
hættu á misskilningi og hjálpar til við að muna það sem sagt var.
8. Tilgreindu nákominn sem má fá upplýsingar
Heilbrigðisstarfsfólki er skylt að virða trúnað. Það má þó gefa þeim
upplýsingar um líðan þína eða meðferð sem þú, eða forráðamaður þinn
tilgreinir.
9. Spurðu um framhald meðferðar
Fáðu að vita um framhald meðferðar fyrir útskrift, eða í lok heimsóknar
á göngudeild. Fáðu upplýsingar um hvar hún er veitt, af hverjum og
hvað þú þurfir að gera vegna hennar.
10. Þekktu lyfin þín
Mikilvægt er að vita hvernig lyfin virka, hversu lengi á að taka þau, um
breytingar á lyfjainntöku og áhrif af mat og drykk. Farðu yfir lyfjakortið
með útskriftarlækninum.
Undirbúðu þig áður en þú ferð til læknis - 10 mikilvæg ráð