Morgunblaðið - 26.06.1984, Blaðsíða 34

38
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 26. JÚNÍ 1984
+
Eiginkona min,
KATRÍN BERGRÓS SIGURGEIRSDÓTTIR,
Aðallandi 1, Reykjavík,
(áður Hólmgaröi 37),
lést í Landspitalanum 24. júní.
Fyrir hönd aöstandenda,
Sveínn Sigurösson.
Móðir okkar og tengdamóöir,
JEANNE BARTHELMESS,
Furugerði 1,
lést í Landspítalanum sunnudaginn 24. júní.
Steingrímur Thorsteinson, Ingveldur Ó. Thorsteinson,
Axel G. Thorsteinson,
Halldór G. Thorsteinson,
+
Elskuleg systir okkar,
SYSTIR MARÍA CÖLESCINE,
andaöist i St. Jósefsspítala, Hafnarfiröi, laugardaginn 23. júní.
Jaröarförin fer fram fimmtudaginn 28. júni frá Kristskirkju, Landa-
koti, kl. 10.30 f.h.
Jósefssystur.
+
Eiginmaöur minn og faöir okkar,
EYÞÓR INGIBERGSSON,
múrarameistari,
Sólvallagötu 43,
lést í Borgarspítalanum 24. júní.
Þórdís Sveinbjörg Jónsdóttir og börn.
+
Móöir okkar, tengdamóöir og amma,
GUÐRÚN PÁLÍNA MAGNÚSDÓTTIR,
Skúlagötu 80,
veröur jarösungin frá Dómklrkjunni í dag, þriöjudaginn 26. júní kl.
15.00.
Unnur Árnadóttir, John McDonald,
Gísli Árnason, Helga Einarsdóttir,
Magnús Árnason, Ólína Kristinadóttir,
Þórunn I. Árnadóttir, Sverrir Hallgrímsson,
Jón Árni Hjartarson, Helga Gísladóttir
og barnabörn.
+
Faöir minn,
KRISTJÁN MATTHÍAS RÖGNVALDSSON,
veröur jarösunginn frá Fossvogskirkju fimmtudaginn 28. júní kl.
13.30.
Sveinborg Kristjánsdóttir.
+
Faöir minn,
HANS J. HANSEN,
Fífumýri 1, Garöabas,
er andaöist á Elli- og hjúkrunarheimilinu Grund þann 22. þ.m.,
veröur jarösunginn frá Hafnarfjaröarkirkju fimmtudaginn 28. júní
kl. 15.00.
Fyrir hönd barna, tengdabarna og barnabarna,
Matthildur Hansen.
+
Innilegar þakkir til allra sem sýnt hafa okkur samúö og hlýhug viö
fráfall og útför eiginmanns míns, fööur okkar, tengdafööur og afa,
SVEINS GUDMUNDSSONAR,
Öldugötu 44, Hafnarfiröi.
Emma Magnúsdóttir,
Kamilla Sveinsdóttir, Hans Ove Hansen,
Guömundur Sveinsson, Guölaug Kristmundsdóttir,
Gunnlaugur Sveinsson, Elín Ástráösdóttir
og barnabörn.
Minning:
Vigfús Sigurgeirs-
son Ijósmyndari
Fæddur 6. janúar 1900
Dáinn 16. júní 1984
Mér er í senn sárt og ljúft að
kveðja vin minn og frænda. Það er
sárt að sjá á bak góðum dreng, en
ljúft að dvelja við fagrar minn-
ingar og þakka þær. Frændi minn
var skjótur í heimanbúnaði, þegar
hinsta kallið kom, eins og svo oft
áður, þegar eitthvað það var að
gerast, sem lét ekki bíða eftir sér.
Honum var heldur aldrei neitt að
vanbúnaði. Hann hélt fullri heilsu
og mikilli starfsorku fram að
banalegu, sem aðeins tók tvær vik-
ur, og þessi góða heilsa og þessi
mikli lífskraftur eru mikið þakk-
arefni. Ungur má, en gamall skal,
og enginn fær risið gégn lögmál-
inu, en samt sem áður hnykkir
okkur alltaf dálítið við, þegar við
erum minnt á það. En illa hefði
það átt við Vigfús Sigurgeirsson
að þurfa að búa við hrumleika eða
andleg örkuml. Því var gott, að
hann fékk að halda reisn sinni til
æviloka.
Hann fæddist á þrettándanum
árið 1900 á Stóruvöllum í Bárðar-
dal, sonur hjónanna Friðriku
Tómasdóttur og Sigurgeirs Jóns-
sonar, sem bjuggu þar þá. Hann
var annar í aldursröð 9 systkina.
Eldri var Páll, faðir minn, sem
lengst var kaupmaður á Akureyri
(látinn), en yngri voru Gunnar,
tónlistarkennari í Reykjavík (lát-
inn), Hermína, tónlistarkennari í
Reykjavík, Eðvarð, ljósmyndari á
Akureyri, Jón, fyrrverandi skóla-
stjóri á Akureyri, Agnes (lést
ung), Hörður, ljósmyndari í Vest-
mannaeyjum (látinn) og Harald-
ur, fulltrúi á Akureyri.
Þegar Vigfús var á fimmta ár-
inu, fluttist fjölskyldan til Akur-
eyrar, og þar ólst hann upp. Sigur-
geir var mikilvirkur og vandvirk-
ur tónlistarkennari, og segja má,
að á heimilinu hafi starfað tónlist-
arskóli frá morgni til kvölds alla
vetur, og iðkun tónlistar var
drjúgur þáttur uppeldis og mennt-
unar barnanna. Vigfús lærði ung-
ur píanóleik, bæði af föður sínum
og öðrum kennurum, erlendum og
innlendum, enda náði hann mjög
langt í þeirri list. Hann var ekki
gamall, þegar hann þótti ómiss-
andi undirleikari söngkóra og ein-
söngvara, sem héldu tónleika á
Akureyri, og enn er í minnum
haft, hve vel honum fórst það.
Hann hafði fengið í vöggugjöf
þann neista og þá náðargáfu að
koma sannri list til skila til ann-
arra. Vigfús hafði hljóðfærið á
valdi sínu, þegar hann var sestur
við það, tíminn hvarf og staður
gleymdist. Hann var ekki einn
þeirra, sem kaldhamra hljómborð-
ið. Mýkt, fágun og ræktuð
smekkvísi einkenndu leik hans.
Hann hlustaði mikið á tónlist, átti
gott plötusafn og sótti tónleika,
þegar hann fékk því við komið.
Hann unni allri góðri tónlist, en
þó hygg ég, að píanóverk hafi
staðið hjarta hans næst. Hann
átti til að láta á fóninn plötur með
ýmsum heimsfrægum píanóleik-
urum, sem léku sömu viðfangsefn-
in, bera þá saman, ræða um túlk-
un þeirra á verkunum við vini sína
og leggja sjálfur dóm á, hvað best
þætti. Hann var líka fljótur að
finna, hvar feitt var á stykkinu,
þegar hann hlýddi á hljóðfæra-
leikara eða söngvara, sem hann
hafði ekki heyrt til áður. Næm-
leikinn var mikill á það, sem að-
eins verður skynjað, en tæplega
skýrt eða sagt, svo að nokkur sé að
bættari.
En ekki þótti vænlegt til lífs-
bjargar að leggja fyrir sig tónlist-
arstörf, þegar Vigfús var um tví-
tugsaldur. Hann lærði því ljós-
myndaiðn hjá snillingnum Hall-
grími Einarssyni, en stofnaði síð-
an eigin ljósmyndastofu á Akur-
eyri árið 1923 og rak hana til 1935.
Þá fór hann utan til framhalds-
náms í ljósmyndun og kvikmynda-
gerð í Danmörku og Þýskalandi.
Þegar heim kom tveimur árum
seinna, setti hann upp ljósmynd-
astofu í Reykjavík og rak hana til
æviloka, hin síðari ár í samvinnu
við Gunnar Geir, son sinn.
Vigfús var í hópi fremstu ljós-
myndara íslendinga, og margur sá
fyrst eða betur en ella fegurð
lands síns gegnum ljósopið á
myndavélinni hans. Hann var
jafnframt í hópi frumherja ís-
lenskrar kvikmyndunar. Verður
seint til fulls metið starf hans að
varðveislu hverfandi þjóðmenn-
ingar, verkmenningar og vinnu-
bragða af ýmsu tagi með því að
festa ýmislegt af þvi á filmu á ell-
eftu stundu. Án þessa starfs, sem
hann með fulltingi góðra manna
vann i senn af alúð og kappi, hefði
ýmislegt glatast um aldur og ævi
og íslendingar nútíðar og framtíð-
ar rofnað úr tengslum við menn-
ingarsögu fortíðar. Ýmsar kvik-
myndir hans eru því kjörgripir.
Ýmsar ljósmyndir hans hafa
einnig mikið sögulegt gildi, auk
þess sem margar eru listaverk. Ég
minni sérstaklega á ljósmyndir
hans af höggmyndum Einars
Jónssonar frá Galtafelli, þar sem
birta og skuggar eru látin leika
veglegt hlutverk við að leiða fram
meginatriði, lyfta ljósmyndinni
upp af sléttum fleti pappírsins í
þrívídd höggmyndarinnar. í þessu
+
Þökkum þeim sem hafa sýnt okkur samúö og vinarhug viö fráfall
móöur okkar, tengdamóöur og ömmu,
HALLDÓRUPÁLSDÓTTUR,
Barónsstig 55.
Sérstakar þakkir færum viö starfsfólki Hafnarbúöa fyrir frábæra
umönnun og vinsemd.
Példis Eyjólfs,
Edda I. Eggartsdóttir,
Gísli V. Einarsson
og barnabörn.
Lokað
frá hádegi í dag vegna jaröarfarar GUÐRÚNAR P.
MAGNÚSDÓTTUR.
Sverrir Hallgrímsson,
smíöastofa hf.,
Trönuhrauni 5, Hafnarfiröi.
verki ljósmyndarans liggur mikil
vinna, mikil yfirlega, mikil vand-
virkni, en framar öllu listrænn
smekkur.
Þó að aldursmunur okkar Vig-
fúsar væri allmikill, áttum við
margt saman að sælda, sem ég
þakka nú að leiðarlokum. Ég var
lengi eina litla barnið í fjölskyld-
unni á fyrstu árum hans sem
lærðs ljósmyndara og var þess
vegna tilvalið myndefni, þegar
hann fékk sér nýja myndavél eða
þurfti að gera einhverjar tilraun-
ir. Fyrir bragðið eru til furðulega
margar myndir af mér úr bernsku.
Hann var mér líka alltaf góður
og ljúfur allt frá þessum fyrstu
árum okkar. Þess vegna var mér
það tilhlökkunarefni að flytjast til
hans leigjandi og búa hjá honum
fyrsta vetur minn í háskóla. Það
urðu mér heldur ekki vonbrigði.
Þar var gott að vera. Frá ung-
karlabúskap okkar á Fjölnisvegi 5
er margra góðra stunda að minn-
ast. Á sunnudagsmorgnum vakn-
aði ég oft við píanóleik frænda
míns, Chopin-etýðu, Beethoven-
sónötu eða þá að heilagur Frans-
iskus gekk á vatninu eftir for-
skrift Liszts. Á kvöldin komu
stundum ýmsir vinir Vigfúsar í
heimsókn og varð þá einatt
skrafdrjúgt yfir kaffibolla, helst
um tónlist, og var þá oft gripið í
flygil eða leiknar valdar plötur.
Minnisstæðastur verður mér ef til
vill hinn glæsilegi gáfumaður
Axel Guðmundsson, en þeir Vigfús
voru aldavinir. Á veggjum stof-
unnar héngu úrvals-málverk eftir
íslenska listmálara, en þó grópað-
ist sennilega dýpst í huga mér hin
mikilúðlega og stórvel gerða
svartkrítarmynd Vigfúsar sjálfs
af meistara Beethoven.
Þegar Hekla gaus á útmánuðum
1947, var Vigfús í fyrstu flug-
vélinni, sem flaug yfir gos-
stöðvarnar, og náði ómetanlegum
ljós- og kvikmyndum af fyrstu
stigum gossins. Einhvern næstu
daga fór hann svo austur í Hreppa
til þess að mynda gosið þaðan og
bauð mér þá að fara með sér í bíl
sínum. Sú ferð líður mér seint úr
minni, einkum þegar við stóðum í
næturmyrkrinu á Hagaflötum við
Þjórsá, horfðum á eldflóðið steyp-
ast ofan fjallshiíðarnar og fund-
um loft og jörð titra með þórdun-
um við átök eidfjallsins. Svo sofn-
uðum við heima í Ásum síðla næt-
ur við glamrið í gluggarúðunum,
því að jörðin var aldrei kyrr.
Rætur Vigfúsar stóðu djúpt í
grænum grundum ættarstöðvanna
í Bárðardal. Frændrækni hans var
mikil og ræktarsemi í garð dalsins
og fólksins, sem þar býr eða er
þaðan sprottið. Sjaldan eða aldrei
kom hann svo f Norðurland, að
hann skryppi ekki fram i dalinn.
Síðustu ferðina hans þangað fór-
um við í haust er leið með Áskeli
frænda okkar Jónssyni, og létum
ekki staðar numið fyrr en við Is-
hólsvatn, þar sem sá fram til ör-
æfageimsins. Hann naut þessarar
ferðar og tók margar fagrar lit-
myndir, því að sólskin var um dag-
inn og sunnangola. Þarna kvaddi
Vigfús dalinn sinn í síðasta sinn,
án þess að nokkurn okkar grunaði
það þá. Á heimleiðinni hafði
haustið samt minnt á sig með
krepju á heiðum.