Tíminn - 09.09.1956, Blaðsíða 12

Veðrið í dag:
Austan- og norðaustan. Víða létt-
skýjað.
Sunnudagur 9. sept. 1956.
Hitinn á nokkrum stöðum kl. 18.,
Reykjavík 14 stig, Akureyri 9,
Dalatangi 7, Galtarviti 11, Loft-
salir 12, Kaupmannahöfn 15,
Fornskaflar hverfa
vr Esjunni
'J.Iaður leit inn í skrifstofu blaðs-
in3 í gær og sagði þau tíðindi, að
3 væri horfinn úr Esjunni skafl
< n allmikill, sem lifað hefði af \
hv ert sumar að minnsta kosti síð-:
an 1949. Hann kvaðst hafa sett
]; ;ta vel á sig, og vel gæti þó ver-;
ið að skafl þessi hefði verið eldri I
«;■ fleiri ár væru Hðin síðan hann I
hc ;ði hráðnað síðast að fullu. Skafl j
þ isi hefir verið alláberandi héð-!
ar úr bænum að sjá og hefir hann '
v. cið sem næst upp af Esjubcrgi. I
2 mun hann hafa horfið alveg I
1 ðan að sjá síðustu dagana :í j
á úst. Er þá orðið fátt um skafla i
í isjunni og sjást ekki aðrir héð- j
r- úr bænum en stóru skaflarnir
v; p af Mógilsá. Þetta sýnir, að '
í narið hefir verið skætt jöklum
< hjarnfönnum, enda sólríkið með
i. .dæmum hér sunnan lands.
' ) grimmir hundar
F ika láusuni hala
á Okinava
Fellibylur mikill, hraði hans er
i: i 180 km á klst., geisar nú á
Iv rrahafi. Skall hann í fyrrinótt
í‘ :ynni Okinava, þar sem Banda-
r jamenn hafa mikilvæga herstöð.
ói unnugt er um manntjón, en
L' .n mesti glundroði ríkir á eynni
oe tjón hefir orðið mikið. Hús og
m nnvirki hafa hrunið, rafmagns-
] ðslur slitnað og tré slitnað upp
o ' i brotnað. 40 grimmir varðhund-
a: sem herinn hefir á eynni,
: i ppu úr geymslum sínum og
] ’ ka nú lausum hala um eyna. Hef
ír fólk verið varað við að vera ut-
hr 'dyrá, unz tekizt hefir að hand-
:na hundana eða drepa, þar sem
] r ge’ta verið mjög hættulegir.
Stjórnarkreppa
i Pakistan
i raclii, 8. sept. -— Mohamed Ali,
f 'sætisráðherra Pakistan hefir
f p ít af. sér og um leið gengið úr
r . prnarflokknum, Múslem-banda-
}i :inu. Flokkurinn var kominn í
3 kinn minni hluta á sambands
] .ginu, þar eð hinn nýstofnaði
J. ðveldisflokkur neitaði að styðja
: ómina. Flokkur þessi var stofn
< ur í apríl og gengu þá í hann
í: stir þingmenn Múslem-banda-
] :sins, en ákváðu þó að styðja
órnina um sinn.
í ngin ber á
I orðurlandi
/■ ureyri í gær: — Það er nú orð-
i ljóst, að þau fáu ber, sem
rrrottið hafa hér nyrðra í sumar,
e. 5ilögðúst í frostunum um dag
3: t, en þá komst næturfrost allt
rc iur í 8 stig. Svo virðist, að hér
f cni sarna máli í öllum byggðum
Norðuflariái. E.D.
' ' V' *' 'j' ‘ ' ' -"H
Svona á faílegur hreindýramosi að lífa út, segja Norömenn, hvítgrænir
krýndír brúskár gre3nótr»r eins cg ótal lítjl hreindýrahorn. Þetta gæti
veriö íslenzkur hreindýramosi.
nöfa isienzkan
NortSmenn ílytja hreindýramosa til margra landa
og hafa af nokkrar gjaldeyristekjur
Víða á íslenzkum heiðum og í hraunum, einkum norðan
lands og austan eru gráar eða hvítar breiður af hreindýra-
mosa, fagurlega greindum klóm, sem líkjast hornum íígulegs
hreintarfs. Við teljum þennan mosa til lítilla nytja — en vitið
þið það, að í nágrannalandi okkar, Noregi, hafa 7—800 manns
sumaratvinnu af því að tína slíkan mosa, og hann er útflutn-
ingsvara, sem gefur Norðmönnum töluverðar gjaldeyris-
tekjuf.
Norðmenn hafa í mörg ár stund
að þessa atvinnu í furuskógum sín
um frá Rena norður til Röros. í
haust skýra norsku blöðin frá því,
að uppskera hreindýramosans
verði meiri en nokkru sinni fyrr á
þessu ári. Búið var um rniðjan
ágúst að tína um 48 þús. kassa
af mosa, en á safna tíma í fyrra var
uppskeran ekki nema 10—20 þús.
kassar.
Til skreytingar.
Bezti hreindýramosinn í Noregi
fæst í furuskógunum í Nprður-
Noregi. Sá sem vex á bersvæði í
fjailendi þykir varla hæfur til
töku. Mosinn er notaður til marg
víslegra skreytinga, einkum sam
hliðá blómáski’eytingar, og við-
skiptalönd Noregs, sem kaupa mos-
ann eru Danmörk, Þýzkaland, Hol-
land, Belgía, Ítalía, Frakkland og
Bandaríkin.
20 ár að vaxa.
Hrcindýramosinn er lengi að
vaxa, svo að það er ekki hægt að
fá uppskeru af sama akri ár eftir
ár. Mosatökumenn segja, að bezt
sé ?.ð lát.a líða 20 ár á milli mosa
töku, hann þurfi tvo áratugi til að
vaxa. í sumar.hafa sem fyrr segir
stundað rnösatökuna 7—800
manns í Noregi, og eftirtekjan er
sögð mjög góð á þessu sumri, þótt
stundum sé þetta rýr atvinna. En
mikill hluti þessa fólks eru konur
og unglingar, því að slíkt fólk get
ur verið eins afkastamikið og full-
(Framhald á 2. síðu).
Starfsíþróttamót háð
að Hveragerði í dag
í dag er starfsíþróttamót I^éraðssambandsins Skarphéðins
háð í Hveragerði. Þetta er þriðja starfsíþröttamótið á vegum
héraðssambandsins, en í fyrra féll það niður vegna óhagstæðs
veðurs. Starfsíþróttamótið hefst kl. 2 e. h. og verður keppt í
mörgum greinum í karla og kvennaflokkum. Þátttakendur í
mótinu eru um áttatíu.
I greinum karla verður keppt m.
a. í nautgripa og hestadómum. Þá
er ein grein keppninnar ný hér á
landi, en það er plöntugreining.
Vandinn er sá að greina rétt 20
plöntur á sem skemmstum tíma. Ef
laust munu garðyrk.jumenn standa
sig vel í þeirri grein keppninnar.
Þá er dráttarvélaákstur, ein grein
keppninnar og er dráttarvélunum
ekið með vagni aflan í.
Sú grein keppninnar, sem eflaust
vekur mestan spenning og kátínu
er starfshlaupið. Starfshlaupið er
þannig, að hverjum keppenda er
ger að hlaupa ákveðna vegalengd
og á leiðinni eru ýmsar tafir.
í hlaupunum í dag verða t. d.
tafir við að smíða kassa, fara með
I.
Enn reittar fjatirir af
Stalin
Stalínverðlaunin
framvegis kennd
við Lenin
Það var tilkynnt í Moskvu í
gær, að verðlaunin, sem síðan
1935 hafa verið kennd við Staliu,
skuli hér eftir lieita Leninverð-
launin, eins og þau áður hétu.
Verðíaun þessi eru sem kunn-
ugt er veitt fyrir afrek á sviði
bókmennta, vísinda og lista. Eft-
irleiðis verður þeiin úthlutað á
fæðingardegi Lenins.
Bonn-stjórnin fær áhuga fyr-
ir sameiningu Þýzkalands
En þá svara Rússar meði skætingi og ásökunum
Moskvu, 8. sept. — í gær gekk sendiherra V-Þýzkalands í
Moskvu á fund Gromyko aðstoðarutanríkisráðherra Sovétrikj- Alls hafa verið handteknir yfir 30
anna og færði honum boðskap stjórnar sinnar, þar sem hún menn, þar af fjórir brczkir borgar
óskar eftir að nú verði snúið sér að því af alefli að sameina ar. Starfsmenn í brezka sendiráð
Þýzkaland. Kveður allmjög við annan tón í orðsendingu þess- en^SSSá? ffíeto® þeöí
ari en aður, um þau skilyrði, sem Bonnstiormn telur sig geta ekki tekizt að ná tali af þeim
fallizt á varðandi sameiningu landsins. fjórða. Heitir hann John Stanley.
skilaboð til ákveðins manns, o.
s. frv.
í greinum kvenna verður m. a.
keppt í því að leggja á borð, og
þríþraut. Þríþrautin er í því fóigin
að smyrja brauð, gera hnappagat
og strjúka skyrtur.
Sigurvegararnir keppa á
starfsíþróttainóíi í Svíþjóð.
í haust verður haldði sta.rfs-
íþróttamót allra Norðurlanda. Mót
ið fer fram í Svíþjóð og er í ráði
að gefa sigurvegurum frá mótinu
í Hveragerði kost á að fara þang-
að og taka þátt í keppninni. Má
því segja að til nokkurs sé að
vinna.
Þetta mun vera í fyrsta skipti
sem íslendingar taka þátt í slíku
móti, og raunar má segja að starfs
íþróttamót séu lítt þekkt sér á
landi sem komið er.
Á starfsíþróttamótinu í dag
munu börn sýna uppskeru, sem
þau sjálf hafa ræktað. Hér er um
að ræða kartöflur, rófur og ýmis-
konar grænmeti.
Tíu börn voru valin til bess að
sýna uppskeru sina og verður verð
laun veitt fyrir beztu uppskeruna.
Að starfsíþróttamótinu og upp
skerusýningunni lúkinni verður
dansleikur í samkomuhúsi staðar-
arins.
Innbrotin uj)plýst
f gær var sagt hér í blaðinu frá
innbrotum í skrifstofu Dráttar-
brautarinnar og í Fiskiðjuver rík
isins. Bæði innbrotin eru nú upp
lýst og eru tveir ungir ittenn
valdir að þeim. Hafa þeir játað
á sig þjófnaðina.
Yfir 30 njósnarar
bandteknir \ Kaíró
Kairó, 8. sept. — Saksóknarinn í
Egyplalandi skýrði frá því í dag,
að sennilega myndi rannsókninni á
starfsemi brezka njósnahringsins
í Egyptalandi Ijúka í næstu viku.
Verið að steypa grann fas mikla
I stoðvarhúss Mjólkurbós Flóamanna
Frá fréttaritara Tímans á Selfossi.
Hafin er nú vinna við að steypa grunn hinnar nýju mjólk-
r stöðvar Flóabúsins. í sumar hefir verið unnið að því að
r. jóta niður hús gömlu stöðvarinnar, og hófst það verk í vor
'ih'éð falli reykháfsins mikla. Einnig hefir verið unnið í sumar
í j því a.ð grafa fyrir húsinu, og var það mikið verk.
Hið hýja aðalhús Flóabúsins,
f?.ri riú er’ hafin bygging á, mun
jf ndarájgrupni gamla aðalhússins.
t fltSL vettour geysimikið hús, og
] ' ti nauðsynlegt að grafa fyrir
Á á fast, einnig vegna
■]' ss, að "undir húsinu á að verða
irikill neðanjarðarkjallari. Grunn-
gröfturinn var mikið verk, en hann
4-tissfe- vel, og var komið niður á
og trausta klöpp. Er nú verið
að steypa grunninn.
Fluít í ostahús.
Áður var búið að byggja stórt
ostahús við búið, og á meðan bygg
ing aðalhússins stcndur ícr mjóik-
urmótíaka þar fram og mjólkur-
vinnslan að miklu leyti. Ilið nýja
mjólkurbú Flóamanna verður
mjög niikil og vönduð bygging að
öllum búnaði.
T. d. segir í orðsendingunni, að
kornið geti til mála að fallast á
tillögu Sir Anthony Edens, er
hann bar fram í fyrra, um að hlut-
laust svæði verði myndað á austur-
landamærum hins sameinaða
Þýzkalands og nágranna þess í
austri. Dr. Adenauer tók þessari
tillögu víðsfjarri á sínum tíma.
Svaraði illu einu.
Þá var tekið fram, að ekki væri
nauðsynlegt, að það væri fyrir-
fram ákveðið, að sameinað Þýzka-
land væri aðili að Atlantshafs-
bandalaginu. Það atriði bæri að
ákveða, þegar landið hefði veriö
§ameinað í eitt ríki. Gromyko er
sagður hafa tckið þessum boðum
þunglega og verið þungorður í
garð V-Þjóðverja. Sakað stjórnina
um að koma upp hervaldsríki. Þá
væri úrskurður stjórnlagadómstóls
ins í Bonn og handtökur kommún-
ista í landinu mál, sem gerðu það
að verkum, að Sovétríkjunum
væri ekkert áhugamál að hefjast
handa um sámeiningu landsins að
svo stöddu.
„íslendingar bera stöðugan kala til Dana
vegna einokunarverzlunarinnar“
sag$i frú Bodil Begtrup, fyrrverandi ambassador
í ræ$u um samband Islendinga og Dana
Einkaskeyti frá Kaupmannahöfn í gær.
Fyrrverandi ambassador Dana á íslandi, frú Bodil Begtrup,
hélt nýlega ræSu á landsnámskeiði dönsku heimilismálanefnd-
arinnar, sem haldið var á Jótlandi. Ræddi hún þar um sam-
band íslands og Danmerkur.
Dagens Nyheder endursegir
nokkuð úr ræðu frú Begtrup, eft-
ir frásögn Aalborg Stiftstidende,
og segir þar m. a. á þessa leið:
Frúin sagði, að við hér í Dan-
mörku vissum ekki, að íslendingar
bæru kala til Dana, og sá kali mót-
aði viðhorf þeirra. Þegar maður
heimsækli þá, færu þeir oft að
tala um liluti, sem skeðu á dögum
einokunarverzlunarinnar á saut-
jándu öld. Þeir muna alltaf, hvern
ig danskir kaupmenn féflettu þá
á þeim tíma. Miðaldir hafa í raun
og veru varað á Islandi allt fram
undir 1925, en þá urðu snögg um
skipti.
ísland komst þá allt í einu í
nýja snertingu við umheiminn og
tók sér nýja stöðu á landakortinu.
Þá komu til tíðar skipaierðir og
flugferðir til annarra janda, og um
ísland tóku að liggja alþjóðáleið-
ir. Þetta leiddi til skyndiþróunar,
og framvindan síðan 1925 hefir ver
ið næstum því of hröð til þess að
fólkið hafi getað fylgzt með.
— Áðils.
/ ÚOItÍO ’ W"
VK'
¥i ir’