Helgarpósturinn - 06.08.1987, Page 21

Módir Korta Meyja og er fyrsta
skáldsaga hennar. Nína er eins og
mönnum er kunnugt einkum þekkt
af Ijóðagerð sinni og leikritun og er
þá skemmst að minnast hins um-
deilda sjónvarpsleikrits Líf til ein-
hvers sem sýnt var um síðustu ára-
mót. Það ieikrit vakti upp fádæma
deilur og umtal og eftir því sem
fréttir herma er skáldsagan Móðir
Kona Meyja allt eins líkleg til að
vekja upp hörð viðbrögð og snarpar
umræður.
OG enn frá Forlaginu. Þeir eru á
kafi í kvennabókmenntum þar og
utan þeirra skáldsagna sem koma út
hjá þeim eftir konur sendir útgáfan
einnig frá sér bók um breytinga-
skeid kvenna og hefur hún hlotið
nafnið Á besta aldri. Höfundar
hennar eru þær Þurídur Pálsdóttir
óperusöngkona og Jóhanna Sveins-
dóttir, matkráka HP og fyrrum
blaðakona hér á bæ. Þuríður var
einnig á bókamarkaðinum fyrir síð-
ustu jól, þegar viötalsbók við hana
varð ein af metsölubókunum. Jó-
hanna er heldur enginn nýgræðing-
ur því hún skrifaði ákaflega umtal-
aða bók fyrir einhverjum árum sem
hét því skemmtileg: nafni íslenskir
elskhugar.
HELGARPÓSTURINN 21
Gunnlaöarsaga og er aðeins önnur
skáldsaga höfundarins, hin fyrri,
Leigjandinn, kom út fyrir tæpum
tuttugu árum og vakti þá mikla at-
hygli og eftirtekt eins og menn
muna. Síðan hefur Svava haldið sig
mestmegnis við smásöguformið og
á því sviði birt eftir sig sögur sem tal-
ist hafa með því magnaðasta sem
hér hefur komið út. Það hefur og
spurst að þessi skáldsaga sé ekki síð-
ur athygli verð og jafnvel sé um
meiriháttar viðburð að ræða í bóka-
útgáfu. Bók Nínu Bjarkar heitir
DJASS
Engill horföu heim
Þegar Miles Davis réð til sín
trommarann Tony Williams vorið
1963 urðu margir undrandi — ekki
síst vegna þess að pilturinn var að-
eins sautján ára. En eins og fyrri
daginn vissi Miles hvað hann var
að gera. Tony svíngaði með ágæt-
um og litríkur trommusláttur hans
dýpkaði rýþma Daviskvintettsins.
Tony var með Davis er hann end-
urskóp túlkun sína á gömlu stand-
ördunum, allt EiSP-skeiðið og í upp-
hafi raftímabilsins, en þegar
Bitches Brew var hljóðrituð hafði
Jack DeJohnette leyst hann af
hólmi. Tony stofnaði eigin rafsveit,
Lifetime, þar sem m.a. John
McLaughlin og Jack Bruce spil-
uðu. Þar var bræðingurinn alls-
ráðandi eins og að líkum lætur. Nú
hefur Tony sent frá sér nýja skífu;
Tony Williams: Civilization (Blue
Note/Skífan). Hún er í ætt við
gömlu Blue Note-skífurnar hans
og nýboppið ríkir þar öðru ofar.
Það er gaman að Tony hefur snúið
heim að nýju — back to the roots,
segja djassgaurarnir. Með Tony á
þessari skífu leika Wallace Roney
á trompet, Billy Pierce á tenór- og
sópransaxófón, en hann blés í
Háskólabíói með Art Blakey 1982,
Mulgrew Miller er á píanó og
Charnette Moffett á bassa, en
hann má finna á plötum Marsh-
alisbrœdra. Hljóðfæraleikurinn
ailur er pottþéttur en ofar öllu rík-
ir trommuleikur Tony — ekki að
hann steli senunni heldur er hann
undir yfir og alltíkring með sterka
sveiflu og myndríkar hugmyndir.
Símbalasláttur hans er sá nettasti
sem heyrist og sá eini af trommur-
um eftirstríðskynslóðarinnar er
kalla má jafningja Tony Williams
er Jack DeJohnette. Hann er
trommari Michaels Brecker á nýju
djass og sú stemmning fer ekki
forgörðum þó Brecker mundi
EWl-rafblásturstólið.
Undanfarin ár hafa nöfn þeirra
Michaels og Tonys ekki freistað
hörðustu djassgeggjara af bopp-
skólanum, en þessar skífur verða
þeim eyrnakonfekt. Og þeim sem
aðeins hafa lagt eyrun við raf-
væddum sveitum þeirra munu
þær opna nýjan heim.
ÍSLANDSDEILDIN
Heiti potturinn í Duushúsi held-
ur fullum dampi. Um verslunar-
mannahelgina léku Skátarnir þar
og nú á sunnudagskvöld ætlar
Ellen Kristjánsdóttir að syngja
djass með Eyþóri Gunnarssyni og
félögum. Ellen er vaxandi djass-
söngkona eins og þeir þekkja er
heyrt hafa hana með Stórsveit
Ríkisútvarpsins. Hún hefur sungið
í Heita pottinum einu sinni áður
og var þá sneisafullt.
Blús djamm nefnist skífa er
hljómsveitin Centaur hefur gefið
út. Eins og nafnið gefur til kynna
er þetta blússkífa, sú fyrsta er út er
gefin á Islandi. Hún var tekin upp
læf helgina 23.-4. maí og ber
þess merki. Þeir drengir hafa leik-
ið mikið á pöbbum allskonar og
njóta sín vel þar. Stuðmenn og
keyrslupiltar. Lögin eru hvert úr
sinni áttinni: Sonny Boy William-
son, Willie Dixon, Jimi Hendrix og
John Mayall meðal höfunda og
svo eru tvö lög er Louis Jordan
gerði fræg: Choo Choo Ch'boogie
og Caledonia. Það má segja að
styrkur og veikleiki skífunnar
speglist í Sigga söngvara: söngur
hans afleitur en munnhörpublást-
ur með ágætum. Góð skífa í partý-
um en varla til alvarlegrar hlust-
unar fyrir blúsgeggjara.
BLINDFLUG heitir skáldsaga
eftir Ómar Halldórsson, sem Al-
menna bókafélagið er að senda frá
sér í október. Þetta er þriðja skáld-
saga höfundar, hinar fyrri hétu
Hversdagsleikur og Þetta var nú í
fylleríi. Sú fyrrnefnda kom út á veg-
um ísafoldar þegar höfundur var
aðeins 19 ára en hann hafði þá lokið
við hana þremur árum áður. Það var
reyndar ekki fyrsta bókin sem út
kom eftir Ómar, því hann gaf
út Ijódabók, Horfin ský, aðeins 15
ára, einnig á vegum ísafoldar. Þetta
var nú í fylleríi vakti nokkra athygli
þeirra sem hana lásu þegar hún
kom 1982, þó þeir væru reyndar
ekki margir. En nú er semsagt vænt-
anleg ný bók frá hendi Ómars og
heitir eins og fyrr er getið Blindflug
og gerist að hluta til í flugvél; og
flugferð er einskonar rammi sög-
urnar. Sögupersónan situr og rifjar
upp ýmis atvik úr fortíðinni meðan
flugvélin flýgur, væntanlega Blind-
flug.
FORLAGIÐ verður að því er
fréttir herma með tvær afar forvitni-
legar skáldsögur nú þegar haustar
og nær dregur jólabókaflóðinu. Hér
er um að ræða tvær af okkar þekkt-
ari skáldkonum, annars vegar Svövu
Jakobsdóttur og hins vegar Nínu
Björk Árnadóttur. Bók Svövu heitir
Brecker leitar aftur til upprunans, segir Vernharður m.a. í umsögn sinni um
plötu saxófónleikarans Michaels Brecker.
Stemmningar
án orða
Á ljósmyndasýningu Lofts Atla
Nú síddegis, nánar tiltekid kl.
18.00, opnar Loftur Atli Ijósmynda-
sýningu í Menningarstofnun Banda-
ríkjanna v/Neshaga. Þetta er 4.
einkasýning Lofts en hann hefur
fengist viö Ijósmyndun sem áhuga-
mál og atvinnu meira og minna
undangengin 10 ár, lauk prófi sem
offsetljósmyndari 1986 og síðast/ið-
inn vetur stundaöi hann nám við
Pratt Institute í New York.
Loftur hlaut listamannastyrk Ful-
bright-stofnunarinnar haustið 1986
og hann sagði að það hefði komið
sér skemmtilega á óvart, bæði
vegna þess að þetta var í fyrsta sinn
sem styrkurinn var veittur og hann
sagðist hafa átt á því frekar von að
hann yrði veittur til listamanns í
hefðbundnari listgrein því ljós-
myndin væri á krítísku stigi sem list-
grein hér á landi. Loftur sagði einnig
að Bandaríkjamenn væru komnir
yfir þetta stig að velta því fyrir sér
hvort Ijósmyndunin væri listgrein
og þar væri mestur vaxtarbroddur í
Ijósmyndun sem stendur. Mikill
fjöldi safna og sýningarsala fyrir
ljósmyndun væri þar kominn og
Ijósmyndararnir sjálfir leituðu stöð-
ugt nýrra leiða til útfærslu á mynd-
um sínum. Hann sagði að sjálfur
hefði hann snemma reynt að skapa
sér persónulegan stíl og hefði í upp-
hafi hneigst að tilraunaljósmyndun
með hugmyndafræðilegu ívafi og
mikilli eftirvinnslu. Það væri þó
ekki reyndin með þessa sýningu,
því eftirvinnsla þessara mynda væri
engin því hann hefði horfið frá
henni í seinni tíð og reyndar hefði
fleira breyst, t.d. varðandi landslags-
myndir sem hann hefði ekki getað
hugsað sér að fást við áður fyrr.
,,Það eru að vísu engar landslags-
myndir á þessari sýningu en núna
finnst mér ég geta nálgast viðfangs-
efnin út frá öðrum reynsluheimi og
líka hreinum formalisma." Hann
sagði ennfremur að við Pratt
Institute væri mikil áhersla lögð á
formalisma og strúktúr í myndbygg-
ingu og það hvernig lýsing og litir,
eða tónar, kölluðu fram form eða
teikningu innan myndflatarins þar
sem lögmál ljósmyndarinnar sem
sjálfstæðs miðils væru í öndvegi.
,,Enn sem fyrr nota ég þó mest sam-
spil tilviljunar og sköpunar sem
hornstein myndgerðarinnar í túlk-
un á bæði ytri og innri veruleika.
Loftur sagðist grípa augnablik sem
„Ljósmyndin er á krítísku stigi sem listgrein hér á landi."
á vegi hans yrðu enda hefði augna-
blikið endalausa möguleika. Það
gæti verið allt frá 1/2000 úr sek-
úndu upp í eitthvert varanlegt
ástand sem væri óskilgreint í lengd.
Stundum reynir maður líka að gera
eitthvað úr engu eða þá að reyna að
snúa vélinni inn á við til að sýna
karakter og tilfinningalega upplif-
un, lýsa þannig ákveðnu ástandi
eða stemmningu.
Myndirnar á þessari sýningu eiga
að spila saman og skapa stemmn-
ingu án orða, því ég get ekki lýst
henni með orðum, heldur nota ég
myndmálið. Þess vegna er yfirskrift
sýningarinnar Myndir án orða.“
Alls eru þrjátíu myndir á sýningu
Lofts, teknar í Bandaríkjunum,
Mexíkó og hér heima, bæði
svart/hvítar og litmyndir. Sýningin
verður eins og fyrr segir opnuð í dag
ogstendurtil 17.ágúst og er opið frá
9—20 virka daga og 14—20 um
helgar.
KK.
skífunni hans. Hún heitir einfald-
lega Michael Brecker (MCA
Impulse/Steinar) og er — þó ótrú-
legt megi virðast — fyrsta skífan er
hann sendir frá sér undir eigin
nafni. Sveitirnar Breckerbrœður
og Steps Ahead hafa verið uppi-
staðan í plötuspilun hans ásamt
öllum stúdíódjobbunum með liði
sem spannar djassmeistara á borð
við Charles Mingus og Herbie
Hancock og poppara eins og John
Lennon og Eric Clapton.
Steps Ahead er rafsveit í bræð-
ingsstíl um þessar mundir og eins
og Tony Williams leitar Brecker
aftur til upprunans á þessari skífu.
Hann fékk eldskírn sína í harð-
boppsveit píanistans Horace Silv-
ers og getur því blásið flesta um
koll — þó er nýboppið ekki nærri
eins sterkt á þessari skífu og Tony-
skífunni — en Coltrane skín alls
staðar í gegn. Maður minnist
meistarans í Village Vanguard
þegar undurfagur blástur Breck-
ers í ballöðu hans Sea Glass skell-
ur á hljóðhimnunum. Það er gam-
all félagi Breckers, Don Grolnick,
sem hljóðstýrir skífunni ásamt
saxófónleikaranum. Hann hefur
einnig samið tvo ópusa, gítarleik-
arinn Mike Stern einn og Brecker
tvo, síðan sameinuðust þremenn-
ingar um lokaópusinn, Orginal
Rays. Seinni ópus Breckers er ekki
síður Coltranelegur og upphefst á
Brecker/De Johnette-dúói í Col-
trane/Elvin Jones-stíl.
Með Brecker á þessari skífu er
einvalalið. DeJohnette er áður
nefndur, á píanó Kenny Kirkland,
er mikið hefur verið með
Marshalisbræðrum, gítaristi er Pat
Metheny og bassaleikari Charlie
Haden. Osamstætt lið kann
einhver að hugsa, en það er öðru
nær: þeir kunna allir sinn