Úrval - 01.10.1982, Blaðsíða 122

120
ÚRVAL
um ,,nýtt líf”, scm átti að vcra jafn-
hreint og þýðingarmikið og laufið
scm cg hafði með mér inn þegar ég
fékk í fyrsta sinn að fara út scm fangi,
hefur heimkoma mín verið mér von-
brigði. Ef nokkuð er hefur freistingin
að hamast áfram við það sem er
,,áríðandi” þessa stundina heldur
aukist en hitt og gerir það jafnvel
erfiðara en áður að einbeita sér að því
sem mestu máli skiptir.
Verulegur hluti af þessum vanda er
aflciðing af þeim fossaföllum af
óverðskuldaðri frægð sem skollið hafa
á okkur. Að vera fangi er í eðli sínu
aðgerðalaus reynsla, nema maður sé
að reyna að flýja. Og þótt ég reyndi
að gera fólki Ijóst að ég væri ekki sú
hetja sem það vildi að ég væri er ekki
annað að sjá en að flestir Bandaríkja-
menn séu staðráðnir f að trúa að ég
hafi gert eitthvað sem eigi hið mesta
lof skilið. Sannleikurinn er sá að ég
var engin hetja, nema, eins og Bob
Ode orðaði það, ,,að það sé ný skil-
greining á hetju að vera á röngum
stað á röngum tíma”. Ég er viss um
að flestir Bandaríkjamenn hefðu
sraðið sig jafnvel eða betur.
En oft hef ég ekki getað afþakkað
heiðursviðurkenningu og boð. Hver
væri ósnortinn af þvílíku skýfalli
velvildar frá ókunnugu fólki um allt
land? Það góða við þetta lá í augum
uppi. Sumir bestu eiginleikar banda-
rísks almennings — örlæti, velvild og
kröfulaus náungakærleikur —
blómstraði með hlýjunni í okkar
garð.
Það slæma er jafnaugljóst. Ég sá
skilti í einni skrúðgöngunni sem á
stóð: ,,U.S. 52, íran O.” Samt fannst
mér liggja í augum uppi að öll sólar-
sagan væri fremur ósigur beggja aðila
og engin fagnaðarlæti gætu þar um
breytt.
Og hafi þetta verið ósigur er
meginorsökin misskilningur. Ég get
ekkert gert núna til að reyna að leið-
rétta afskræmingu írana á bandarísk-
um raunveruleika. En sú tilhugsun að
ég ætti þátt í því að staðfesta þann
hálfsannleika um Iran sem virtist ríkja
í Bandaríkjunum var óþægileg. Flug-
eldarnir og hamingjuóskirnar höfðu
tilhneigingu til að koma í staðinn
fyrir rannsókn á því hvað hefði komið
Bandaríkjunum í þessa klípu í fyrsta
lagi og í öðru lagi að leggja drög að
því að sambærileg uppákoma endur-
tæki sig ekki.
Það hefur heldur ekki verið eins
mikil sigurganga og ég hafði ímyndað
mér að koma aftur heim til fjölskyldu
minnar. Ahyggjur af því hvernig
börnin tækju mér reyndust ástæðu-
lausar. En það er erfiðara með
Barböru, það varð mér fljótt ljóst.
Hún er mjög breytt.
Rótleysi hennar á greinilega rætur
að rekja til framlags hennar til gísla-
deilunnar heima fyrir. Starf hennar í
frétta- og fréttaskýringaþáttum út-
varps og sjónvarps er því merkilegra
sem hún var áður mjög óframfærin á
almannafæri. Á hinn bóginn kom
það mér ekki mjög á óvart. Eg hafði
lengi vitað hve skýrt hún hugsar og