Fróðskaparrit - 01.01.1983, Qupperneq 13

16
UM IKKI AT FLYTA ANNAN FÓTIN...
frá hesum skeiði á aðalfundi felagsins 17.
des. 1964.
»Skeið í føroyskum máli og bókmentum
hevur verið hildið á Málstovninum frá 7. jan.
til út í mai og aftur frá okt. til 10. des. 1964.
Skeiðið byrjaði við lítlari hátíð 7. jan. kl. 4,
har umframt fyristøðumannin Chr. Matras,
professara, og átta næmingar eisini lands-
stýrismaður N. Winther Poulsen og umboð
fyri Fróðskaparfelagið (Sverri Dahl, Jóh. av
Skarði, Jóhan Hendrik W. Poulsen og H. D.
Joensen) vóru hjá. Formaðurin bjóðaði væl-
komin, og annars vórðu stuttar røður hildn-
ar av Niels W. Poulsen og Chr. Matras.
Skeiðið... hevur verið 4 dagar um vikuna
við 2 tímum hvønn dag. Várið vórðu fyri-
lestrar hildnir, mest av Chr. Matras, um
føroyskt mál frá øllum tíðarskeiðum um-
framt bygdamál. Fingist varð við brot úr
øllum, síðani føroyingar fóru at skriva.
Næmingarnir fingur allir uppgávur at
granska heima og síðan leggja fyri í tímunum.
— Ein meinbogi á hesum skeiði var tað, at
allir næmingar høvdu fullan arbeiðsdag at
røkja frammanundan, og tiltøk mugu verða
gjørd í framtíðini at royna at loysa henda
spurning. Fastur hjálpilærari 1 tíma um vik-
una í lingvistikki hevur Povl Skárup, magist-
ari, verið alt várið, men umframt vórðu ein-
stakir fyrilestrar hildnir av Sverra Dahl,
Jóhannesi av Skarði og Páll J. Nolsøe.
í øllum førum varð samstundis gjørd bók-
mentalig metan av tí tilfari, sum handfarið
varð. Men um heystið snúðu — eftir ynski
næminga — allir fyrilestrar seg um yngri
føroyskar bókmentir. Aftrat teimum fyri-
lestrum, hann sjálvur helt, hevði Chr. Matras
biðið ymisk eldri og yngri skald koma á
skeiðið at greiða frá og lesa upp: Hans Jac.
Jacobsen, Karsten Hoydal, Jens Paula Heine-
sen og Tummas Nap. Djurhuus. Aðrir høvdu
verið bidnir, men lá ikki fyri hjá teimum at
koma. Tó sendi Poul F. Joensen røðu inn
á stálbandi, og Líggjas í Bø skrivaði røðu. —
Ulf Zachariasen, magistari, hevði móti end-
anum av skeiðinum 16 fyrilestrar.
Undirvísingartilfarið var tað tilfar, sum
fingið er til vegar til skeiðið við at keypa
(peningajáttan frá løgtinginum, sum helt
fram á núverandi figgjarlóg), lán frá Lands-
bókasavninum, ljósprent av ymiskum máls-
ligum tilfari, sum ikki annars er til skjals í
nóg nógvum eintøkum og partur av bóka-
savni Chr. Matras, sum hann hevði heim
við sær.
16. des. 1964 var veitsla á Parnassinum við og
fyri teimum, sum á skeiði høvdu verið og kent.
Skeiðið, sum er fyrsta roynd til hægri und-
irvísing í føroyskum, má sigast at hava verið
væl eydnað, og hugurin hjá øllum tykist at
vera stórur til framhald í meiri fastari legu.«
Á tí umrøddu veitsluni vórðu sjálvandi
røður hildnar og ynski sett fram um ein
hægri lærustovn í Føroyum. Nevndin fór
eldhugað til verka at stríðast fyri hesum máli
og royna at fáa Chr. Matras at koma at vera
á Málstovninum burturav. Ymiskir spurning-
ar vóru at loysa í hesum sambandi, men kort-
ini ikki verri enn so, at felagsformaðurin
kundi enda frágreiðing sína um ársskeiðið
við at siga, at »vónandi er tí, at Chr. Matras
verður skipaður í embæti sum professari
her við Málstovnin 1. juli 1965.«
Tað kom kortini einki professorát á Mál-
stovninum, tí sum kunnugt varð Fróðskapar-
setur Føroya sett á stovn 20. mai 1965. Fyrsta
deild setursins, seinni nevnd Føroyamálsdeild-
in, kom at átaka sær ta gransking og undir-
vísing, sum Málstovnurin hevði lagt støði
undir. Spurningurin var so, um Málstovnurin
skuldi leggjast niður, ella um hann skuldi fáa
aðrar uppgávur.