Plógur - 17.03.1901, Blaðsíða 7
23
ar farið er að hugsa um að rækta
jarðepJi, er að jarðvegurinn sé þur,
ekki leirborinn, því sé hann rakur
og leirborinn, er hann kaldur og
þéttur, og þrífast þá jarðepli illa
í honum (kartaflan verðut lítil, laus
og vatnsborin), því lífsskilyrði jarð-
eplanna er umfram allt hiti, en til
þess útheimtist, að jarðvegurinn sé
blandaður þeim jarðtegundum, er
ieiða ve) hitann, og hleypa loptinu lið-
ugt gegnum sig; einkanlega af þess-
um ástæðum er sandjörðin langhent-
ugusttil jarðeplaræktar, þ. e. sújörð,
þar sem sandurinn hefur yfirhönd-
ina yfir öðrutn jarðtegundum, sér-
staklega hvítur, smágerður sjávar-
sandur, sem orðinn er til mestmegn-
is af niðurmuldum skeljum, því
ekki er það bundið skilyrðum jarð-
eplaræktarinnar, að jörðin sé svo
feit (efnarík) heldur hitt, að hún sé
'Og vel löguð til að ftamleiða all-
ar efnabreytingar og koma þeim
efnum, sem til eru, sem fyrst í
það ástand, að jarðeplin geti not-
að þau, lifað og myndazt af þeim
og það því fremur hér en annar-
staðar, sem sumrin eru svo stutt.
Hér hagar víða svo til, að einmitt
þessi jarðtegund er \ið höndina
og heilar sveitir við sjávarsíðuna
eru myndaðar af henni t. d. Skipa-
skagi og Álptanesmýrar neðan til,
og víðar, og einmitt þessi héruð
eru í fyrsta flokki, hvað jarðepla-
ræktina snertir, enda hefur Skipa-
skagi stundað mjög mikið jarðepla-
rækt nú á síðari árum, og skarað
fram úr öðrum héruðum, er eg
til þekki í því efni. Þar sem
sandjörðin hefur yfirhöndina, en
sandurinn er orðinn til af niður
muldum steintegur.dum, blandaður
mold og leir, getur þessi jarðveg-
ur verið allgóður til jarðeplarækt-
unar, sé ekki vatnsagi mjög mik-
ill í jörðinni, sérdeilis þarsemheit-
ar laugar eru í kring, er hita upp-
jarðveginn, en betra er að ræsa
þessa jörð, aður hún er tekin til
ræktunar og bera í hana vel rotinn
áburð.
Til eru þau héruð, þar sem
reynslan hefur margsýnt, að jarð-
eplaræktin er ómöguleg, eða hefur
enga verulega þýðingu, og þó það^
komi fyrir, að dalítil eptirtekja
fáist, er hún borgi kostnað við,
sáningu, útsæði, aburð, og hirðingu
að girðingarkostnaði fráskildum,
sem er þó tilfinnanlegasti kostnað-
urinn við jarðeplaræktina. Þetta
er í þeim héruðum, sem jarðvegur-
inn er grýttur eða þá myridaður af
þéttum og rökum leir, kaldri og
súrri smámoldarjörð, oghefur í sér
ýms skaðleg efnasambönd.
(Niðurl.).
Bendingar.
(Eptir eigin reynslu nokkurra bænda).
8. (Frh.). Mjög óhollt er að gefa
hestum tóma „há“ (upp slegna
töðu) því af henni verða þeir
brjóstveikir.
9. Hesthúsum ættu menn ætíð
að halda þurrum með því að