Morgunblaðið - 04.03.1958, Blaðsíða 10

iO
MORCUKHLAÐIÐ
Þriðjudagur 4. marz 1958
TJ'tg.: H.í. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæindastjón: bigíus Jónsson.
Aðairustjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Bjarni Benediktsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Einar Asmundsson.
Lesbók: Arni Ola, sími 33045
Auglýsingar: Arni Garðar Kristiiisson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Asknftargjalci kr. 30.00 á mánuði innanlands.
í iausasólu kr. 1.50 eintakið.
LÁTA ÞEIR SÉR NÚ SEGJAST?
URSLIT kosninganna í Iðju
og Trésmiðafélaginu eru
mikill sigur fyrir lýð-
ræðissinna. Þrátt fyrir miklu
meiri þátttöku í kosningunni nú
en í fyrra, minnkar fylgi komm-
únista í Iðju um 32 atkvæði. Lýð-
ræðissinnar fá aftur á móti alla
aukninguna og nokkuð af fyrra
fylgi kommúnista. I Trésmiðafé-
laginu héldu lýðræðissinnar einn-
ig meirihlutanum.
Þegar úrslitin eru hugleidd,
verður að minnast þess, að í fyrra
var afstaða Framsóknarmanna
önnur er nú. Þeir voru þá tví-
stígandi í afstöðu sinni til kosn-
inganna í Iðju. Þá sagði Þjóðvilj-
inn:
. „Fjöldi Framsóknarmanna
vann hið bezta og drengilegasta
starf í þessum kosningum. Hins
vegar dylst það engum og sízt
vinstri Framsóknarmönnum í
landinu, að enn eru til þau öfl
í flokksforustu Framsóknar, sem
ekki eru vinstri stefnu heilli en
svo að þau fengu því ráðið að
Tíminn var hlutlaus(!) í Iðju
kosningunum.“
Tvístig Framsóknarmanna náði
þá ekki til Trésmiðafélagsins
Þeir höfðu þar þá samvinnu
við aðra lýðræðíssinna. Nú gekk
Framsókn fram fyrir skjöldu í
báðum félögunum til stuðnings
við kommúnista og í hatrammr;
baráttu gegnlýðræðissinnum. Þeir
kumpánar töldu sig því hafa full-
kominn möguleika til að vinna
bæði félögin.
1 Iðju munaði í fyrra ekki nerra
26 atkvæðum og í Trésmiðafélag-
inu, sem er mikið minna 24 at-
kvæðum. Árangurinn nú varð sá.
að í Trésmiðafélaginu minnkaði
munurinn úr 24 atkv. í 8, en í
Iðju jókst hann úr 26 atkv
í 338 atkvæði.
Hér kemur enn fram, að þar
sem tiltölulega fáir greiða at-
kvæði, á Framsókn hægara með
að beita hinum þekktu börgðum
sínum, en þar sem fjölmennið er.
Þeir kumpánar munu og skjótt
hafa séð, að þeir voru vonlausir
í Iðju og lögðu því ofurkapp á
að sigra í Trésmiðafélaginu. Var
þar ekkert til sparað, og er sigui
lýðræðissinna því eftirminni-
legri, enda lýsa Iðjuúrsliun
straumhvörfum.
★
Stuðningur Framsóknar við
kommúnista var nú með
ýmsu móti. í allra augsýn var
m. a. gefið út sérstakt kosninga-
blað innan Iðju, þar sem Fram-
sókn lýsti samfylkmgu sinni við
kommúnista.
Þá var ekki um það að villast,
að ráðamenn Tímans ætluðu nú
ekki að láta vera hægt að bregöa
sér um, að þeir væru að þessu
sinni „hlutlausir“ í kosningun-
um eins og í fyrra. Tíminn birti
daglega hvatningargreinar um að
standa með listum kommúnisi.a
og ýmiss konar óhróður, sem ætl-
aður var til að sundra fylkingu
lýðræðissinna. Kvað svo rammt
að þessu, að Helgi Sæmundsson
gat ekki orða bundizt í Alþýðu-
blaðinu sl. sunnudag, og birti for-
ustugrein, sem heitir „Fram-
sóknarmenn í nánu samstarfi við
alþjóðlega kommúnista í verka-
lýðsmálum". 1 greininni segir:
„Menn ráku upp stór augu, ei
þeir lásu Tímann sl. föstudag og
sáu þar greinarkorn á fremstu
síðu um, að A-listinn í Iðju væri
„Listi vinstri manna“, en í sæti
formanns á listanum er Björn
Bjarnason, maðurinn, sem hér á
landi er aðalumboðsmaður hins
alþjóðlega kommúnisma".
Helgi Sæmundsson er einn
þeirra, sem lengst hefur viljað
ganga í að afsaka og fegra fram-
ferði forkólfa Framsóknar.
Nú virðist jafnvel honum nóg
boðið.
★
Atferli Framsóknarforkólfanra
er glöggt dæmi þess, hvermg
menn láta leiða sig stig af stigi
niður á við.
Fyrir 2 árum gerðu Alþýðu-
flokkurinn og Framsókn banda-
lag sín á milli ,sem m. a. átti að
verða til þess að tryggja yfirráð
Alþýðuflokksins í verkalýðsfé-
lögunum, eða a. m. k. að skuld-
binda Framsókn til hollustu við
Alþýðuflokkinn í þeim efnúrn
Jafnframt var því hátíðlega lýst
yfir, að ekkert sam?tarf við
kommúnista kæmi til greina,
allra sízt í stjórn ríkisins.
Þau hátíðlegu loforð voru róf-
in við fyrsta tækifæri. Alþýðu-
flokksmenn létu fleka sig til að
samþykkja þau svik í von um
stundarhag.
Innan skamms varð afleiðing-
in sú, að Alþýðuflokkurinn tók
að sér vernd fyrir kommúnista
í hættulegust hríð, sem yfir þá
hefur dunið. Ef lýðræðissinnar
hefðu haft manndóm til að ein-
angra kommúnista, þegar atburð-
irnir í Ungverjalandi gerðust, er
enginn efi á, að þá hefði verið
hægt að brjóta þá á bak aftur
og eyða hinum óeðlilegu áhrif-
um þeirra í verkalýðsmálunum.
1 stað þess var skemmdarvörg-
unum veitt skjól innan veggja
Stjórnarráðs íslands.
★
En Hermann Jónasson og félag-
ar hans létu ekki þar við sitja.
Kommúnistar tilkynntu honum,
að ef yfirráðum þeirra í hinurr.
stærstu verkalýðsfélögum og
heildarsamtökunum yrði hnelckt,
þá væri stjórnarsamstarfið þar
með úr sögunni. Með þessu sá
Hermann valdadrauma sína að
engu orðna, ef ekki væri að
gert.
Kommúnistar kunna lagið á
Ilermanni og vitnuðu til þess, sem
sterkast er í eðli hans. Afleiðing-
in varð sú, að Framsókn ákvað
þvert 'ofan í fyrri orð og eiða, að
efla kommúnista til áframhald-
andi valda í verkalýðsfélögun-
um. Einn foringi kommúnista
hefur sagt frá þvl, að Hermann
hafi á miðstjórnarfundi spurt
hver „þyrði“ að mæla því bot.
að öðru vísi væri að farið. Þar
með voru svardagarnir við Al-
þýðuflokkinn úr sögunni.
En una lýðræðissinnar í stjórn-
arliðinu því lengur, að eitt aðal-
markmið ríkisstjórnarinnar skuli
vera að efla áhrif hins alþjóðlega
kommúnisma á Islandi?
Úrslitin í þessum tveimur
verkalýðsfélögum, sem einna
mest óvissa ríkti um, mega sann-
arlega verða stjórnarflokkunum
holl áminning um að niðast ekki
of lengi á þolinmæði íslenzku
þjóðarinnar.
UTAN UR HEIMI
Dönskum lœkni hefur tekizf að gera
roftur ónœmar fyrir krabbameini
DÖNSK blöð skýrðu á dögunum
frá athyglisverðri tilraun
danskra sérfræðinga á sviði
krabbameinsrannsókna. Er hér
um að ræða tilraunir með rottur
— og hefur dr. med. Helge J.
Lund tekizt að gera 50 þeirra
ónæmar fyrir krabbameini að
því er hann telur. En aðferð
hans í stutttu máli sú, að hann
sprautaði lifandi krabbameins-
frumum í botnlanga rotanna. —
Samkvæmt niðurstöðum dr.
Lund nægði ein inngjöf til þess
að drepa rottur eigi síðar en á 8.
degi, ef henni var sprautað í
kviöarholið. En eftir að krabba-
meinsfrumunum hafði verið
sprautað í botnlangann urðu
rotturnar ónæmar fyrir frek-
ari inngjöf — og létu
ekki á sjá, enaa þótt þeim væri
gefin sprauta í kviðarholið.
I brezka tímaritinu „British
Journal of Cancer“ er skýrt all-
ýtarlega frá þessum tilraunum —
og í viðtali við „Information",
segir dr. Lund m. a. svo frá:
— Ég fann aðferðina af hreinni
tiiviljun. Um nokkurra ára skeið
hef ég unnið að kraVibameins-
rannsóknum — og haft rottur
til tilraunanna. — Ég sprautaði
liíandi krabbameinsfrumum í
líkama þeirra, og hefur þet'ta jafn
an leitt af sér dauða rottannaekai
síðar en eftir 8 daga.
Svo var það dag einn, að starfs
stúlka á rannsóknarstofunni bað
um að fá að gera eina slíka
tilraun — og leyfði ég það.
Þegar slíkt leyfi er gefið, er það
viðtekin regla, að viðkomandi
gerir tilraunin einn — án aðstoð-
ar yfirmanna. Ég varð mjög
undrandi, þegar rotturnar þrjár,
sem hún sprautaði, voru allar við
beztu heilsu að 8 dögum liðnum
frá aðgerðinni. Hálfur mánuður
leið, þrjár vikur — og rotturnar
lifðu. Þá gaf ég þeim sjálfur
sprautu með sama magni, en þær
lifðu.
Nú fór ég að hugsa málið al-
varlega — hvað hafði átt sér
stað? Hvernig höfðu þær verið
sprautaðar? Sennilegt þótti mér,
að stúlkan hefði stungið nálinni áþað krabbameinsfrumuna það
sprautunni of djúpt í rotturnar,
þar eð stúlkan var þessu ekki vön
Ef nálinni hefði verið stungið of
djúpt, hefði hún getað farið alla
leið inn í þarjmana, eða jafnvel
inn í botnlangann, því að í rott-
um er hann mjög stór — á stærð
við magasekkinn.
Síðan reyndi ég að sprauta
krabbameinsfrumum í botnlang-
ann á rottunum. Til þess að vera
algerlega viss um að sprauta
á rétta staðinn, deyfði ég rott-
urnar, skar þær upp — og beitti
mikilli nákvæmni við verkið. All-
ar rotturnar lifðu aðgerðina og
þær létu ekkert á sjá eftir 8 daga
— né síðar. Eftir nokkurn tíma
gaf ég þeim öllum sprautu í kvið
arholið en þeim varð ekki meint
af og lifðu góðu lífi. Ég
varð því sannfærður um það, að
mér hefði á þennan hátt tekizt
að gera þær ónæmar.
Síðari rannsóknir leiddu það í
ljós, að í líkama rottunnar hafði
myndazt móteitur gegn krabba-
meinsfrumunum, þegar þeim var
sprautað á fyrrgreindan hátt
Þetta móteitur er mjög sterkt,
skjótt, að ekki gefst tími til þess
að færa blöndunina undir smá-
sjá áður en fruman er dauð.
Ég tel þó ekki, segir dr. Lund,
að hægt verði að nota móteitrið
sem serum. Fyrst og fremst gæt-
um við ekki framleitt eins mikið
og til þess þyrfti. Fyrst um sinn
verður tilraununum haldið áfram
á sama hátt og ónæmið fengið
með því að sprauta lifandi frum-
um í líkama dýranna — og láta
þau sjálf mynda móteitur.
Það er of snemmt að ræða um
notagildi þessarar aðferðar hvað
mönnum viðkemur, segir dr.
Lund. Fyrst og fremst ber að at-
huga það, að botnlangi rottunn-
ar er annars eðlis en botnlangi
mannsins. Frekari tilraunir skera
auðvitað úr um þetta. Fyrst um
sinni munu tilraunir mínar samt
aðallega beinast að því að ein-
angra það efni í krabbameins-
frumunni, sem veldur myndun
móteitursins. Ef mér tekst að
finna það og einangra, verður
ef til vill hægt að nota það eitt
sér til inngjafar — til myndunar
móteitursins — þ.e.a.s. í rottum.
svo sterkt, að það nægir til þess
að drepa krabbameinsfrumu,
enda þótt það sé blandað 1:5000.
Ef það er blandað 1:25, drepur
Dr Lund er mjög ánægður með
árangurinn og telur að hann sé
betri en árangur annarra sér-
fræðinga, sem starfað hafa á
þessu sviði.
Arabískur
á eyðieyju
LUNDÚNUM — Arabískum
Róbinson Krúsó hefur verið bjarg
að frá eyðieyju nokkurri í mynni
Persaflóa, þar sem hann hefur
verið í 33 ár.
1925 féll A1 Haj Nassir Bin Ali
Bin Omran fyrir borð á perlu-
veiðaskútu og héldu allir, að
hann hefði drukknað. Nú hefur
hann fundizt á lítilli eyðieyju
eins og fyrr getur, en þar hefur
hann lifað á grasi, þangi og
fiski, sem hann veiddi með neti,
sem hann gerði sjálfur úr grasi.
— Björgunarmaður arabíska
Hébinsou
■ 33 úr
Róbinsons segir, að hann hafi
verið nakinn, þegar hann fann
hann og komið sér fyrir sjónir
eins og hver annar villimaður.
A1 Haj segir, að hann hafi séð
mörg skip sigla framhjá eyjunni
á þeim tíma, sem hann dvaldist
þar, en mér tókst aldrei að vekja
athygli skipshafnanna á mér,
bætti hann við. — Þess má loks
geta, að hann á tvo syni á lífi
og urðu fagnaðarfundir, þegar
þeir hittu föður sinn.