Plógur - 06.11.1900, Page 7
63
Um fjölhæfismanni, þá nær hún of
skamt, tekur ekki allar hliðar hag-
spekinnar.
Eg ætla í næsta kafla að sýna roeð
'dæmum úr daglega lífinu, að hagspek-
in er ekki þýðingarlaus fyrir bú-
manninn. (Frh.).
Áburðarhlrðing.
„Hver ráð eru ti) þess, að efla
áhuga manna á góðri meðferð á á-
burði? Þessi spurning var lögð fyrir
mig einu sinni. Eg verð að játa það
hreinskilnislega, að mér varð ekki
fljótt til svars. Það er nú kunnugt,
að nú í 30—40 ár læfir það verið
brýnt fyrir mönnum, að áburðar-
hirðingin væri eitt af þeim helztu
■atriðum. sem góður búskapur byggist
á, að skilyrði fyrir grasræktinni sé
nógur og góður áburður. En hvaða
■ávöxt hafa allar slíkar bendingar bor-
ig? Mjög litla ávexti. Það er hreint
■og beint sorglegt að hugsa til þess,
að ,þrátt fyrir alla þekkingu, sem
bændur nú hafa á ýmsum greinum
meira og minna, og mikla viðleitni
til að gera umbætur í búskaparlegu
tilliti, þá skuli þó hirðing á áburði
vera svo léleg, nálega alstaðar um.
land alt, að það er hrein og bein
skömm fyrir þjóðina í heild sinni. —
Þetta máské þykja nú stór orð, en
því miður eru þau sönn.
Eri* það merkilegasta er, að ná-
lega allir bændur kannast við þörfina
á nógum og góðum áburði, viður-
kenna að illa sé farið með hann. En
sannfæringin er ekki orðin svo sterk
í þessu, að til framkvæmda leiði.
Enginn vafi er á því, að hirð-
ing á áburði fer þó heldur fra.m en
aftur. En það gengur svo hægum fet-
um, að enginn lfkindi eru ti) þess að
vér eftir t. a. m, 100 ár verðum komn-
ir eins langt í áburðarhirðingu og ná-
granna þjóðirnar eru nú komnar.
Vér þolum ekki svona hægfara fram-
þróun. Þessu og fleyru þarf að kippa
í lag á fáum áratugum, eða helzt á
1 áratug. Eg held að eina ráðið til
þess, að fá bændur alment til að
hirða betur áburðinn en nú gerist, sé
að veita verðlaun af opinberu fé
hverjum þeim bónda, sem eftir dómi
óvilhollra manna, hirtu áburð sinn
líkt og nú tíðgast í Danmörk. Væri
smérlíkistollinum vel varið til slíkra
verðlauna, sem fyrst 1 stað yrðu að
vera til muna.
Eg býst við að fá það svar úr
einhverju horni, að það sé óþarfi ann-
að eins og þetta, að borga bændum
fyrir það að hirða vel áburðinn, sem
þeir hafa sjálfir mesta hagnaðinn af.
En þessu má svara með þvíað benda
mönnum á, að nágrannaþjóðirnar hafa
komið búnaði slnum á það stig, sem
hann nú er á, mestmegnis með verð-
launum til þeirra, sem skarað hafa
fram úr í eiuhverri grein landbún-
aðarins. Nú eru Norömenn farn-
ir að verölauna fjósakonur og fjósa-
menn og dygg vinnuhjú. Þeim þykir
sllkt borga sig. Það er heiðurinn,
sem menn gangast meira fyrir en
hagsmununum.
Það heldur hver músin
verst í slnni holu.
Eftirtektaverður greinarstúfur er í