Alþýðublaðið - 13.09.1939, Blaðsíða 1
m
AIÞÝÐUBLAÐIÐ
EITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR
MIÐVIKUDAGUR 13. sept. 1939.
210. TÖLUBLAÐ.
ringja Saarbrtícken
Herflutningar Breta til Frakk-
lands halda áfram dag og nótt
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
"P RAKKAR halda jafnt og þétt áfram sókn sinni á svæð-
A inu frá Saarbriicken til Forbach, og er fullyrt, að þeir
séu nú í þann veginn að umkringja Saarbrucken, en hiín er
stærsta iðnaðarborg Saarhéraðsins.
Frönsku herforingjarnir eru taldir vera þeirrar skoð-
unar, að víggirðingar Þjóðverja, hin svonefnda Siegfried-
lína, sé veikust fyrir á þessum slóðum, og er því búizt við
stærri tíðindum þaðan innan skamms.
Brezkar hersveitir taka nú þátt í bardögunum, og vörp-
uðu brezkar flugvélar í gær sprengjum á járnbrautarlínur
Þjóðverja á bak við Siegfriedlínuna.
Herflutningar Breta til Frakklands halda áfram nótt og
dag, og vekur koma hinna brezku hermanna mikinn fögnuð
á Frakklandi.
Ráðhúsið í Saarbrucken, borginni, sem mest er barizt um á
vesturvígstöðvunum.
Iverjar hafa tekii Mz
aftor af hjiiverjnm.
Eti sékn ÞJééverja fer harðiftandi
á vígstéévunnm i SiiðinvPéllandi.
— ------»—
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
EFTIR tveggja sólarhringa látlausar orustur tóku Pól-
verjar iðnaðarborgina Lodz, sem er önnur stærsta
borg Póllands og liggur miðja vegu milli vesturlandamær-
anna og Varsjá, aftur af Þjóðverjum í gær.
Við Varsjá hefir Þjóðverjum ekkert miðað áfram, og Pólverj-
ar vinna nú nótt og dag að því að hlaða varnargarða utan um
borgina, og hafa svo margir boðið sig fram til þess, að ekki hafa
nálægt því allir komizt að, sem vildu.
Einu vígstöðvarnar á Póllandi, þar sem sókn Þjóðverja virðist
nú miða eitthvað áfram, eru suðurvígstöðvarnar. Þar sækja þeir
fram í áttina til Lublin og Lemberg, en eru þó hvergi komnir
yfir fljótin Weichsel, San og Dniestr, sem skilja þá frá þeim
borgum.
Pólska stjórnin, sem síðustu daga hefir haft aðsetur sitt í
Lublin, hefir nú aftur flutt sig, í þetta sinn norður og austur
á bóginn, til Brest-Litovsk.
12-15000 Þjóíverjar falln
ir á Péilanði.
LONDON í gærkv. F.Ú.
Fréttaritari fyrir aftan pólsku
véglínuna skýrir frá því, a'ð gizk-
að sé á, að Þjóðverjar hefi misst
12 til 15 000 menn á vígvöllun-
um í Póllandi, flesta seinustu
dagana.
1 'fregn frá London er fullyrt,
að tala fallinna osr særðra her-
vnanna á Þýzkalandi sé miklu
hærri en uppskátt hefir verið
láti'ð opinberlega. Er þegar sagð-
ur hörgull á læknum og hjúkr-
unarkonum. Flutningar særðra
tuanna hafa einnig gengið erfið-
Iega, og hafa margir dáið vegna
þess, að þeir komust ekki undir
læknishendur.
1 fregn frá Vin segir, að allir
spítalar og skólar séu fullir af
síarðum mönnum.
17 loftárásir voru gerðar á
Varsjá í gær. Tvær þýzkar
sprengjuflugvélar voru skotnar
niður, og féllu þær logandi til
jarðar rétt utan við borgina.
í Lublin gerðu þýzkar flug-
vélar mikinn usla, eyðilögðu
gamlan sögulegan tum og gaml-
ar frægar byggingar.
Þjóðverjar halda áfram upp-
íeknum hætti að gera loftárásir á
varnarlausar borgir, til dæmis
Brzese, Koweo, Zamas og Sied-
fydz. Það hefir vakið athygli,
að margir af þeim þýzku flug-
mönnum, sem fallið hafa í hend-
ur Pólverjum, eru kornungir
drengir.
1 fregn frá Berlín er sagt, að
Göring hafi skipað Himmler, yf-
irmann leynilögreglunnar (Gesta-
po), fulltrúa Fricks innanrikis-
ráðherra, með fullu umboði til
þess að koma fnam fyrir hams
hðnd.
Tiirannir til ai fá Italii
I lið með Mamönnom ?
Viðræður brezka sendiherrans í Róma*
borg og Ciano greifa vekja mikla athygli
RÓM í morgun. FÚ.
■p* REZKUM blöðum verður
tíðrætt um fund, sem þeir
Percy Lorraine, sendiherra
Breta í Róm, og Ciano greifi,
utanríkismálaráðherra ítala,
áttu í fyrra dag, og draga af
viðræðum þeirra þá ályktun, að
Bretar séu að reyna að fá ít-
alíu til þess að ganga í lið með
bandamönnum. Ilins vegar
virðist stefna ítölsku stjórnar-
innar vera sú, að vera sem
lengst hlutlaus,
í þessu sambandi segir „Po-
polo d’Italia“ í gær:
„Kjörorð okkar er að vinna
og þegja. Vér munum halda á-
fram okkar mikla starfi. Vér
vinnum, byggjum og framleið-
um. ítalska þjóðin óskar þess
eins, að hún sé látin í friði.“
Rdssar ðttast bandalag
Breta og Tyrkja.
BERLÍN í morgun F.Ú.
Utanríkismálaráðherra Tyrk-
(ands hefir verið bdSið að koma
til Moskva til viðræðna um ýmis
utanríkispólitísk efni, og er talið,
að hann muni taka þessu boði.
Er þetta sett í samband við
Frh. á 4. síðu.
Það er staðfest í Paris, að <'
þýzkur yfirforingi og 20 menn
hafi gerzt liðhlaupar úr þýzka
hernum á Hunangsvæðinu á
vesturvígstöðvunum.
Yfirforinginn á að hafa sagt,
að ef lögð væri flotbrú yfir Rín
myndu þúsundir Þjóðverja koma
yfir ána og ganga Frökkum á
hönd.
Það hefir verið skýrt frá þvi,
að þegar aðvörun var gefin um
það í gær i París, að loftárás
væri í aðsigi, hafi margar þýzkar
flligvélar verið knúðar til þess
að snúa við og hverfa til Þýzka-
lands aftur.
Cbamberlain og Lord
Cbatiield i Paris.
LONDON í morgun. FÚ.
Herforingjaráð Breta og
Frakka kom saman á fund í
Frakklandi í gær, og tóku þátt
í fundinum Chamberlain for-
sætisráðherra Breta og Lord
Chatfield, landvarnaráðherra
Breta. Aðalfulltrúar Frakk-
lands voru þeir Daladier for-
Frh. á 4. síðu.
Matvælaskömmtun hefst nú
um land allt umnæstu helgi.
---4----
Matvælaseðlum verður úthlutað hér i Reykja-
vik i barnaskólunum á laugardag og sunnudag.
A LLIR HEIMILISFEÐUR í Reykjavfk eiga, samkvæml
'*"*■ nánari auglýsingu, að mæta á laugardag og sunnu-
dag í barnaskólum borgarinnar til að taka við skömmtun-
arseðlum sínum og gefa skýrsíur um matvælabirgðir sínar.
Nefnd, sem bæjarráð hefir skipað, hefir umsjón með
þessari skömmtun, eins og nefndir í öllum hreppum og
bæjum landsins. í nefndinni eiga sæti: Kjartan Ólafsson
steinsmiður, Ragnhildur Pétursdóttir, Guðmundur Ás-
björnsson, Gunnar Thoroddsen og Árni Benediktsson.
Skrifstofa nefndarinnar verður í S.R.-húsinu við Tryggva-
götu (Ferðaskrifstofan), og opnar hún á mánudag. Skrif-
stofustjóri verður dr. Björn Björnsson. Allar nefndir í
breppum og bæjum standa undir yfirstjórn ríkisnefndar,
en skrifstofustjóri hennar er Sigtryggur Klemenzson lög-
fræðingur.
ÚtflDtningsstjórnin
var skipnð í mnrgnn.
finnnr Jónsson er fnll-
trúi JUpýMobksins.
NEFND sú, sem á að hafa á
hendi stjórn á öllum át-
DJðAverjar mæta nú vax-
andi mótspyrnu i Slóvakiu.
.....----
Heil herdeild var afvopnuð, af því að
hún vildi ekki berjast gegn Pólverjum.
LONDON í morgun. FÚ.
IFREGN frá Bratislava í
Slóvakíu er sagt frá því,
að slóvakisk herdeild, sem
senda átti til Póllands, hafi
neitað að fara inn í járnbraut-
arlest, sem átti að flytja hana
þangað, og bæði yfirforingjar
herdeildarinnar og undirmenn-
irnir neituðu að berjast gegn
Pólverjum. Þjóðverjar hafa af-
vopnað herdeildina og kyrrsett
hermennina í Bratislava.
Þýzku yfirvöldin hafa bann-
aö Slóvökum að fljúga yfir ná-
grannahéruðin, þar sem her-
mennirnir í loftvarnabyssu-
stöðvum Þýzkalands gæti skot-
ið þær niður í misgripum, en
hin sanna orsök banns þessa er
sögð sú, að slóvakiskir flug-
menn hafa hver á fætur öðr-
um flogið til Póllands og gengið
í lið með Pólverjum.
í fregn, sem birt er í hol-
lenzku blaði, er sagt, að um
10 000 liðhlaupar úr slóvakiska
hernum hafi flúið til Ungverja-
lands. Þeir hafa verið kyrrsett-
ir.
Lúðrasveit Reykjavíkur
spilar ekki á Austurvelli
kvöld vegna
spilaranna.
a
forfalla
nokkurra
Um leið og þessi úthlutun á
skömmtunarseðlum fer fram á
iaugardag og sunnudag, fer
fram talning birgða í land-
inu, bæði á heimilum og í verzl-
unum.
Fólk er stranglega áminnt
um að fara í einu og öllu eftir
reglum í þessu efni, bæði um
meðferð skömmtunarseðla og
framtalningu á hirgðum, því
að framtalningin er borin sam-
an við skýrslur verzlana.
Skömmtunin verður ekki af
skornum skammti, að minnsta
kosti ekki fyrst um sinn, hvað
sem síðar kann að verða.
Hér fara á eftir öll aðalatrið-
in úr reglugerð ríkisstjórnar-
innar um matvælaskömmtun-
ina og birgðatalninguna, og er
mjög áríðandi fyrir fólk að
kynna sér hana nákvæmlega.
Reglugerðin nm sfeðmmt-
nnina og birgðatalningar
„Frá 18. sept. 1939 að telja
er bannað að selja rúgbrauð og
hveitibrauð, rúg, rúgmjöl,
hveiti, hveitimjöl, hafragrjón,
flutningi frá landinu, var
uð í morgun.
í nefndinni eiga sæti Finnur
Jónsson alþingisma'ður, fulltrúi
Alþýðuflokksins, Jón Ámason
framkvæmdarstjóri, fulltrúi Fram
sóknarflokksins og Riohard Thors
framkvæmdarstjóri, fulltrúi Sjálf-
stæðisflökksins. Enn er ekki fylli-
lega ákveðið hvort nefndin verð-
ur skipuð 5 mönnum, en það
verður ákveðið í dag, og ef svo
verður, er talað um, að þeir Skúii
Guðmundsson alþingismaður og
Ólafur Johnsen stórkaupmaður,
talii sæti í nefndinni.
Nefndin hefir í hyggju að hafa
skrifstofu sina í Hafnarhúsinu, og
hélt hún fyrsta fund sinn í 'morg-
un.
haframjöl, hrísgrjón, matbaun-
ir, bankabygg og aðrar korn-
vörur, nema fóðurbygg, hafra
og fóðurmais, enn fremur kaffi
og sykur, nema gegn seðlum,
sem út eru gefnir að tilhlutun
ríkisst j órnarinnar.
Ríkisstjórnin sendir öllum
hreppsnefndum og bæjar-
stjórnum skömmtunarseðla,
miðaða við mannf jölda á hvei'j-
um stað, og skulu þær úthluta
seðlum til allra heimila, þann-
ig að hverjum heimilismanni sé
ætlaður einn seðill. Úthlutun-
in fer fram í fyrsta sinn 16. og
17. sept. n.k., á þann hátt, að
móttakendur skulu kvaddir
Vft. i Á.