Upp í vindinn - 01.05.1998, Blaðsíða 37

Skafrenningur og snjósöfnun
vindur blæs í gegnum netin. Rann-
sóknin er hluti af stærra verkefni sem
Rb vinnur að. Verkefnið felst í því að
kanna hvort hægt er að nota fiskinet til
þess að safna snjó og hvernig hægt er að
útbúa festingar á netin við stoðvirkin
þannig að þau standist áætlað vindálag.
A tilraunasvæði Rb hafa verið settir
upp staurar og net á milli til þess að
kanna ofan nefnd atriði.
Snjósöfnunargirðing Vegagerðar-
innar ofan Litlu Kaffistofunnar
Vegagerðin hefur sett mikinn fjölda
vegstika meðfram þjóðvegum landsins
til öryggis fyrir vegfarendur. Arlega
fellur til tiiluvert magn af plast-
vegstikum sem skemmst hafa eða
brotnað. Vegagerðin og Plastmótun hf,
framleiðandi hluta stikanna, hafa kann-
að hvort ekki mætti endurnýta plastið
til annarra hluta. Ein hugmyndanna
sem kom fram var að búa til
snjósöfnunarnet serri sett yrði á girð-
ingar við vegi.
Sumarið og haustið 1997 hóf Vega-
gerðin undirbúning að hönnun og
uppsetningu tilrauna snjósöfnunargirð-
ingar i' samvinnu við Plastmótun hf og
Verkfræðistofuna HNIT hf. Markmið
undirbúnings- og hönnunarvinnunnar
var að:
• endurnýta vegstikuplast,
• athuga hvort ekki mætti nýta
afgangsplastið í snjósöfnunargirð-
mgar til þess að minnka snjó-
mokstur á ákveðnum vegköflum,
• nýta sem mest þann búnað sem
Vegagerðin hefur þróað fyrir veg-
skilti svo og annan búnað og þekk-
ingu sem til er hjá þeim til þess að
byggja slíka snjósöfnunargirðingu.
Akveðið var að byggja tvær 50 m
langar snjósöfnunargirðingar. Hæð
annarrar er 3 m og eru stoðirnar heil
stálrör með stífingar úr vfrum og
rörum. Þessi girðing verður fullbyggð
þ.e. henni verður ekki breytt eftir
byggingu. Hin girðingin er með stoðir
úr plaströrum og henni verður hægt að
breyta. Fyrst verður sett 1,0 m há girð-
mg en möguleiki er á því að hækka
hana eftir því sem snjór sest að henni. I
tilrauninni er gert ráð fyrir að girð-
ingin verði hæst um 2,6 m og
vírstöguð við hver samskeyti.
Þéttleiki plastnetsins var ákveðinn
um 40% og loftbil undir hærri girð-
inguna sett um 60 cm en um 30 cm
undir þá lægri. Möguleiki er á því að
flytja neðsta net lægri girðingarinnar
upp eftir því sem snjór sest en einnig er
hægt að bæta við netum eftir þörfum.
Með því að byggja girðingarnar með
um 40% þéttleika fæst nokkuð langur
en aflíðandi skafl og það er síður hætta
á því að girðingin fari í kaf. Þá eykst
einnig snjórýmd girðinganna en á móti
kemur að snjóskaflinn þekur stærra
svæði. Vegna sveigjanleika plastsins í
girðingunni er reiknað með því að
þéttleikinn sé eitthvað minni en 40%
þegar hvassir vindar blása um hana.
Hönnun snjósöfnunargirðingarinnar
miðaðist við að hún gæti skemmst í
verstu veðrum en þá yrði gert við hana
því auðvelt er að komast að henni.
Annað gildir hins vegar fyrir
snjósöfnunargirðingar sem byggðar eru
ofan upptakasvæða snjóflóða ofan
byggðarlaga og ætlað er að minnka
snjósöfnun í upptakasvæðin. Þær eru í
flestum tilfellum staðsettar þannig að
illmögulegt er að koma farartækum að
og því yrði öll viðhaldsvinna þar
kostnaðarsöm. Þar er því nauðsyn á
öflugum mannvirkjum sem þurfa lítið
viðhald.
Akveðið var að staðsetja tilrauna-
girðinguna ofan Litlu Kaffistofunnar í
Svínahrauni, norðaustan vegarins. Þar
skefur mikinn snjó á hverjum vetri en
einnig er þar svæði sem notað var sem
efnislager og búið er að raska töluvert
og því auðvelt að setja upp girðingu án
þess að raska umhverfinu að ráði. Þá er
staðurinn einnig skammt frá Reykjavík
þannig að auðvelt er fyrir þá sem að
tilrauninni standa að kanna árangurinn
með snjódýptarmælingum.
Ekki var gerð athugun á vindáttum
né tíðni þeirra áður en uppsetning
girðingarinnar hófst en stuðst var við
þekkingu starfsmanna Vegagerðarinnar
sem vinna að snjóruðningi á svæðinu.
Töluverðar líkur eru á því að snjór geti
safnast bæði norðaustan og suðvestan
girðingarinnar vegna staðhátta. Þá má
einnig búast við því að ef mikinn
skafsnjó festir við stærri girðinguna
muni skaflinn geta náð inn á þjóðveg.
Fyrsta snjómælingin sem gerð var
22. febrúar 1998 bendir einnig til þess
því nokkurn snjó hafði sett niður norð-
austan girðinganna. Fylgst verður með
því hvernig snjóþekjan breytist og
hvort hún minnkar og safnast suðvest-
an við girðinguna í norðaustan átt. □
...upp í vindinn
37