Fróðskaparrit - 01.01.1998, Blaðsíða 128

134
NEWS AND PROGRESS 1997
og filetvirki, the second Tvøroyrar Flaka-
virki, which started production in 1976. Af-
ter getting into serious economic difficul-
ties, as did many other filetting factories,
the factory was sold to Føroya Fiskavirking
in 1993.
The only business enterprises which are
still partly owned by the unions now, i.e. in
1996, are the trawler Suðringur, which the
unions and crew own in partnership, and
the trawler Phoenix, which the unions in
Tvøroyri own.
When the coal-mining industry started in
1934 and was developed seriously in 1938-
39, a special agreement was made between
Fylking and the mining company P/F Før-
oya Kol. Later there was a special mining
section in Fylking, but it only existed for a
short time. After the occupation in 1940
Fylking took over the running of the coal
mine at Rangabotni and founded Arbeiðs-
manna Kolavirki (Miners’ Coal Company).
This company ran the mine until 1943,
when the løgtingið (Faroese parliament) in
reality took over the running of the mine.
After the Second World War, Tvøroyri
municipal council took over the rights to the
mine and rented it to Arbeiðsmanna Kola-
virki. The mine was worked until 1971.
The first index-linked agreements were
made in 1940. This system affected all
agreements until indexing was abolished
by legislation in 1990. After 1947 Føroya
Arbeiðarafelag took over more and more
of the work of the local unions, and the last
agreement between Fylking and Tvøroyrar
Arbeiðsgevarafelag was made in 1951. Af-
ter this the role of Fylking in connection
with the making of agreements was merely
sersáttmáli gjørdur millum Fylking og
námsfelagið P/F Føroya Kol. Seinni varð
serstøk koladeild í Fylking, men hon virk-
aði bert stutt skeið, tí eftir hersetingina í
1940 yvirtók Fylking raksturin av kola-
náminum í Rangabotni og setti á stovn
Arbeiðsmanna Kolavirki. Henda fyritøka
rak námið til 1943, tá løgtingið í roynd og
veru yvirtók raksturin. Eftir annan heims-
bardaga yvirtók Tvøroyrar kommuna
námsrættindini og leigaði Arbeiðsmanna
Kolavirki námið, har virksemi var til 1971.
I 1940 vórðu fyri fyrstu ferð gjørdir sátt-
málar við prístalsjavning. Henda skipan
kom at ávirka alla avtaluskipanina, til prís-
talsviðgerðin varð tikin av við lóg í 1990.
Eftir 1947 yvirtók Føroya Arbeiðarafelag
alt fleiri uppgávur frá lokalfeløgunum, og
seinasti sáttmáli millum Fylking og Tvør-
oyrar Arbeiðsgevarafelag varð gjørdur í
1951. Eftir hetta verður leiklutur Fylkingar
í sáttmálahøpi bert at koma við uppskotum
til FA um sáttmála- og lønarbroytingar og
at greiða spurningar, ið taka seg upp mill-
um arbeiðsmenn og arbeiðsgevararnar á
plássinum. Skipanin við løngjaldstovuni er
enn í gildi.
At enda kann verða víst á nøkur eyð-
kenni við virksemi Fylkingar og á tann
týdning, ið felagið hevur havt, ikki bert fyri
arbeiðandi fólkið, men fyri Tvøroyri sum
heild.
Tað ber til at vísa á fýra aðaleyðkenni við
virksemi Fylkingar hesi árini, ið felagið
hevur verið til. Hesi eyðkenni snúgva seg
um lønarviðurskifti, um rættindi sum heild,
um ognarrættin til framleiðslutólini og um
arbeiðspláss.
Tað er at kalla sjálvsagt, at Fylking frá