Heima er bezt - 01.12.2006, Side 28

sandkola. Hann lá ofan á úrskurðinum
sem kom frá frystihúsinu, meðan hann
gat komið einhverri ögn í kúttmagann,
og þeir kolar sem ég veiddi voru með
stóra kúlu þar sem kúttmagin var. Þeir
eru með ýstru eins og sumir karlamir,
sagði ég við sjálfan mig, og kolamir
vom spikfeitir.
Ég sparaði fóstm mikinn pening, því
hún þurfti aldrei að kaupa fisk. Það var
koli í matinn í gær, það var koli í mat-
inn í dag, og það verður koli í matinn
á morgun. Ég varð aldrei leiður á að
borða kola, vel feitur koli var miklu
betri á bragðið en ýsa.
Grásleppukarlamir gerðu að gráslepp-
unni í ijömnni þegar lágsjávað var og
létu allt gumsið detta í fjömna. Svo þegar
flæddi að og sjórinn fór yfir gumsið, þá
lagðist kolinn á allt innvols afgrálepp-
unum og tróð í kúttmaga sinn.
Nú mætti ætla að kolar, sem vom alltaf
með troðfulla maga, tækju ekki öngul
með gimilegri beitu. Jú, það er alveg
rétt, en ég beitti aldrei öngul. Ég lét
öngulinn liggja berann ofan á úrskurðar
hrúgunni eða grásleppu innvolsinu, og
þegar koli synti yfir öngulinn þá kippti
ég í færið og það brást sjaldan að kol-
inn var minn.
Svo fór ég að selja fólki kola. Ég seldi
nú ekki dýrt, einn eyrir stykkið, reyndar
ef kolinn var í stærra lagi þá kostaði
hann tvo aura. Fóstra fékk ekkert að
vita um þessa ijámögnun mína.
Ég labbaði úr Suðurbænum í Vest-
urbæinn, þar var verslun sem seldi got-
terí, lakkrístöflur, sem kostuðu hálfan
eyrir stykkið og það var nokkuð langt
labb úr suðurbænum í vesturbæinn, en
það var í þá daga bara til Suðurbær og
Vesturbær. Austurbær og Norðurbær
voru ekki til fyrr en ég var næstum
orðinn gamall karl.
Nú mætti ætla að ég hefði ekki gert
neitt annað en að veiða kola, en því fór
fjarri. Kolaveiðin minnkaði til muna,
ég greip bara einstaka sinnum í það
þegar fóstm vantaði fisk, en ég eign-
aðist vin, sem hét Ragnar. Ég vissi að
hann var Magnússon, en hann sagðist
heita Ragnar Kæmested. Pabbi Ragnars
var skipstjóri. Reyndar sá ég hann ekki
nema einu sinni, og þá í eina skiptið
sem ég var staddur á aðfangadagskvöldi
heima hjá Ragnari.
Það má segja að við Ragnar höfum
orði svo góðir vinir að það komst ekki
hnífurinn á milli okkar, eins og stund-
um er komist að orði.
Eins og ég hef áður sagt, áttum við
fóstra heima í kjallaraherbergi á Brekku-
götu 8.
Ragnar átti heima í einbýlishúsi, sem
var nokkuð stórt um sig, með rishæð, og
stóð við Brekkugötu 10, og var allstór
lóð kringum það, reyndar túnblettur á
hálfri lóðinni.
Móðir Ragnars var afar hjartahlý kona,
glöð og kát. Ég held að nafn hennar
hafí verið Amelía frekar en Emelía, en
það er ekki gott fyrir mig að muna það,
því allar konumar sem áttu heima við
Brekkugötuna, nefndu hana aldei með
nafni, þær kölluðu hana bara Frúna,
hvort heldur þær töluðu um hana eða
við hana.
Ragnar gerði margar tilraunir til að
fá mig inn til sín, en ég þráaðist við,
því ég var feiminn við að láta sjá mig
inni á ríka heimilinu. Loks tókst honum
að þó toga mig inn, en ég stansaði í
opnum útidyrunum og horfði á Ragnar,
þegar hann gekk að móður sinni, lagði
handleggina um háls hennar og kyssti
hana á kinn.
„Hvað varstu nú að gera af þér, prakk-
arinn þinn, hí, hí, hí“?
„Ekkert mamma mín, við voram bara
að leika okkur uppi á Hamri.“
„Er þetta vinur þinn, sem þú hefur
verið að tala um, hí, hí, hí.“
„Já, mamma mín, en hann ætlaði ekki
þora að koma.“
„Það er eðlilegt, hann hefur haldið að
ég væri einhver skessa. Komdu hingað
og lofaðu mér að sjá á þér greppitrínið,
ég skal ekki éta þig, hí, hí, hí.“
Eg ég þokaði mér hægt í átt til hennar,
og þegar hún náði til handleggs míns,
togaði hún mig fast upp að sér og strauk
um snoðklipptann rauðkollinn minn,
síðan sneri hún mér í hring.
„Þú ert bara þokkalegur til fara vin-
urinn litli, en ekki er nú fataefnið upp
á marga físka. Mamma þín er alltaf að
vinna, vinur minn.“
„Fóstra mín,“ leiðrétti ég.
„Ég veit það, elsku vinurinn litli, en
hún er nú samt móðir þín á meða hún
gengur þér í móður stað, og þú átt alltaf
vera þægur og góður við hana, elskan
litla, mundu nú það.“
Við þessu gat ég ekkert sagt, en ég
starði niður á gólfið, ef ég gæti fund-
ið þar einhverja holu eða smugu til að
skríða inn í.
„Færðu ekkert að borða fyrr en
mamma þín kemur heim úr vinnunni,
vinurinn litli?“
“Jú, Fóstra lætur mig hafa kakó á
flösku og þrjár brauðsneiðar, sem ég
borða þegar ég verð svangur.“
„Mamma þín, vinurinn litli. Ekki
er það kjammikið fæði handa litlum
dreng, sem þarf að stækka svo hann
nái Ragnari mínum. Farðu þama að
eldhúsborðinu og fáðu mjólk og brauð
hjá stúlkunum, og þú mátt alveg borða
yfír þig ef þú getur, hí, hí, hí.“
Eldhúsborðið var naglfast við alla
herbergishliðina og gluggar fyrir ofan
borðið. Tvær stúlkur studdu afturhlut-
anum við eldhúsborðið og horfðu bros-
andi á okkur Frúna. Þær vom vinnukon-
ur á þessu heimili, önnur ef til vill um
tvítugt, hin sennilega á miðjum aldri.
Þegar ég hafði dmkkið mjólkurglas
og borðað tvær brauðsneiðar, horfði
ég spurulum augum á Frúna.
„Þegar mamma þín kemur heim úr
vinnunni, litli vinur, þá skaltu spyrja
hana frá mér, hvort þú megir borða með
honum Ragnari mínum á daginn.“
Og þannig varð það að ég borðaði
alltaf hjá Frúnni meðan Fóstra var að
vinna, meðan þetta góða fólk átti heima
á Brekkugötu 10.
Alltaf horfði ég á það með sámm
öfundaraugum þegar Ragnar lagði hand-
leggi um háls Frúarinnar og hún sýndi
honum hlýju á móti.
A jólum var það venja Fóstru að
breyta aðeins til og reyna að gera aðeins
hátíðlegra í okkar matarvenjum, þó ekki
meira en henni fannst efni og tekjur
leyfa. Hún vildi ekki safna skuldum
til að halda jól, samt lét hún það eftir
sér að kaupa vænan skammt af hangi-
kjöti og það vel feitu, annars voru engin
jól. Einnig keypti hún sína ögnina af
hverju, til að breyta matarvenjum. Hún
bjó til sveskjugraut og hrísgrjónagraut
með rúsínum í, sem kláraðist á annan
dag jóla. Hún keypti nokkur epli og
smá slatta af vínberjum. Svo var það
596 Heima er bezt