Páskasól - 01.04.1944, Blaðsíða 7

PÁSKASÓL
5
mönnum, og ræðupúlt mikið. Bekkjum var
raðað í fjóra reiti og sneru allir að ræðu-
palli. Hver „reitur“ var ætlaður sérstöku
fólki safnaðarins, einn unglingum, annar
ógiftum stúlkum, sá þriðji ógiftum piltum
og sá fjórði giftu fólki. Tvennar dyr voru
á hvorum stafni, og hafði hver þessara
hópa sínar dyr og gengu í skipulegum röð-
um til sæta síðustu 5 eða 10 mínúturnar
áður en byrjað var. Um leið og klukkan sló,
gekk prestur eða prestar inn og um leið
var öllum dyrum lokað. Kvenfólk var ber-
höfðað en með mislit bönd um hárið, alveg
eins og Sigurður Breiðfjörð lýsir í vísum
um „Grænlandsgrund.“ En þangaö barst
þessi venja með kristniboðum Bræðranna.
Vel sóttar guðþjónustur voru haldnar
þarna á hverju kvöldi kl. 7 í páskavikunni,
á dönsku. Á miðvikudagskvöldið hélt bisk-
up frá Herrnhút skriftarræðu á þýzku fyr-
ir altarisgesti skírdagsins. Það var fyrsta
þýzka ræðan, sem ég hafði heyrt. Enda
þótt ég gæti lesið þýzkar bækur jafnt sem
danskar, var talmálið mér svo nýtt, að ég
varð „að flytja orðin frá eyranu að aug-
unum,“ eða hugsa um, hvernig þau væru
rituð, til þess að geta skilið ræðuna. Ræðu-
textinn voru orö Jesú við Pétur í Jóh. 13.
8.: „Ef ég fæ ekki að þvo þér, hefir þú enga
hlutdeild með mér.“ ■— Ég man fátt úr þeim
ótal ræðum, er ég heyrði um og eftir alda-
mótin, en þessi orð man ég vel enn á þýzku.
Á skírdag var farið þrisvar í kirkju, og
fjórum sinnum á föstudaginn langa. Þá
var lesin píslarsagan í 4 köflum, en engin
ræða flutt. Við allar þessar samkomur
var mikill og góður safnaðarsöngur.
Á skírdag neytti allur söfnuðurinn kvöld-
máltíðarinnar. Við aðalguðþjónustuna komu
allir, sem ekki þurftu að gæta smábarna
eða sjúklinga, — og fyrir þá var svo önn-
ur altarisganga um kvöldið, þegar aðrir
gátu tekið við störfum þeirra.
Herrnhútar leyfa ekki utansafnaðar-
fólki þátttöku í kvöldmáltíðinni með sér,
nema það hafi meðmæli einhvers starfs-
manns safnaðarins. J'óhansen veitti mér
þau meðmæli, og ég fékk leyfi til að vera
með. Á 4. hundrað manns sótti þá guð-
þjónustu og voru allir til altaris. Lesnir
voru venjulegir kvöldmáltíðarkaflar úr
Ritningunni, bænir fluttar og sungið, en
engin ræða flutt.
Biskupinn stjórnaði athöfnlnni, en 4
prestar aðstoðuðu. Söfnuðurinn stóð allur
við sæti sín á meðan þeir útdeildu. Lögðu
þeir oflátu í iófa hvers manns. Voru tvær
og tvær samfastar, en brotnar í sundur um
leið og þær voru afhentar. Að því búnu
sagði biskup: „Takið og etið,“ og létu menn
þá oflátuna í munn sér. Þá fengu prest-
arnir hverjum manni lítið staup eða „sér-
bikar“ og helltu í hann úr bikarnum,
sem hafði stút eða vör. Bergðu síðan allir
vínið þegar biskup sagði: „Drekkið allir
hér af.“
Mér fannst eg hljóta fulla blessun við
þessa athöfn, enda þótt ytri siðir væru
mér alveg nýir. Það var svo mikil heilög
kyrrð og lotningarfull tilbeiðsla hjá öllum
að ég hefi oft hugsað um þessa stund með
söknuði við fjölmennar og enda fjölmenn-
ari altarisgöngur en þessa. Þegar fólk
stendur lengi í troðningi og hitasvækju,
sýnilega dauðþreytt en lítil ró eða næði
til að vera einn með Guði, þá þarf „sterk-
ari bein“ en mín eru til þess að hljóta
blessun. Man ég sérstaklega í því sambandi
eftir einni altarisgöngu í Danmörku. Þar
voru altarisgestir um 930, og allir siðir þeir
sömu og hérlendis, en lítil ró og lítil bless-
un — fyrir mig. Um aðra veit ég ekki.
Vera má að þessi altarisganga í Krist-
jánsfeld hafi orðið mér betri fyrir þá sök,
að þegar ég kom heim með fjölskyldu Jó-
hansens, áttum við öll bænastund saman.