Morgunblaðið - 16.12.1986, Blaðsíða 69

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 16. DESEMBER 1986
69
Stiörnu-
speki
Umsjón: Gunnlaugur
Guðmundsson
Heimsmynd
stjörnuspeki
Undirritaður hefur nú ritað
greinar um stjömuspeki í
Morgunblaðið í rúmt ár. Efni
þeirra hefur verið margvís-
legt, fjallað um stjömumerk-
in, um samband milli merkja,
almennt um stjömuspeki og
annað viðkomandi faginu.
Nokkrar greinar hafa beint
eða óbeint fjallað um heims-
mynd stjömuspeki og það sem
stjömuspekingar telja fagið
gefa til samfélagsins. Ég ætla
í dag að fjalla nánar um
síðasttalin atriði.
Heildarhyggja
Mikilvæg grunnhugmynd að
baki stjömuspeki er sú að allt
lífið sé samtengt, að sólkerfið
sé ein lífræn heild, að náttúra
jarðarinnar sé ein heild og að
maðurinn sé hluti af þessari
heild ogjafnframt spegilmynd
hennar. Þessi sýn kann að
virðast háfleyg og er eflaust
mörgum illskiljanleg. Ég vil
því gera tilraun til að skýra
hana nánar og jafnframt at-
huga afleiðingar þess þegar
ekki er horft á heildina.
Eigingirni
Að mati undirritaðs getur af-
neitun á heildarhyggju leitt
til skammsýni og eigingimi.
Það að einungis er einblínt á
hið einstaka og horft framhjá
samspili allra þátta kallar á
of sterka ég-hyggju og þá
heimspeki að hver sé sjálfum
sér næstur. Slíka ég-hyggju
tel ég vera mikiivæga rót
margra þeirra vandamála sem
maðurinn þarf að glíma við.
Eigingimi kallar á misrétti og
skilningsleysi gagnvart þörf-
um annarra. Eg held áð
flestir, burtséð frá pólitískum
skoðunum, geti verið sam-
mála því að alls staðar blasir
við ójafnvægi, ýmist nkidæmi
eða fátækt svo dæmi sé nefnt.
Flestir vilja hins vegar ekki
hugleiða hvemig á slíku
stendur, að það er skammsýni
sem leiðir til ójafnvægis sem
aftur elur af sér öfund, stríð
og árekstra. Með þessu er ég
ekki að halda fram að sjálfs-
bjargarviðleitni sé af hinu illa,
heldur einungis að við þurfum
að skoða afleiðingar gerða
okkar í víðara samhengi.
Gjöfheildar-
hyggjunnar
Undirritaður hefur áður sagt
að stjömuspeki sé hluti af
stærri hreyfingu manna sem
vilja taka tillit til heildarsjón-
armiða I þjóðfélagslegri
umræðu. í stuttu máli má
orða það svo: Maður, gerðir
þínar hafa áhrif á annað fólk,
á þjóðfélagið, á lífrikið. Við
emm öll á sama báti og öðl-
umst aldrei hamingju fyrr en
hugsað er um hag allra í þjóð-
félaginu. Gerðir þínar verða
þvi ekki einungis að taka mið
af því að þú náir árangri,
heldur að árangur þinn komi
sér vel fyrir aðra.
Mannbœtandi
frυsla
Því miður fínnst undirrituðum
sem skammsýni sé ráðandi
og að ekki sé tekið nægilega
mikið tillit til stærri sjónar-
miða í gerðum einstaklinga.
Til að ráða bót á því þarf að
efla fræðslu um ábyrgð ein-
staklingsins gagnvart þjóð-
félaginu og lífinu í heild. Þetta
þarf fyrst og fremst að gerast
í menntakerfinu og slðan f
almennri þjóðfélagsumræðu.
Það er skortur á slíkri fræðslu
sem leiðir til blindu, skamm-
sýni og ég-hyggju, því f
daglegu amstri hafa menn
ekki tíma til hugleiðinga sem
þessara. Það verður því að
vera á ábyrgð þeirra sem
miðla upplýsingum í þjóðfé-
laginu að hugsa um mann-
bætandi fræðslu.
X-9
GRETTIR
DÝRAGLENS
UÓSKA
Umsjón: Guðm. Páll
Arnarson
Anton R. Gunnarsson og Frið-
jón Þórhallsson sigruðu örugg-
lega í Reykjavíkurmótinu í
tvímenningi sem spilað var í
Hreyfilshúsinu um helgina. Þeir
leiddu mótið lengst af og enduðu
með 152 stig yfir meðalskor.
Guðmundur Hermannsson og
Bjöm Eysteinsson höfnuðu í
öðru sæti með 117 stig. í viður-
eign þessara para náðu sigur-
vegaramir góðu geimi, sem
„salurinn" sleppti almennt:
Norður gefur; AV á hættu.
Norður
♦ 83
♦ 952
♦ KG852
♦ 873
Vestur
♦ G7642
♦ Á8
♦ 6
♦ D9642
Austur
♦ 5
♦ KDG104
♦ Á104
♦ ÁG105
Suður
♦ ÁKD109
♦ 763
♦ D973
♦ K
Anton og Friðjón héldu á spil-
um AV. Eftir pass Guðmundar
í norður vakti Anton á einu
hjarta. Bjöm ströglaði á einum
spaða, sem var passaður til Ant-
ons. Hann úttektardoblaði og _
Friðjón í vestur sagði tvö lauf,
sem Anton hækkaði í þrjú. Spil
vesturs höfðu batnað mikið í
sögnum, svo Friðjón ákvað að
skjóta nú á fjögur hjörtu.
Geimið er býsna gott, og .
reyndar unnust fimm hjörtu
víðast hvar. En það kostar
nokkra vandvirkni að fá 11.
slaginn. Á öllum borðum byijaði
vömin á því að leggja niður ÁK
í spaða. Eftir að hafa trompað
spaðakónginn er besta spila-
mennska sagnhafa þessi: taka,
tígulás og trompa tígul með ás
í biindum. Svína svo fyrir lauf-
kónginn. Suður fær á kónginn
blankan, en fleiri verða slagir
vamarinnar ekki.
Lykilspilamennskan er að
trompa tígul með ás. Ef stungið
er með hjartaáttunni getur suður
haldið spilinu í fjórum með því
að spila spaðadrottningu! Þá er
ekki lengur samgangur til að
taka trompið áður en laufinu er
spilað. Kannaðu málið.
.......................................i 'TTTTimmiimTTiiiiiiiiiTiriiumiTiiimiiiiiiiiiinimiii - -
FERDINAND
SMAFOLK
Ó, nei!
Ég hata það þegar ..
... rótarknippi komast í
svefnpokann hjá manni!
..A TUMBLEUJEEP
6ET5 IN YOUR
5LEEPIN6 BA6!

Umsjón Margeir
Pétursson
Á Ólympíuskákmótinu f Dubai
kom þessi staða upp í viðureign
nágrannaþjóðanna Júgóslava og
Grikkja. Hinn þekkti stórmeist-
ari Ljubojevic hafði hvítt og
átti leik, en gríski alþjóðameist-
arinn Kotronias svart.
24. Hxe5! - Kf8 (Það jafngild-
ir uppgjöf að taka ekki hrókinn,
en eftir 24 — dxe5, 25. d6+ —
Rxd6, 26. Dxe5+ vinnur hvftur
hrókinn til baka með léttunninni
stöðu), 25. He4 - a5, 26. Hel
og Ljubojevic vann auðveldlega.
Hann var sá eini sem náði að
leggja Karpov að velli í Dubai,
en varð sjálfur að bfta f það
súra epli að tapa óvænt fýrir
Ardianshah, Indónesíu, og Xu,
Kfna. Júgóslavar voru mjög
óánægðir með árangurinn í
Dubai, þeir enduðu í 15. sæti,
en var fýrirfram spáð því fjórða.
Ljubojevic verður einn af þátt-
takendum á IBM-skákmótinu f
febrúar.