Tíminn - 22.11.1961, Síða 5

T í MIN N, miSvikudagimi 22. nóvember 1961.
5
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjdri: Tómas Árnason. Rit.
stjórar: Þórarinn Þórarinsson (áb.), Andrés
Kristjánsson, Jón Helgason. Fulltrúi rit-
stjórnar: Tómas Karlsson. Auglýsinga-
stjóri: Egill Bjarnason. — Skrifstofur í
Edduhúsinu. — Símar: 18300—18305 Aug
lýsingasími: 19523 Afgreiðslusími: 12323
— Prentsmiðjan Edda h.f. —
Áskriftargjald kr. 55.00 á mán innanlands.
f lausasölu kr. 3.00 eintakið
Ekki af miklu að státa
Af hálfu stjórnarblaðanna er þvi nijög haldið fram, að
tollalækkun sú, sem Alþingi hefur nýlega samþykkt, sé
mjög mikil kjarabót.
Það sést bezt, að hér er þó ekki verið að státa af miklu,
ef bornar eru saman annars vegar þær tolla- og smásölu-
skattahækkanir, sem orðið hafa í tíð núverandi stjórnar,
og hins vegar þær tollalækkanir, sem nú hafa verið
ákveðnar.
Þetta er gert mjög greinilega i áliti, sem Skúli Guð-
mundsson skilaði um tollalækkunafmálið sem minnihuti
fjárhagsnefndar n.d. Þar segir svo:
„Ríkisreikningurinn fyrir 1959 sýnir, að þá voru tekj-
ur ríkissjóðs af vörumagnstolli, verðtolli, söluskatti, inn-
flutningsgjaldi af benzíni og gjaldi af innlendum tollvör-
um samtals 520 milljónir króna. Svo kemur núverandi
stjórn með sínar ráðstafanir, og á fyrsta ári hennar hækka
þessar álögur upp í 967 milljónir, eða um hvorki meira né
minna en 447 milljónir kjóna, samkvæmt ríkisreikningi
fyrir 1960. í þessu sambandi skal þess getið, að 1960 var
framlag úr ríkissjóði til niðurgreiðslu á vöruverði 107
millj. kr. hærra en 1959.
Tollahækkunarsaga stjórnarinnar er ekki hér með bú-
in. Gizkað er á, að gengislækkunin s. 1. sumar muni valda
um 90 millj. kr. hækkun á aðflutningsgjöldum, miðað við
heilt ár. Þar við bætist svo hækkun á söluskatti í smásöiu,
sem gengisbreytingin veldur, og er þar auðvitað um veru-
lega fjárhæð að ræða.
Ríkisstjórnin telur, að sú lækkun á aðflutningsgjöld-
um, sem frv. þetta felur í sér, muni nema um 46 millj. kr.
að óbreyttu innflutningsmagni. Það er aðeins brot af
þeirri hækkun á þessum gjöldum, sem stjórnin skellti á
s. 1. sumar, þegar hún framkvæmdi seinni gengislækkun
sína. Að öðru leyti á sú hækkun að gilda áfram í ofanálag
á allar tollahækkanir stjórnarinnar i febrúar 1960.
Af þessu sést, hvað tollalækkunin samkvæmt frv. er
ákaflega lítilfjörleg í samanburði við þær stórkostlegu að-
fiutningsgjaldahækkanir, sem orðið hafa í tíð núverandi
stjórnar“.
Þegar þetta er athugað, sést bezt, að stjórnarflokkarnir
hafa ekki af miklu að státa, þar sem umræddar tollalækk-
anir eru. Og ekki verður þá hlutur þeirra betri, þegar
þess er gætt, að þeir gera þetta ekki af fúsum vilja, held-
ur telja sig neydda til þess af smyglurunum!
i
Kvensokkarnir
Stjórnarblöðin halda ekki sízt fram tollalækkuninni á
kvensokkum. Að því var nokkuð vikið í áliti Skúla:
„Það er talað um, að sumir kvensokkar inuni ólöglega
innfluttir. Vel getur verið, að svo sé. Og það getur líka
verið rétt, að þetta stafi að miklu ieyti af því, að núver-
andi ríkisstjórn hefur í sokkamálunum og fleiru búið ,
fremur kuldalega að kvenþjóðinni. Vegna ráðstafana
stjórnarinnar er t. d. kostnaðarverð nælonsokka nú, að
óbreyttu innkaupsverði í útlandinu, 66% hærra en það
var 1958. Og ekki tekur betra við, þegar konurnar þurfa
að fá sér efni í kjól. Að óbreyttu mnkaupsverði ytra er
kostnaðarverð á kjólaefni vegna efnahagsaðgerða núver-
andi stjórnar 739& hærra en 1958“
Þrátt fyrir tollalækkun þá, sem nú er framkvæmd,
verða umræddir sokkar samt áfram miklu dýrari en 1958.
Hér er því ekki mikið til að hæla ser af.
ERLENT YFIRLIT
Forsetakjörið á Filippseyjum
Macapagal þykir líklegur til atS veríSa gegn forseti
ÞAÐ hefur undanfarið veikt
veritlega aðstöð'u Bandaríkj-
anna í Asíu, að fylgislönd
þeirra í Suðaustur-Asíu, hafa
búið við spillt og einræðissinn
að stjórnarfar, eins og Suður-
Kórea, Formósa, Suður-Viet-
nam og Laos. f þessum lönd-
um hefur ríkt lýðræði að
nafni til, en ekki f reynd. Vald
hafarnir hafa misnotag völd sín
herfilega og kosningar, sem
þeir hafa látið fara fram, hafa
verið sjónarspil eitt. Þetta hef-
ur veitt kommúnistum stórum
betri aðstöðu en ella og orðið
þess valdandi, að fjárhagsleg
aðstog Bandaríkjanna hefur
komið að tiltölulega litlum not
um, t.d. í Laos og Suður-Viet-
nam.
Það er aðeins í einu landi
Suðaustur-'Asíu, sem fylgir
Bandarfkjunum, er tekist hefur
að festa í sessi fiokkurn veg-
inn lýðræðissinnað stjórnarfar.
Þetta Iand er Filippseyjar. Þar
hefur það gerzt tvívegis eftir
styrjöldina, að stjórnarflokkur
hefur tapað forsetakosningum -
og beygt sig fyrir úrsli.tunum.
Þetta gerðist í fyrra skiptið,
þegar Magsaysay var kosinn
þar forseti fyrir nokkrum árum
vegna þess, að hann hafði unn
ið sér tiltrú sem heiðarlegur
og umbótasinnaður. stjórnmála-
leiðtogi. Hann fórst í flugslysi
eftir að hafa nýbyrjað umbóta-
starf sitt, og tók þá varafórset-
inn, Garcia við völdum, og
náði hann endurkosningu
nokkru síðar.
f seinna skiptið gerðist þetta
svo í síðastl. viku, þegar
Garcia féll, er hann sótti um
endurkjör í annað sinn. Hann
féH þá fyrir keppinaut sínum,
Macapagal, þótt spádómar um
kosningaúrslitin hefðu hljóðað
á annan veg. Það var ekki sízt
athyglisvert við kosningabarátt
una, að þótt Garcia væri fram-
bjóðandi sama flokks og stutt
hafði Magsaysay til valda, var
yfirleitt litið á Macapagal sem
líklegri til þess að fylgja fram
umbóta- og uppbygigngarstefnu
Magsaysays, enda þótt hann
væri frambjóðandi flokks þess,
sem hafði verið andstæður
Magsaysay. Skýringin liggur í
því, að sáralítill munur er á
stefnu tveggja aðalflokkanna á
Filippseyjum, Þjóðernisflokks-
ins, sem studdi Garcia, og
Frjálslynda flokksins, er studdi
Macapagal. Kosningar þar snú-
ast því raunverulega meira um
menn og flokka.
MEÐ SIGRI Macapagals kem
ur fram á sjónarsviðið nýr mað
ur í Suðaustur-Asíu, er Banda-
MACAPAGAL
ríkjamenn hafa bundið við
einna mestar vonir siðan
Magsaysay féll frá. Hann þykir
líklegur til ag vinna að því að
gera stjórnarfar landsins þeið-
arlegra en það er nú, en löng-
um hefur þótt við brenna á
Filippseyjum aðvStjórnmálaleið
togar misnotuðu völdin til fram
dráttar fyrir sig og vildarvini
sína. Magsaysay var undantekn-
ing í þessum efnum. Garcia var
hins vegar ekki talinn barn-
anna beztur á þessu sviði,
enda segja amerisk blöð, að
þag hafi ráðið mestu um hin
óvæntu úrslit í forsetakosning-
unum nú, að menn hafi viljað
breyta um vegna þess, bve aug-
ijós spilling var orðin uodir
stjórn Garcia.
Diosdado Macapagal er fædd
ur 28. september 1910, sonur
fátæks skálds og leikara. Hann
bjó við mikla fátækt í uppvext-
inum og er það frægt á Filipps
eyjum ,að hann varð ag fá lán
uð föt hjá félaga sínum, er
hann átti að halda ræðu við
skólauppsögn í gagnfræðaskóla
í tilefni af því, ag bann hafði
hlotið hæstu einkunina. Á há-
skólaárum sínum bjó hann við
svo þröngan kost, að hanrt varð
eitt sinn að leggjast á spítala
vegna sjúkdóms, er hafði orsak
ast af næringarskorti. Þetta,
stóð þó ekki i vegi þess, að
hann tók doktorspróf bæði í
lögfræði og hagfræði með
glæsilegasta vitnisburði.
Að námi loknu hóf Macapa-
gal strax afskipti af stjórnmál-
um. Hann náði lcosningu á þing
1951 og var eini þingmaður
Frjálslynda flokksins ,er náði
endurkosningu í kosningunum
1953, en þag var þá, sem
Magsaysay vann mesta sigur
sinn. Á þingi var Macapagal
harður baráttumaður fyrir ýms
um félagslegum umbótum, eins
og jarðaskiptingu o.s.frv.
Við forsetakjörið fyrir fjór-
um árum, var Macapagal vara-
forsetaefni Frjálslynda flokks-
ins og náði kosningu, en forseti
og varaforseti eru kosnir sér-
staklega. Venja er að varafor-
setinn fái einhvert meiriháttar
embætti í ríkisstjórninni, en
Garcia sniðgekk Macapagal al-
veg og reyndi að gera hlut hans
sem verstan. Þetta mun miklu
fremur hafa styrkt Macapagal
en veikt meðal almennings,
Macapagal er sagður góður
starfsmaður. Hann er reglumað
ur mikill, reykir ekki og neyt-
ir áfengis örsjaldan og í hófi.
Hann er tvíkvæntur og á fjög-
ur börn.
ÞAÐ hefur vafalaust styrkt
Macapagal, að hann er maður
myndarlegur og fríður sínum,
og því verið sagt um hann, að
hann myndi hafa farið vel á
leiksviði. Álit sitt sem stjórn-
málamaður á hann því þó fyrst
og fremst ag þakka, að hann
er talinn vel heiðarlegur og
hefur aldrei verið riðinn við
neitt sem andstæðingarnir gætu
notað gegn honum, hvað það
snertir. f kosningabaráttunni
lofaði hann meiri félagslegum
umbótum en keppinautur hans.
í utanríkismálum var stefna
þeirra hin sama. Báðir lýstu sig
andvíga viðurkenningu á stjórn
inni í Peking og fylgjandi ná-
inni samvinnú við Bandarikin.
Macapagal lagði enn! ríkari á-
lierzlu á, að hann vildi fá auk
ið erlent fjármagn til landsins,
en þó að sjálfsögðu innan eðli
legra marka.
Þótt Bandaríkjamenn gættu
hlutleysis í kosningunum, kem-
ur þag glöggt fram í blöðum
þeirra eftir kosningarnar, að
þeir fagna sigri Macapagals.
Stjórn Garcia hafi verið meira
og minna spillt og Magapagal
sé miklu líklegri til að stjórna
heiðarlega og koma fram fé-
lagslegum umbótum. Þess
vegna megi fremur vænta þess,
að undir forustu Macapagals
fái Filippseyjar stjóm, sem
geti orðið vitnisburður um yfir
burðl lýðræðislegs stjórnarfars
í Suðaustur-Asíu. Þ.Þ.
Aðalfundur Framsóknarfélags V.
Skaftfellinga var haldinn að Hrifu
nesi sl. sunnudag. Formaður félags
ins, Jón Helgason, Seglbúðum,
gerði grein fyrir störfum félags-
ins á liðnu starfsári. Margir nýir
félagar hafa komið í félagið á ár-
inu.\Eru félagsmenn nú hátt á ann
að hundrað.
Stjórnin var öll endurkjörin, en
hana skipa þessir menn: Jón
Helgason, Seglbúðum, form., Ragn
ar Þorsteinsson, Höfðabrekku, rit
ari, Ólafur Jónsson, Teygingalæk
Júlíus Jónsson, Norðurhjáleigu og
Einar Þorsteinsson, Sólheimahjá-
leigu.
í fulltrúaráð voru kjörnir þess-
ir menn: Óskar Jóhannesson, Ási,
AÐALFUNDUR FRAMSOKNARFÉ-
LAGS VESTUR-SKAFTFELLINGA
Jón Hallgrímsson, Vík, Brynjólf-
ur Oddsson, Þykkvabæjarklaustri,
Árni Jónsson, Hrifunesi, Runólf-
ur Bjarnason, Bakkakoti, Vilhjálm
ur Valdimarsson, Kirkjubæjar-
klaustri, Sigmundur Helgason,
Núpum. Þessir menn eru jafn-
framt fulltrúar á kjördæmisþing.
Óskar Jónsson færði stjórninni
þakkir fyrir vel unnin s'törf.
Að aðalfundinum loknum flutti
Ilelgi Bergs afburða snjallt erindi
um stjórnmálaviðhorfið og Efna-
hagsbandalagið. Síðan voru frjáls-
ar umræður og tóku þessir menn
til máls: Jón Gíslason, Einar Þor-
steinsson, Matthías Ingibergsson,
Óskar Jónsson, Stefán Jasonarson,
Ragnar Þorsteinsson og Hjalti
Gestsson. Þá svaraði frummælandi
Helgi Bergs, fyrirspurnum um
fram höfðu komið.
Að fundi loknum þáðu rnenn
rausnarlegar veitingar hjá Árna
Jónssyni, Hrífunesi. — Þótti þessi
fundur hafa tekizt mjög vel.