Heimili og skóli - 01.12.1961, Page 14

130
HEIMILI OG SKÓLI
gleymsku og gerfigleði í nautn á-
fengra drykkja? Hvaða skynsamleg á-
stæða er fyrir slíkum flótta? Ungt fólk
hefur aldrei lifað við betri ytri kjör.
Lífið virðist lei'ka við það. Mikil fjár-
ráð, menntun, allsnægtir, frelsi. Hvað
vantar það? Það hlýtur að vera einhver
innri vöntun. Þar er eitthvert autt
tóm, sem þarf að fylla. Það gagnar
ekkert að jagast og hneykslast, heldur
leita lækninga við sjúkdóminum. Hér
er einhver veila eða vöntun í tilfinn-
ingalífinu. Er það kannski í trúarlíf-
inu, sem þessarar auðnar gætir? Hvað
sagði skáldið? Hve verður sú orka ör-
eigasnauð, sem aldrei af trú er til dáða
kvödd?
Heilbrigt tilfinningalíf þróast bezt
við einfalda lífsháttu. Flóttinn frá
náttúrunni og sveitalífinu á þama efa-
laust einhverja aðild. Fletir lífsins eru
þar færri og skýrari. Jafnvægi og kyrrð
sveitalífsins slær inn í mannleg brjóst.
Margbreytileiki þéttbýlisins verkar
truflandi á þjóð, sem lifað hefur þús-
und ár í kyrrð og friði sveitanna. Þar
spretta tilfinningarnar fram eins og
lind í fjallshlíð, lygnar og kyrrlátar.
Þær eru eins og náttúran, sjálfri sér
samkvæmar. Stundum byljóttar eins
og norðanhríðarnar, en í annan tíma
mildar og kyrrar eins og sólarlagið og
vorkvöldin.
í sveitunum lifir enn í fullu gengi
tilhlökkun barnsins, hrein og tær.
Það er einhver dásamlegasta til-
finningin, sem grær í mannlegum
brjóstum. Þessi ósvikna tilhlökkun
virðist mörgum vera að þurrkast út í
bæjum og kaupstöðum, þar sem íburð-
urinn setur víða mark sitt á daglegt
líf. Það er ekki óalgengt að börnin fái
þar t. d. armbandsúr í afmælisgjöf eða
aðrar álíka verðmætar gjafir. Hvað
eiga þau börn að fá í fermingargjöf?
Til hvers eiga slík börn að hlakka?
Börn, sem ganga daglega með peninga
í vösunum og geta veitt sér t. d. bæði
sælgæti og skemmtanir. Það er verið
að taka öll tilhlökkunarefni frá börn-
unum okkar í dag. En þegar svo er
komið, að börn og unglingar kunna
ekki lengur að hlakka til, hefur verið
tekinn frá þeim einhver mesti sætleiki
bernskuáranna. Stóru trompunum
hefur verið slegið út of snemma. Og
það er eitt af einkennum vorra tíma,
að foreldrar hafa ríka tilhneigingu til
að leyfa bömum sínum að lifa lífi full-
orðinna og temja sér lífshættu þeirra.
Kannski vegna þess, að hátrompum
bernskuáranna hefur öllum verið sleg-
ið út. Þetta veldur því truflun á til-
finningalífinu. Barnið er komið á
undan sjálfu sér. Hinn dásamlegi
strengur, sem túlkar gleðina hefur
verið ofþaninn svo með ótímabæru
eftirlæti á ýmsum sviðum, að hann hef-
ur misst hæfileikann til að verma og
lýsa ungar sálir, um það leyti, sem
lífsfögnuðurinn á að standa sem hæst.
Myndi ekki tómleikinn, sem margt
ungt fólk þjáist af nú á tímum stafa
að einhverju leyti af því, að bikarinn
hefur verið tæmdur of snemma, jafn-
vel í botn?
Þá má benda á eitt, sem sveitabörn-
in hafa í ríkara mæli en kaupstaða-
börnin, en það er samlífið við dýrin.
Sú sambúð vekur alltaf ást og samúð-
arkennd hjá börnum. Hundar, kettir,
lömb og folöld hafa gegnt merkilegu
hlutverki í lífi barna og unglinga frá
ómunatíð, og orkað jákvætt á tilfinn-