Helgarpósturinn - 28.09.1979, Blaðsíða 9
flQ/qarpásturÍnrL- FSstudagur 28. september 1979
9
Tveir fulltrúar Rauða kross Islands/ þeir Björn
Friöfinnsson og Björn Þorleifsson eru nýlega komnir úr
ferö í flóttamannabúðirnar i Malaysíu þaðan sem þeir
komu með 34 víetnamska flóttamenn, sem fá hér land-
vist. Helgarpósturinn fór þess á leit við Björn Friðfinns-
son að hann gerði grein fyrir því í stuttri grein hvernig á-
standið í flóttamannabúðunum kom honum fyrir sjónir
og fer hún hér á eftir:
Vonina um aö mannúft Vestur-
landabúans sigri grimmd og mis-
kunnarleysi.
Ég spuröi marga flóttamenn,
hvers vegna þeir hefðu lagt allt 1
sölurnar fyrir það að komast frá
landi sinu og feðra sinna. Svörin
voru á margan veg. Þeir voru að
flýja ofsóknir, matarskort, styrj-
aldarástand og vonleysi um
bjartari framtíð fyrir börn sin.
Einn flóttamannanna svaraði
mér stutt og laggott: ,,Þú skilur
það kannski, ef ættland þitt verö-
ur einhvern tima frelsaö á sama
H^r með greininni fylgja nokkrar svipmyndir sem Björn Friðfinnsson tók í flóttamannabúöum víet-
namanna I Pulan Tengah.
Von flóttamannsins er mannúð Vesturlandabúans
Það er einkennileg tilfinning
fyrir mann, sem vanur er há-
neyzlu- og velferðarsamfélagi, að
standa andspænis Ibúum SA-Asiu
og kynnast viðhorfum þeirra og
vandamálum. Hér er ekki spurn-
ingin um verð á smjöri eöa launa-
kjör eins skipverjans á ferjuskipi
efst á baugi. Hér eigast við and-
stæður auös og örbirgöar, mis-
kunnariausrar grimmdar og
mannúðar, lifs og dauða.
Malasia og Singapore eru þró-
unarlönd, sem eru á hraðri leið til
þess að teljast til þróaðra landa.
Þjóöirnar virðast einbeittar I þvi
að ná til jafns við Vesturlönd á
skömmum tima I lifskjörum og
lifsgæðum og ég held að þeim tak-
ist það. Menn leggja ótrúlega
mikið á sig og frétt ir af þvl, sem
miður fer, hverfa algjörlega i
skúggann fyrir fréttum, sem á
degi hverjum berast af nýjum á-
föngum I framfarasókninni. Ný
verksmiðja hér, nýjar pálmaekr-
ur þar, nýr vegur, skóli eöa
sjúkrastofnun. Fólkið virðist hríf-
ast af leiötogum sinum og áform-
um þeirra. Þaö eygir betri tið
með blóm i haga, en sættir sig um
leið við ófullkominn aðbúnaö á
margan hátt. Aðkomumaöurinn,
sem fyrir löngu hefur komizt að
þeirri niðurstöðu, að allar rikis-
stjórnir séu vondar, aðeins mis-
jafnlega afleitar, brosir að aðdá-
un Asiumannsins á sínum stjórn-
arherrum, en hver veit nema
Kinverjinn i Singapore hafi rétt
fyrir sér, þegar hann segir aö Lee
Kuan Yew sé bezti forsætisráð-
herra i heimi?
Frá þvi að kynnast bjartsýni og
lifsgleði heimamanna, er ömur-
legt að koma i búðir flóttafólksins
frá Vietnam. Hér er þjappað
saman við ólýsanlega örbirgð
þúsundum fólks með miklar
skelfingar að baki, en óljósa
framtiö framundan. Þó á þaö von.
hátt og ættland okkar”. Ég spurði
þá, hvort hann hefði veriö I þjón-
ustu fyrri stjórnvalda, en svo var
ekki. Hins vegar haföi faðir hans
verið læknir, sem hlúði m.a. aö
særöum hermönnum. Hann hefur
siðan verið i fangelsi, en um leið
er allri fjölskyldunni refsað. Þaö
er lika ótrúlegt hve margir af
menntuðustu læknum Vietnam
virðast vera á meöal flóttamann-
anna, þegar maður skyldi ætla að
þeirra væri mikil þörf I heima-
landinu. en þeir segja aö menntun
þeirra veki aðeins tortryggni
meðal stjórnvalda, sem meti aðra
kosti manna meira.
Malasiumenn una illa flótta-
mannastraumnum að ströndum
sinum. Hvers vegna þurfum við
að þola þetta? spyr almenningur
stjórnvöld. Eigum við að gæta
bræöra okkar frá Vietnam? Eiga
þeir eitthvað inni hjá okkur, sem
réttlætir það að við skulum þurfa
að taka á okkur stórfelldar
byrðar?
fordæmi er lika notað til þess að
þrýsta á stórþjóðirnar, sem óneit-
anlega hafa haft stifar reglur um
val flóttamannanna til búsetu.
Það er lika áreiðanlegt, að meö
starfi hinna mörgu hjálparliða,
ekki sist frá Noröur-Evrópu, hef-
ur sú hugmynd fengiö rótfestu á
þessum slóöum, aö þjóðir heims
séu ein f jölskylda, þegar allt komi
til alls og þeim beri þvi að gæta
bróður sins.
Hlutur sjóræningjanna frá
Thailandi er kapituli i flótta-
mannasögunni, sem halda mun
nafni þeirra á lofti. Hér er aðal-
lega um að ræða fiskimenn, sem
lagzt hafa I „vlking” og framið
hafa ótrúleg hrottaverk gagnvart
varnarlausu fólki i neyö. Þó hefur
stöku sinni komiö fyrir, að þeir
hafa sýnt mannúð og látið hinu
nauðstadda fólki i té matvæli og
vatn. En þegar viö fordæmum
þessa menn, þá skulum við hafa i
huga að þeir eru áratugum og
jafnvel öldum á eftir okkur I „sið-
menningu” og samfélagsvitund
Sameinuðu þjóðirnar og ýmsar
hjálparstofnanir hafa reyndar
tekið á sig mest af byrðunum, en
þó skal ekki litið gert úr framlagi
Rauða hálfmánans, sem er Rauði
kross þeirra múslimanna. Það er
lika reynt að draga úr tortryggni
Malasiumanna, sem haldið hafa
þvi fram að mannúð Vestur-
landabúanna takmarkist við þá
hraustu og hæfu, sem valdir séu
til flutnings frá flóttamannabúö-
unum, en þeir vanheilu og fá-
kunnandi verði eftir. Þeim er
bent á þaþ, sem V.-Þjóðverjar,
Svisslendingar, Austurrikismenn
og Noröurlandabúar hafa gert, en
þeir hafa tekib við flóttamönnum
jafnt heilum sem vanheilum. Það
Þakkarávarp
Égsá mér til mikillar skemmt-
unar grdn með tilheyrandi mynd
i siðasta Helgarpósti. Hér er um
aö ræða frétt um þá félaga sem
bera út morgunpóstinn á vegum
Rikisútvarpsins við Skúlagötu
hér i borg. Myndin sýnir nýja
simaaðstööu fyrir þá félaga.
Mér skildist á greininni að
þessir ágætu útvarpsmenn hefðu
ekki neinar smááhyggjur Ut af
þviað ég væribúin að missa mlna
„frábæru” simaaðstöðu þeirra
og svo skulum viö lesa um „af-
reksverk” forfeðra okkar i forn-
um sögum.
Ég hitti mann, sem verið hafði
fulltrúi Rauða krossins I
Kambódiu. Hann var svartsýnn á
ástand mála þar. Landið væri að
visu auðugt að gróðrarmætti og
ýmsum efnum og hefði aö öllu
eðlilegu átt að vera Paradis á
jöröu fyrir tiltölulega fámenna
þjóö. En nú heföu örlögin hagað
þvi svo, að öll þjóöin svelti og stór
hluti hennar myndi falla úr
hungri innan skamms. Útsæðis-
kornið væri allt etið og vatns-
bufflarnir, sem notaðir eru til aö
plægja akrana eru dauðir. Ekkert
yröi þvi af akuryrkju i bráð. Nú-
verandi stjórn nyti ekki viður-
kenningar vegna ótta nágranna-
rlkjanna viö yfirgang Vietnama
og kysu þau heldur aö hafa hina
grimmdaróðu fyrri stjórnendur á
millisin og Vietnam, en að fá heri
Vietnama að landamærum Thai-
lands. Þó mælti svosem enginn
bót þeim Pol Pot og félögum.
Reynsluleysi hinnar nýju stjórnar
og tortryggni hennar i garö út-
lendinga ylli lika miklum erfiö-
leikum. Utanrikisráðherrann
væri 27 ára gamall og með sára-
litla menntun og þekkingu. Hann
hefði t.d. til skamms tima aldrei
heyrt minnst á Sameinuðu þjóð-
irnar, hvað þá á Rauða krossinn
og aðrar slikar hjálparstofnanir,
sem vildu forða þjóð hans frá
hungurdauöa. Þótt afstaða
stjórnvalda breyttist, þá væri svo
sorglega litið hægt að gera.
Stjórnin hefði t.d. yfir aö ráða 8-10
vörubilum til þess að annast mat-
væladreifingu i öllu landinu.
Andspænis slfkum vandamál-
um, þá verður gesturinn frá
tslandi orðlaus. Og við nánari
ihugun skilur hann tæpast, að
heima hjá honum skuli yfirleitt
vera rætt um nokkur vandamál.
vegna. Takið þetta ekki nærri
ykkur vinir minir, áhyggjur geta
stytt taugarnar. Að visudatt mér
þetta I hug: Ja, nú er hún Snorra-
búð stekkur.
Eftir mfnu mati eigið þið það
sannarlega skilið að fá sómasam-
lega simaaðstöðu i vinnunni. Þið
eruö orönir þaö stórir strákár að
annað kemur ekki til greina.
Myndin sem fylgir greininni er
bara býsna góð, en ekki gallalaus.
Þarna standiö þið elskurnar vel
klæddir og komnir á ról eins og
nýbakaðir hðnnuðir meö svein-
stykkiö ykkar i baksýn. Danir
mundu án efa kalla þetta 1 st.
oppstilling, en þeir eru nú alltaf
með eitthvert fjárans grin. En
hvernig stendur á þvi, aö síma-
skömmin sést ekki? Eitt tól á
milli manna ætti ekki að vera
neitt vandamál.
Það er siður I landi voru að ef
samúð berst, ber aö sjálfsögðu að
senda þakkir tilbaka. Éggeri það
hér með.
Svo að slðustu hér smáfrétt. Ég
hef það fyrir satt að búið sé að
taka fyrstu skóflustunguna að
alveg spánýju útvarpshúsi og hol-
ansjáist meir aö segjaennþá. Þið
sjáiö þaö þá herrar minir að ég
þarf þá öigu aö kviöa.
Meðkærri kveöju.