Morgunblaðið - 02.09.1960, Side 10

10
MOP^r,'7nr 4 Ð
Föstudagur 2. sept. 1960
Einn kokteill
fyrir kvðldverð
— DR. JOHNSON, — hvaða ráð
gefið þér frartikvaemdastjóruim.
svo að þeir megi halda heilsu
og verða langlífir?
— Fyrst og fremst óska ég
eftir því, að þeir geri sér fulla
grein fyrir því, að það er ekki
sérlega hættulegt heiisunni að
vera framkvæmdastjóri. Sú hætta
sem steðjar að heilsu þeirra á
rætur að rekja til lífernis þeirra
utan vinnustaðar.
— Ráðleggið þér þeim þá ekki
að forðast eftirvinnu eða að tak-
marka fjölda vinnustunda?
— Nei, við sjáum mjög sjald-
an dæmi þess, að veikindi fram-
fevæmdastjóra eða heilsuibrest
megi rekja beint til atvinniu hans.
Nýlega rannsökuðum við 6 þús.
bandaríska framkvæmdastjóra og
fcomumst að raun um, að 94%
þeirra vinna minna en 9 klst. á
dag, en meðaltal var 7 klist.
vinnudagur fimm daga vikunnar.
Um aldamót var 54 klst. vinnu-
vika algeng og getum við því
eklki talið 45 stunda vinnuviku
of mikið. Bandarískir viðskipta-
menn vinna sig engan veginn í
hel.
— Er heimavinna innifalin í
tölium yðar?
— Já, við komumst að raun um
að 30% þessarra 6 þús. fram-
kvæmdastjóra unnu regluiega
heimavinnu, að meðaltali 4,5
klst. á viku.
— Virtist yður gegna sama
máli um eldri og yngri menn?
— Já, svo virðist sem vinnu-
stundafjöldi hafi engin áhrif á
(beilsu mannsins. Oft eru þeir
heilsubeztir sem vinna lengst og
mest.
— Eru niðurstöður yðar í sam-
ræmi við almenningsálitið?
— Nei, enda urðum við for-
viða þegar þessar tölur kamu
fram.
GÖNGUFERÐIR
B E Z T A F
— Mælið þér með daglegum
lí'kamsæf ingum ?
— Umfram allt. Ég mæli með
hverjum þeim líkamsæfingum,
sem eru í samræmi við aldur og
líkamshreysti mannsins. Göngu-
ferðir eru þó beztar, en ágætt
að bæta þær upp m.eð ýmiss kon-
ar íþróttaiðkunum um helgar, svo
sem golfi, tennis eða öðru sem
samræmist aldri mannsins og
áhuga.
— Hvernig er þessu varið með
menn yfir 65 ára aldri, — eiga
þeir að byrja að leika tennis, ef
þeir ha-fa ekki gert það að stað-
aldri?
— Jafnvel þótt þeir hafi gert
það að staðaldri, brýtur það í
bága við skynsemi. Tennis er
ágætur leikur ,en hæfir aðeins
mönnum innan við fimmtugt.
Golf, gönguferðir, sund eða aðrar
hóflegri íþróttir eru betri fyrir
eldri menn.
— Þér minntust áðan á hættu,
sem steðjaðj að heilsu manna
vegna lífernis þeirra utan vinnu
staðar. Er munur á iíferni fram-
kvæmdastj. og annarra manna?
— Já, einkum vegna þess, að
framkvæm.dastjórar og reyndar
fleiri viðskiptamenn hafa efni á
að veita sér meira en merm úr
launalægri stéttum. Svo höfum
við komizt að raun um, að fram-
kvæmdastjórar sofa of lítið. 77%
þeirra sem við athuguðum sváfu
7 klst. eða minna í sólarhring.
En við teljum, að þá vegni m.önn-
Sofið átta klst. á sólarhring.
um bezt, er þeir sofa samtals
átta stundir á sólarhring eða þar
um ’bil.
E F ÞÉR ERUÐ FÆR
í S T A R F I . . . .
— Hefur það í raun og veru
verið sannað að Mfcamsæfingar
séu skilyrði góðrar heilsu.
— Ég tel, að flestir, sem fást
við heilsugæzlu séu sannfærðir
um, að líkamsæfingar eða ein-
hvers konar hreyfingar séu nauð
synlegar til að halda starfsemi
líkamans í horfi. ,
— Teljið þér hættu samfara
því, að menn stundi líikamsæfing-
ar einungis um helgar?
— Já — ef það er gert, verða
þær að vera hóÆlegar. Sumir
menn ganga svo nærri sér um
helgar, að þeir eru minnst þrjá
daga að ná sér. Slíkt nær engri
átt. Við mælumist gjarnan til þess
við framkvæmdastjóra að þeir
gangi úti um það bil 15 mánútur
þrisvar sinnum á dag og stundi
einhverjar líkamsæfingar um
hclgar. —
— Hafið þér rekið yður á, að
menn segðust ekki hafa tíma tii
þessa?
— Já, það segja flestir. „Hvað-
an ætti mér að koma tími til ’
þess“, segja þeir. En svar okkar
er: „Ef þér eruð fær í starfi getið
þér hagað svo tii að þér fáið
tíma“.
Vinna bandarískir viðskipta-
ibipf r j menn of mikið?
—
Enu leiðindi orsök þreytu?
—
Hvað geta menn gert til þess
að halda góðri heilsu og
jfe.: -fgrln verða langlífir?
Nokkur svör kunna að finnast
við þessum spurningum í eft-
irfarandi viðtali, sem fretta-
maður frá tímaritinu U.S.
News & World Report átti við
dr. Harry J. Johnson, yfir-
mann heilsugæzlustofnunar- innar Life Extension Founda-
tion í Bandaríkjunum.
Birtist það hér dálítið stytt.
Dr. Johnson
E R ÞREYTA
EÐLILEG?
—- Eruð þér mótfallinn kaffi-
drykkju?
— Nei, það er ekkert á móti
kaffinu. Ef menn nota ekki í það
sykur og rjóma, er engin hætta
á að þeir fitni, en coffeininni-
haldið er nægilegt til þess að það
orki dálítið örvandi. Hins vegar
er rétt fyrir menn að forðast
kaffi, ef þeir eiga bágt m.eð svefn.
— Er eðlilegt að framkvæmda
stjóri verði þreyttur á miðjum
vinnudegi?
— Nei, — ef svo er ætti hann
að leita læknis. Hins vegar höf-
um við rekið okkur á, ið í þrem
tilfellum af hverjum fjórum er
um að kenna leiðindum.
— Hvað getur framkvæmda-
stjórum leiðzt-
— Það veit ég ekki. En ágætt
ráð til að losna við þreytuna er að
reyna að gera vinnuna eða að-
ferðir við hana dálítið fjölbreyti-
legri.
— En er eðlilegt að menn séu
Það er nauðsynlegt að eiga
heim
sér áhugamál að hverfa að, er
kemur.
Setjið máltíðum mörk
þreyttir á kvöldin?
— Já, vissulega, nema því að-
eins að þreytan sé óeðlilega miik-
il miðuð við starfsemina yfir
daginn. Hins vegar er ekkert eðli
legra, en að menn séu dálítið
þreyttir, þegar þeir fara í há-tt-
inn.
HVAÐ UMEITT
LÍTIÐ HANA-
S T É L ?
— Hvað viljið þér segja mér
um hádegisverð framkvæmda-
stjóranna? Er ráðlegt að eta stóra
máltíð í hádeginu?
— Það fer algerlega eftir holda
fari viðkomandi manns. Ef þyngd
manna helzt innan vissra tak-
marka, er þeim óhætt að borða
tvær og jafnvel þrjár stórar mál-
tíðir á dag. En offita er einn
versti óvinur mannlífsjfis. Van-
næring er að mörgu leyti hættu-
minni. Það er aðeins ein að-
ferð til að koma í veg fyrir offitu
— að setja máltíðum mörk.
Menn fara í ýmiss konar mat-
arkúra, en það er engin lausn —
að okkar áliti — þeir borða að-
eins meira þegar kúrnum er lok-
ið og allt fer í sama farið. Hið
eina rétta er, að takmarka fæð-
una við mat, sem hefur fáar hita-
einingar og halda sér stöðugt við
það fæði.
— Hvað um eitt lítið hanastél
(einn lítinn kokteil) fyrir hádeg-
isverð?
— Heldur erum, við á móti því.
Enda er lítið vit í því. Tilgangur-
inn er venjulegast að slappa af,
en menn drekka gjarna ört fyrir
ihádegi og borða síðan áður en
vínið hefur haft nokkur áhrif. Af
slöppunin kemur þá ekki íyrr en
síðar — og þá í miðjum vinnu-
tíma og slævir afköst mannsins.
óvart, að einungis 13% þeirra
sögðu, að mikil taugaspenna háði
þeim. Hinir kváðust vera í dá-
lítilli spennu, en þeir töldu hana
tilheyra starfinu og nutu hennar
fremur en að hún væri þeim til
óþæginda.
Okkur virðist að nokkur
spenna sé í sjálfu sér skað-
laus og nauðsynleg til góðra af-
kasta. En við sjáum að tauga-
spenna hefur í för með sér ákveð
in einkenni, t.d. svefnleysi,
hnafekaverk, óeðlilega þreytu og
meltingartruflanir.
— Hvernig geta menn forðazt
of mikla spennu?
— Það eru ekki störfin í sjálfu
sér, sem orsaka spennu, heldur
afstaða manna til þeirra. Við
sjáum iðulega húsmæður, sem
eru „ein taug“ af húsverkunum
einum,, jafnvel þótt heimilið, sem
þær annast sé alls ekki stórt.
Taugaspenna er til hjá fólki af
öllum stéttum.
— Eru einhverjir sjúkdómar,
sem herja á framkvæmdastjóra
öðrum fremur?
— Nei, svo er ekki. Starf
þeirra styttir ekki líf þeirra.
Magasár og kransæðastífia eru
t.d. engu tíðari með þeim en öðr-
um mönnum. Magasár ber ekki
vitni sérstökum hæfileikum, svo
sem oft er haldið fram. Þau eru
tíðust hjá áhyggjufullu eða kvart
Lesið ekki viðskiptabréf meðan þér borðið.
— En hvað um hanastél (kok-
teil) fyrir kvöldverð.
— Það virðist mér ágætur sið-
ur. Að loknum erfiðum starfs-
degi getur verið þægilegt og
skemmtilegt að slappa af og fá
sér eitt glas. En við mælum að-
eins með einu glasi. Eftir það
verður hver að taka ábyrgð á
sér sjálfur. Ég hef ekki trú á að
eitt glas af víni skaði nokkurn
mann og er viss um að margir
hafa haft gott af því.
— Mælið þér með því að menn
hvíli sig eitthvað fyrir kvöld-
verð, hvort sem þeir taka glas
eða ekki?
— Það er betra að setjast ekki
að matarborði um leið og komið
er inn úr dyrunum. Menn æítu
að taka sér allt að hálftíma hvíid
áður.
Gangið úti þrisvar á dag.
D Á L í T I L
TAUGASPENNA
TILHEYRIR
STARFINU
— Urðu þér varir við, að fram
kvæmdastjórar kvörtuðu mikið
um taugaspennu?
— Nei, það kom okfeur mjög á
sáru fólki.
— Oft er því haldið frarn að
mifcilvægar ákvarðanir sem fram
kvæmdastj órinn þarf að taka,
hafi áhrif á heilsu hanis. Eruð
þér þessu sammála?
— Að vissu leyti. En milljón
króna ákvörðun framkvæmda-
stjórans þarf ekki að fá meira
á hann heldur en þúsund króna
ákvörðun láglaunamanns.
Ö N N U R
ÁHUGAMÁL
NAUÐSYNLEG
— Virðist yður mikil brögð að
því, að framkvæmdastjórar taki
áhyggjur sínar heim með ' sér á
kvöldin og jafnvel í rúmið?
— Já, margir gera það.
— Hvað er þá til ráða?
— Æskilegt er að þeir hafi
einhver önnur áhugamál að
hverfa að, þegar heim kemur.
— Ættu menn að taka svefn-
lyf til þess að tryggja sér átta
tma svefn?
— Svefnlyf geta komið að góðu
gagni undir vissum kringumstæð-
um, en notkun þeirra ætti að tak-
marka við þær.
— En hvaða álit hafið þér á
róandj og örvandi meðulum?
— Það gegnir sama máli með
þau og svefnlyf. Þau geta gert
gagn ef rétt er með þau farið —
en geta einnig skaðað menn. Þess
ar þrjár tegundir lyfja á aðeins
að nota samkvæmt læknisráði.
TAKIÐ FRÍ
í TVENNU LAGI
— Hvert er álit yðar á aldurs-
takmarki manna?
— Mér virðist það ekki ná
nokkurri átt, að menn séu skyld-
aðir til að hætta að starfa 65 ára
að aldri. Við vitum frá rannsókn
um okkar, að 65 ára gamlir menn
eru oft fullkomlega færir uim að
leysa störf sín af hendi. Flestir
menn á þeim aldri vilja vinna
lengur og þurfa þess með. Og
ekki nær það neinni átt að neyða
65 ára gamla menn til að taka sér
nýja atvinnu. Menn á þessum
aldri eiga orðið erfitt mieð að la«a