Plógur - 01.11.1905, Blaðsíða 6

86
PLOGUR.
eina, ræktaða bletti, sem fylgir hverju
ábýli. —
3. Skemmir það ekki tún, að slá
há á þeim? (P. B).
Svar: Nei. — Það skemmir
meira túnin, að láta skepnurnar slá
hána. Að vtsu er það ekki ráðlegt,
að slá há mjög seint, tæplega seinna
en 17 vikur af sumri.
4. Er ekki betra að gefa fé salt á
vetrum, einkum ef heyið er dauft,
sem gefið er? (P. B.),
Svar: Jú. Saltið bætir melting-
una og eykur lyst skepnunnar. Bezt
væri, að salta altaf hey, þegar það er
bojið saman, einkum töðu, og er á-
litið nóg, að hafa 1 skeffu af salti í
kýrfóðrið. Saltað hey brennur naum-
ast eptir því, sem gamlir bændur
segja, sem hafa reynt þetta.
5. Er ekki verra að gefa hestum
bleytt korn en hafra? (P. B.). —
Svar: Þegar fæðan er þur, þá
eru munnvatnskirtlarnir neyddir til að
gefa nógan vöka frá sér til þess að
bleyta fæðuna. Og þegar um þetta
mál er að ræða, bleytt eða óbleytt
korn, er nauðsynlegt að vökvinn frá
munuvatnskirtlunum sé sem mestur,
því munnvatnið (meltingarefni þess)
stuðlar að gagnlegum efnabreytingum
1 fæðunni, og léttir það undir starfi
annara meltingarfæra skepnunnar.
Skepnan, eða réttara sagt hesturinn,
hefur þannig betri not af korninuí
það meltist betur. Vatnið, sem korn-
ið er bleytt í, getur alls ekki komið
í stað meltingarvökvans frá munn-
vatnskirtlunum. Meltingarvökvi mag-
ans eða þarmvökvinn geta ekki tek-
ið að sér þau störf, sem munnvatns-
kirtlarnir hafa á hendi. — Afleiðing-
in af því, að gefa hestunum bleytt
korn, í staðinn fyrir óbleytt, er sú,
að meira fer til ónytis af því, það-
getur ekki eins vel samlagast líkam-
anum og ella.
6. Er ekki betra að moka úr öll-
um áburði, sem borinn er á tún,
undir eins á haustin? (P, B.).
Svar: Jú. — En þó má geta þess,
að þar sem halli er mikill, er vara
samt að dreifa úr áburði á haustin,
ef hætt er við, að leysingarvatn geti
skolað burtu miklu af áburðinum
Er þá bezt, þegar svo stendur á, að
bera þar ekki á að haustinu, en bera
þar á, um eða eptir sumarmál f
þíðu, þegar vetrarklakinn er leyst-
ur af.
Annars held eg, að það sé lítill
frjófgunarkraptur, sem túnin fá úr
þeim áburði, sem allt sumarið er úti
og mætir skúr og skini, og allt þvag
er sigið burt úr, siðan er borin frern-
ur strjált á að haustinu, og ekki
dreifður um völlinn; að vorinu er
þetta áburðarhrat svo mulið, og opt
fer svo, að fullur þriðji hluti þess
gengur ekki niður í jörðina, en er
rakað af. —
Það, sem jurtunum er ætlað til
næringar er aðallega það, sem þ*r
hafa lítil not af, hratið, það, sem þret
ekki rnelta, 'eða réttara sagt það, sem
jcrðin hefur engin tök á að leys*
upp handa jurtunum,
„Það er ekki allt matur sem í mag-
ann fer", segir máltækið. Það er að
skilja, fæðan getur ekki öll melzt og