Helgarpósturinn - 12.10.1979, Qupperneq 2

2
Föstudagur 12. október 1979 h&lgarpásturinrL.
Lítil saga um lítið mál sem stofnana- og nefndakerfi borgarinnar hefur hikstað á í 4 mánuði
Þessir skúrar og vibbyggingin sem er ætiaO aö koma i staö þeirra, hefur staöiö i borgarkerfinu
KERFISSTRÍÐI
aöalbyggingu.
r
I
Skúrarnir tveir, sem eru fastir viö
14 mánuöi.
KONA
Aö festast I kerfinu og vera
kastaö á milli nefnda og ráöa er
aöstaöa, sem allt of margir
þekkja af biturri reynslu. Þá eru
erindi manna send frá Heródesi
til Pilatusar þaðan til Péturs og
loks til Páls. Þá sendir Páll erind-
iö sömu leiö til baka. Þannig kút-
veltist stundum einstaklingurinn
og erindi hans fram og til baka i
kerfinu og hvorki gengur eöa rek-
ur. Hér á eftir mun Helgarpóstur-
inn rekja mál sem er af þessari
geröinni.
Aö Þingholtsstræti 13 stendur
103 ára gamalt hús. Þaö er langt
og mjótt (ca 20 x 6 metrar) og var
byggt 1876 af Þorsteini Guö-
mundssyni yfirmatsmanni. Húsiö
er byggt I dönskum stil og vandaö
aö allri gerð. 1923 var siöan bætt
viö tveimur smáútskotum á bak-
hliö hússins fyrir saierni og býti-
búr. Þessar viöbætur voru gerðar
af vanefnum og stóöust illa tim-
ans tönn. Viðbyggingarnar eru
nánast ónýtar i dag, gegnumfún-
ar og lekar. Um þessar viöbygg-
ingar stendur deilan i kerfinu.
Salerni hússins og býtibúr stiflaö-
ist i kerfinu. Rétt er aö geta þess
að húsiö er friöað svonefndri B-
friöun.
En þaö er vert aö byrja á byrj-
uninni. Viö skulum gefa eiganda
hússins i dag, ÞuriðiBergmann
Jónsdóttur orðiö: ,,Ég hafði af-
ráöiö aö skipta um járn á öllu
húsinu og einnig skúrunum (viö-
byggingunum). Sonur minn hugð-
ist hefjast handa viö verkiö þann
15. júni s.l. en er hann var aö
skipta um járn á baöskúrnum, þá
bókstaflega hrundi þakiö. Kom þá
i ljós er nánar var kannaö, aö
baðhúsið og býtiskúrinn voru
gegnumfúnir. Ég sá aö viö svo
búið mátti ekki standa, þvl sal-
ernis — og baðaðstööu er nauö-
synlegt að hafa i öllum íbúöar-
húsum. Vildi ég rifa þessa skúra,
enda þeir ekki hluti af uppruna-
lega húsinu og byggja i staðinn 20
fermetra stórt herbergi meö lágu
risi, þar sem i væri baö og þvotta-
aöstaöa, auk vinnuherbergis i
risi.”
Þuriður taldi ekki ráölegt aö
endurbyggja skúraviöbygging-
arnar, þar sem þeir voru ekkert i
samræmi við hússtflinn. Annar
skúrinn meö flatþaki, en hinn
meö lágu risþaki. Auk þess mun
Þuriöur haft í huga að koma fyrir
baökeri i viöbyggingunum og ein-
hverri þvottaaöstöðu, en slfkum
nauösynjum var ekki hægt að
komafyriref skúrarnir hefðu ver-
iö endurbyggöir óbreyttir. Þá
vissi Þuriöur einnig sem var, aö
engin opinber lán fengjust vegna
þessara framkvæmda ef viðbótin
næöi ekki 20 fermetrum. Þar af
leiöandi, vildi hún byggja nýtt og
örlitið stærra. Heföu viöbygging-
in náð tveimur metrum lengra
inn I baklóöina en skúrarnir áöur-
nefndu.
Kerfið kemur inni
dæmið
Haföi Þurföur samband viö
Magnús Skúlason formann bygg-
ingarnefndar Reykjavikurborgar
vegna þessa máls. Kom hann á
staðinn og skoöaöi húsiö og viö-
byggingarnar. Aö sögn Þuriöar
haföi Magnús aö oröi, aö vel
mætti lengja baöhúsiö út i baklóö-
ina.tilaðunnt yröi aö koma fyrir
baöi. Ekki var hann þó hrifinn af
breikkun og hækkun baðhússins.
Þuriöur eigandi hússins tók hug-
myndum formanns skipulags-
nefndar fálega og fannst litil hús-
prýöi af tillögum hans.
„Mér fannst litill feguröarauki i
þessum tillögum Magnúsar
Skúlasonar. Lenging baðhússins
hefði gert þaö aö verkum, aö viö-
byggingin heföi staöið eins og
langt mjótt spjót út úr húsinu,”
sagöi Þuriöur viö Helgarpóstinn.
„Magnús sagöi viö mig, er viö
vorum ekki sammála. „Þú ert
ekki rétti kaupandinn aö þessu
húsi” Fannst mér þetta furðuleg
ummæli. Magnús fór siöan á
braut og kvaöst ætla aö hugsa
málið betur.”
Síöan geröist þaö f þessu máli,
aö konan haföi samband við
Nönnu Hermannsson borgar-
minjavörð, en samkvæmt kaup-
samningi er eigandi gerði viö
söluaöila (Reykjavíkurborg) var
honum gert að hafa samráö viö
minjavörö varöandi breytingar
og bætur á húseigninni.
uppi varöandi viöbygginguna
væru ekki aö mfnu skapi. Þetta
væri of stór viöbygging og myndi
rýra minjagildi hússins. Sú skoö-
un min breyttist ekki eftir að ég
sá teikningar eiganda. Þetta var
og er min persónulega skoöun og
byggir á reynslu minni i þessum
efnum.”
Húsfriðunarnefnd með
Nanna Hermannsson fór f mán-
aöarleyfi fljótlega eftir aö hún
hafði rætt viö eiganda hússins.
Þuriður Bergmainn Jónsdóttir eig-
andinn, var hins vegar orðin
nokkuö óþolinmóö meö ganginn i
þessu máli og hugðist leggja þaö
Afstööuteikning af bakhliö Þingholtstrætis 13 ef teikningar eigandans
veröa samþykktar
Nanna Hermannsson sagöi i
samtali viö Helgarpóstinn: „Er
Þuriöur Bergmann lýsti hug-
myndum sinum aö viöbyggingu
viö húsiö, sagöi ég henni strax aö
hún þyrfti aö láta hanna teikning-
ar til aö unnt væri aö taka form-
lega afstööu til þessara hug-
mynda. Þó lét ég þess strax getið,
aö þær hugmyndir sem hún heföi
fyrir byggingarnefnd. Aöur en
það geröist fékk hún Hörð
Agústsson listmálara, nefndar-
mann f húsfriöunarnefnd og baö
hann segja sitt álit. Höröur mætti
á staöinn og kvaöst geta sætt sig
viö þær hugmyndir og þær teikn-
ingar sem eigandinn haföi þá lát-
iögera. Þór Magnússon formaöur
húsfriöunarnefndar skoöaði einn-
ig vettvang og tók í sama streng
og Höröur. Húsafriöunarnefnd
samþykkti siöan fyrir sitt leyti á
fundi sinum 8. ágúst aö þessi viö-
bygging mætti rísa.
Helgarpósturinn hafði sam-
bandi við Hörð Agústsson vegna
þessa og spuröi á hvaöa forsend-
um hann heföi samþykkt teikn-
ingar eiganda.
„Ég var i sjálfu sér ekkert of
hrifinn að bæta svona miklu við
þetta hús,” svaraði Höröur.
„Hins vegar tel ég nauðsynlegt aö
hjálpa fólki I svona gömlum hús-
um tilað geta búiö þar án teljandi
erfiöleika. Það vantaði baö — og
þvottaaðstööu i húsiö og þvi þurfti
aö bjarga. 011 gerö þeirrar viö-
byggingar sem eigandi hafði
hugsaö sér, var i stil viö húsiö. Þá
sést viðbyggingin ekki frá götu,
þar sem ris viöbyggingar er 20
cm lægra en þak hússins, auk
þess sem viðbyggingin var inn-
tekin frá horni. Mér fannst þvi
mjög kurteislega meö þetta farið
og setti mig ekki á móti teikning-
um konunnar. Þaö veröur að gera
greinarmun á þvi hvort friðuð hús
séu á safni, eða hvort i þeim er
búið af fólki.”
Kerfið fer í
gang
Eftir samþykkt húsfriöunar-
nefndar hófst siöan kerfisstriöiö
fyrir alvöru og hefur enn ekki tek-
iö enda. Skal nú rakinn mála-
reksturinn eins og hann gekk fyr-
ir sig i borgarkerfinu.
1. Húsfriðunarnefnd eins og áöur
sagði ákveöur á fundi 8. ágúst að
„ekkert sé við fyrirhugaöa við-
byggingu aö athuga, enda fellur
hún vel aö byggingarstil húss-
ins”. Mælt meö þvi að viðbygg-
ingin yrði leyfö.
2. Byggingarnefnd tekur máliö
fyrir 9. ágúst og visar þvi þá til
umsagnar húsfriöunarnefndar og
umhverfismálaráös. (Samþykkt
húsfriðunarnefndar hafði ekki
náö fundi byggingarnefndar.)
3. Húsfriðunarnefnd tekur máliö
aftur fyrir 21. ágúst og staöfestir
fyrri niöurstöðu sina. Viöbygg-
inguna skal.leyfa.
4. Umhverfismálaráð á feröinni
meö máliö 22. ágúst. Frestar
ákvörðun.
5. Umhverfismálaráö á nýjan leik
og nú sérstakur fundur um viö-
byggingarmáliö Þingholtsstræti
13. Þar tekin fyrir teikning Hauks
Viktorssonar arkitekts, og var
hún gerö samkvæmt hugmyndum
eiganda hússins.
Umhverfismálaráð taldi á
fundi sinum ýmsa ágalla á þess-
ari teikningu. Sagöi hana of stóra
og þess vegna raska hlutföllum
hússins og bera þaö ofurliöi. Þá
segir umhverfismálaráö i þessari
umsögn sinni: „aö lögun hússins
breytist viö þessa viöbyggingu. t
stað skúrbygginga i bakgarði er
komin ný álma, sem er allt aö þvi
jafnbreiö húsinu.”
Umhverfismálaráö lagöi þaö
til, aö ný teikning yröi gerö af viö-
byggingunni og hún geröi ráö fyr-
ir minna húsplássi.
Voru allir ráösmenn á þessari
skoðun, en Magnús L. Sveinsson
bókaöi þó sérálit, þar sem hann
tók undir niöurstööur húsfriöun-
arnefndar aö nokkru leyti.
Umhverfismálaráö fól siöan
borgarminjaverði aö freista þess
aö ná samkomulagi viö eiganda
hússins um breytingar sem hægt
væri aö sættast á. Hins vegar
veröi „mat borgarminjavaröar á
varöveislugildi hússins og hugs-
anlegri skeröingu á þvl ráöandi
fyrir afstööu borgaryfirvalda til
málsins.”
6. Byggingarnefnd var meö máliö
á dagskrá 30. ágúst og ákvöröun
þá frestaö, en vísaö i samþykktir
húsafriöunarnefndar og um-
hverfismálaráös.
7. Eigandi hússins, Þuriöur
Bergmann Jónsdóttir sendir borg
arráöi bréf þar sem hún skýrir
frá gangi málsins innan borgar-
kerfisins. Segir hún i bréfi þessu,
aö hön telji afskipti borgarminja-
varöar af húsinu ganga lengra en
lög segi til um.
Þá fer eigandinn fram á að
kvöö um friðun á húsi þessu veröi
felld niöur.
Skýrir Þuriöur Bergmann einnig
frá þvi aö húsiö hafi staöiö opiö
fyrir veöri og vindum i allt sumar
á meöan aðilar þessir (húsfriöun-
arnefnd, umhverfismálaráð,
minjavöröur, byggingarnefnd)