Kennarablaðið - 01.04.1900, Síða 9

105
velja sem leikfang handa börnum. Þau hafa lítið gaman af
því, nema ef til vill fyrsta daginn, og ekkert gagn af því. Hið
eina, sem þau geta gert við það, er að rífa það í sundur.
En barnið á ekki að leika sér einungis til þess að full-
nægja starfsemisþrá sinni, heldur og til að iæra. Engin náms-
grein, hvorki verkleg né bókleg, eflir jafnmikið andlegan og lík
amlegan þroska barnsins sem leikarnir. Af þeim getur það lært
alt, sem smábörnum er mögulegt að iæra. Og fyrir líkama
þess hafa þeir þá stórvægilegu þýðingu, að þeir veita honum
holla og margbreytta hreifingu, sem gerir hann bæði sterkan
og liðugan.
Af öllu þessu má sjá, að loikar barnanna eru hið bezta
uppeldismeðal, sem unt er að beita gagnvart ungum börnum.
En til þess að hinir eldri geti fært sér þetta meðal í'éttilega í
nyt, hljóta þeir að hafa vakandi auga með barninu og leikum
þess. Þetta er oft hið mesta vandaverk, því annars vegar
verða menn að gæta þess að beina starfi þess í rétta átt, og
hins vegar að fara svo variega, að barnið verði sem allra minst
vart við annarleg yfirráð. Sé gripið fram fyrir hendur þess
með valdi, þá er öll ánægjan búin og nytsemi leiksins spilt.
Barnið á að vera kongurinn, hinir eldri aðeins i'áðgjafar þess.
Þá hafa leikarnir ennfremur þá þýðingu, að þeir kenna
mönnum að þekkja barnið, einstaklingseðli þess og hæfileika.
I leikntim kemur lyndiseinkunn og gáfnafar barnsins allra skýr-
ast í ljós, og þar sést það einnig, hvað það helzt muni verða
náttúrað fyrir; mun öllum þeim, sem nokkuð hafa fengist við
uppeldi barna, vera fylliiega Ijóst, hve afaráríðandi það er, að
geta sem fyrst fengið upplýsingar um bæði þessi atriði.
Til þeirra, sem yfir börnum eiga að sjá, beinum vér því
þessuin áminningum:
Leyfið börnunum að leika sér!
Reynið að nota leik þeirra sem mest í þjðnustu uppeldisins
Til frekari skýringar skal það tekið fram, að síðara atriðið
nær til allra þeirra, sem umsjón hafa með börnum. En um
fyrra atiúðið er öðru máli að gegna. Það nær einkum til
sveitamannanna; því til sveita mun það miklu algengara en