Íslenzk sagnablöð - 21.04.1819, Blaðsíða 16
31
i8i9-ao
32
kafterfki edr innbyrdis kénfla; —
var hún uppfundin í Englandi og tídkaz
nú í fleílum Nordurálfunnar ríkium, Jó
verdr hcnni varla vidkomid nema medal
margra barna, fem í einn ílad eru faman-
komin. Hár er hún fyrfl nýlega innfærd
af Kaptein og Riddara Abrahamfon
|>eim ýngra.
Á árinu 1819 fluttiíl og J>ad fyrfta
fvokaliada damplkip til Danmerkur.
Eins og önnur af fama kyni J>arf J>ad
hvörki íegla ná ára til ad komaft áfram
heldur hiól og ílíkar margbrotnar tilfaer-
íngar, hvörium gufa af kindtum eldi
heldr ávallt í hreifíngu. I maftursftad
hafa ílík íkip ógna háfan ftromp af iárni
úr hvörium reikr og fvæla ávallt gjóía
eins og úr eldfialli. Skip pefsi fara móti
vindi og ftraumi. pad fem til Kaupman-
nahafnar kom nefniz Caledonía (Skot-
land) og daníkir egendur hafa keypt J>ad
af Bretum, til flutnínga ferdamanna,
ftranda og landa á millum.
Medal ópægilegra vidburda má fyrft
og fremft nefna J>á fvokölludu gydínga
ftyriöld fem geifadi um ftund í Kaup-
mannahöfn fyrft í September 1819. Fyr-
fta tileíni hennar uppkom í pýzkalandi,
eins og ádr er fagt, einkum'í Hamborg.
Skömmu eptir ad upphlaapid J>ar var af-
ftadid, barft hér um ftadin og út um
allt land fú fregn (í hvörri J>ó eckert
rilhæfi var) ad eitt ftóríkip lægi á Kaup-
mannahafnar reid, hladid med gydínga-
hyíki flúid frá Hamborg, fem íækti um
edr J>egar hefdi fengid hérviftarleyfi. I
J>efsum fvifum funduz fedlar, uppflegnir
á börfinni (kaupmannamálftofu) og fum-
ftadar á gatnamótum hvar á var ritad:
ad gydínganna vaxandi fiöldgun og vel-
gengni fteypti öllu ríkinu í volædi og
fordiörfun, hvörs vegna beft raundi ad
flæma J>á út edr ftytta J>eim aldr. Sama
qvöld fafnadiz fiölmenni fyrir utan eina
J>á prýdileguftu og fiölíkrúduguftu var-
níngsbud í borginni, fem tilheyrdi gydíng
nockrum ad nafni Raphael og ei varadi
lengi ádr allar gluggarúdr hans voru möl-
vadar med fmáfteinuin edr eyríkildíngum.
Vopnad lid tvíftradi brádum J>efsum flo-
cki, enn næftu tvö qvöld fóck íami madr
heimfókn á fama hátt, og J>á fafnadiz
einnig fiöldi J>orparalids í tédu og ödrum
ftadarins ftrætum fem mölvadi glugga hiá
fleftöllum gydíngum med fteinum, jard-
eplum og flíku. Afgömlum peníngavíxl-
ara af gydíngafóiki, Erfeldt, var miög
misþyrmt af J>yrpingunni, enn fó hans
rænt 'og ruplad ad miklu leiti. Til ad
ftilla J>ennan óróa, fem góck á öllum
qvöldum og iafnvel fnemma á morgnum
í frekan vikutíma, nægdi ei J>ad vopn-
ada borgaralid edr adrir hermenn fem f
ftadnum láu, heldr vard ad kalla riddara
lid frá landsbygdinni til ftadarins, fvo
ftyriöldin vard á J>ann hátt dempúd.